مروری بر ۱۰ فیلم برتر ویم وندرس (۲)

گروه فرهنگ و هنر: ویم وندرس (ارنست ویلهلم وندرس) Ernst Wilhelm “Wim” Wenders کارگردان، عکاس، نویسنده و تهیه‌کننده آلمانی جاده طولانی و پیچیده‌ای را تاکنون پیموده است. زمانی که اولین فیلم خود «تابستان در شهر» Summer in the City را ساخت تنها ۲۵ سال سن داشت و از آن زمان تاکنون چه مسیر طولانی‌ای آمده است.

به گزارش بولتن نیوز به نقل از بلاگ نماوا، در طول این مسیر ما شاهد تصاویر، کلمات و صداهای او بوده‌ایم. یک عکاس، نقاش، مشاهده کننده، کاشف، داستان‌سرا، گردآورنده و نقشه‌کش.

سفر با ویم وندرس به ما اجازه می‌دهد که دنیای جدیدی را ببینیم. دنیایی که شامل هنر او می‌شود؛ و در حالی که همه پرتره‌های که او به تصویر می‌کشد مردم را نشان نمی‌دهد، حسی از انسانیت در آن‌ها وجود دارد که همه ما می‌توانیم احساس کنیم که بخشی از آن هستیم.

اینگمار برگمان Ingmar Bergman درباره شگفتی و ناشناختگی سکوت می‌گوید. ساخته‌های وندرس باعث فهم و رسوخ سکوت می‌شود و به همچنین اگر ما در طول این سفر گم شویم موسیقیِ او ما را به مسیر بازمی‌گرداند. ما مشتاقانه به آنچه تاکنون ارائه داده نگریستیم و منتظر آنچه در آینده خواهد آمد هستیم.

    “یک کارگردان که بیشتر نقاش است تا عکاس، بیشتر شاعر است تا داستان‌سرا و بیشتر فیلم‌ساز است تا نمایشنامه‌نویس… کسی که فیلم‌هایش مدت‌ها پس از ترک سینما در ذهنتان باقی می‌ماند  

۵ـ آلیس در شهرها ۱۹۷۴ Alice In The Cities

عنوان آلمانی: Alice in den Städten

این فیلم که اقتباس آزادی از رمان پتر هاندکه “وداع طولانی “ است، اولین فیلم از تریلوژی جاده‌ای ویم وندرس است که در آن‌ها با پرسش‌های اصلی فلسفی خود مواجه می‌شود. در کنار «سلاطین جاده» و «حرکت اشتباه» False Movement، این سه فیلم جاده‌ای موضوعاتی چون هویت، پوچی و هدف را دربر می‌گیرند.

در این فیلم یک رمان‌نویس شکست‌خورده مجبور می‌شود تا با دختر کوچک زنی که تنها یک روز را با او گذرانده سفر کند و او را به آمستردام برساند، جایی که آن زن قرار است آن‌ها را ملاقات کند. دختر کوچک و مرد بالغ همچون دو قطب عمل می‌کنند؛ یکی نماینده‌ی واقعیت و دیگری نماینده دنیای خیال.

۴ـ کلوپ اجتماعیِ بوئنا ویستا ۱۹۹۹ Buena Vista Social Club

یکی از موفق‌ترین فیلم‌های مستند تمام دوران (در زمان پخشش) و اولین فیلم ویم وندرس که نامزد دریافت اسکار شد. «کلوپ اجتماعیِ بوئنا ویستا» همیشه یک لذت عمیق بوده است. وندرس دوست گیتاریست افسانه‌ای رای کودِر بود. آن‌ها از زمانی که کودر برای فیلم «پاریس تگزاس» آهنگ‌سازی کرد باهم دوست شدند. زمانی که کودِر تصمیم گرفت تا موزیسین‌های کوبایی افسانه‌ای را که پس از روی کار آمدن کاسترو فراموش شده بودند را دورهم جمع کند و با آن‌ها یک تور برگزار کند، وندرس آنجا بود تا هر قدم این کار را ثبت کند. البته وندرس مثل همیشه بیشتر علاقه‌مند مردم و مکان‌ها بود تا خود موسیقی.

این یک فیلم کنسرتی نیست که شاید کمی برای عاشقان موسیقی خسته‌کننده باشد اما برای بقیه مردم بسیار سرگرم‌کننده است. وندرس یکی از بزرگ‌ترین مستندسازان درباره‌ی مکان‌هاست و این فیلم به او فرصت داد تا هاوانا را پرشورانه به تصویر بکشد.

۳ـ وضعیت چیزها ۱۹۸۲ The State Of Things

عنوان آلمانی: Stand der Dinge

وندرس به دیدن صحنه فیلم‌برداری فیلم «قلمرو» Le Territorie به کارگردانی رائول روئیز Raul Ruizدر شهر سیناترایِ پرتغال رفته بود. آنجا او افراد سازنده فیلم را دید که باوجود مشکلات اقتصادی در آرامش کار می‌کردند.

هیچ پولی در کار نبود اما عجله‌ای هم نداشتند؛ برخلاف فیلم‌برداری در آمریکا. او به نوعی تیمِ روئیز را قانع کرد که برای ساخت فیلم دیگری همان‌جا بمانند و آن‌ها به این ترتیب «وضعیت چیزها» را ساختند. این فیلم درباره تیمِ فیلم‌سازی‌ای است که در پرتغال مانده‌اند تا بی‌هیچ منفی‌بافی به فیلم‌برداری ادامه دهند. فیلم مطالعه‌ای درباره خلاقیت شخصیتی و بحران سینمایِ مستقل است. این تیم شامل راجر کورمن Roger Corman (کارگردان، هنرپیشه، فیلم‌نامه‌نویس و تهیه‌کننده آمریکایی) و ساموئل فولر Samuel Fuller (فیلم‌نامه‌نویس، رمان‌نویس و کارگردان آمریکایی) می‌شد.

۲ـ پاریس تگزاس ۱۹۸۴ Paris, Texas

مردی در وسط صحرا ظاهر می‌شود. او دچار روان گسیختی است و در وضعیتی “کودکانه ” به سر می‌برد. در جستجویِ زنی است، همسرش. تگزاس نسخه مینیاتوریِ آمریکاست. مرد می‌خواهد خود را از نو بسازد؛ یک چیز گم‌شده که او را کامل می‌کند و آن همسرش است. او پناهگاه خود را در صحرا یافته و همسرش پناهگاه را در یک کلوپ زیرزمینی. هر دو از جامعه بیگانه شدند و از هرگونه ارتباطی با واقعیت دورند؛ اما این دو مسیر خود را برای بازگشت به یکدیگر در نقطه آغاز میابند.

یک کارگردان آلمانی با “نگاهی اروپایی ” منظره‌ای شگفت‌انگیز را برای کاراکترهای تنهایش میابد. نوای گیتار رای کودر به ما مسیری به جهانی را نشان می‌دهد که در آن بیابان تنها به بزرگی فاصله‌ی این دو انسان است و آنجا، مردی ظاهر می‌شود.

۱ـ بهشت بر فراز برلین (بال‌های اشتیاق) ۱۹۸۷ Wings Of Desire

عنوان آلمانی: Der Himmel über Berlin

ویم وندرس دنبال بهانه‌ای می‌گشت تا آزادانه میان خیابان‌های برلین سرگردان شود. داستانی که در ذهنش قرار بود درباره‌ی دو سارق باشد اما درنهایت تبدیل به داستان دو فرشته شد که دنبال معنای انسان بودن می‌گشتند. این سفر جاده‌ای درون موجودیت انسان رخ می‌دهد؛ از طریق مونولوگ های درونی انسان‌ها ما روح واحدِ شهری را کشف می‌کنیم که توسط یک دیوار از هم جداشده و جامعه‌ای که خود و محیط اطرافش را از نو می‌سازد.

فیلم‌برداری رؤیاگونه هنری آلکان و فیلم‌نامه شاعرانه‌ی پتر هاندکه روح فیلم را شکل داده است. “تقدیم به تمام فرشتگان سابق؛ اما به خصوص به یاسوجیرو، فرانسوا و آندره “. این اسم‌ها اشاره ایست به همکاران فیلم‌سازش یاسوجیرو اُزو Yasujirō Ozu، فرانسوا تروفو François Truffaut و آندره تارکوفسکی Andrei Tarkovsky.

 

منبع: بلاگ نماوا