چرا حضور در سه رویداد جهانی نشر از اولویت کاری ایران خارج شد

به گزارش بولتن نیوز، خبر انصراف ایران از حضور در برخی نمایشگاه‌های جهانی نشر که هفته گذشته در مهر منتشر شد بازتاب‌های زیادی در میان فعالان عرصه نشر و کتاب داشت و واکنش‌های متفاوتی را نیز برانگیخت. عده‌ای بر این باور بودند که این اتفاق نوعی فرصت‌سوزی و هدررفت سرمایه‌های فرهنگی ایجاد شده پیرامون این واقعیت در عرصه نشر ایران است و برخی دیگر نیز بر این باور بودند که این مساله می‌تواند ظرفیت حضور ایران در رویدادهای مشابه و تجربه نشده را تقویت کند.

در همین زمینه خبرنگار مهر جویای نظر قادر آشنا مدیرعامل موسسه نمایشگاه‌های فرهنگی ایران که موسسه بانی حضور ایران در رویدادها به شمار می‌رود شد.

وی در این زمینه با تاکید بر اینکه استفاده از کلمه انصراف صحیح نیست، بیان داشت: حقیقت این است که برخی نمایشگاه‌ها امسال در اولویت کاری ما قرار نگرفته‌اند نه اینکه ما از حضور در آنها انصراف داده باشیم. من باور دارم که برای چنین تصمیماتی باید از خرد جمعی بهره برد. من به این مساله به طور جدی باور دارم و البته این را هم قبلاً گفته‌ام که تصمیم دارم در زمینه حضور ایران در نمایشگاه‌های بین‌المللی کتاب تغییراتی ایجاد کنم. من تمامی کسانی که در حوزه نشر در خارج از ایران توانایی دارند را دعوت کردم و در چند جلسه با آنها درباره اولویت‌ها و نمایشگاه‌های خارجی صحبت کردم. حرف این بود که ایران با توجه به شرایط کنونی‌اش امکانات و ظرفیتی دارد و باید ببینیم امسال حضور در کدام نمایشگاه باید در اولویت کاری ما قرار بگیرد که در جمع بندی نهایی از حدود هفتاد نمایشگاه به حضور در شانزده نمایشگاه کتاب رسیدیم و جالب اینکه این مساله پارسال به چهارده نمایشگاه ختم شده بود.

آشنا در ادامه درباره نحوه تامین منابع برای حضور در این رویدادها نیز گفت: نخست بگویم که بودجه موسسه نمایشگاه‌های فرهنگی ایران کمی بیش از ۳۰ درصد کاهش پیدا کرده است اما من باور دارم که هر وقت مشکلات اینچنینی هست تدبیر مدیریت باید در مسیری باشد که کارها به اصطلاح نخوابد. ما در موسسه با دوستان تدبیری اندیشیدیم تا از قبل صرفه‌جویی در هزینه‌های موسسه بتوانیم در دو نمایشگاه تازه دیگر نیز شرکت کنیم. این صرفه‌جویی در واقع مدیریت هزینه‌های سفر است. من در پنج شش نمایشگاهی که در مدت حضورم در موسسه در خارج از ایران برگزار کردم متوجه شدم که می‌شود هزینه‌ها را مدیریت کرد و کاهش داد. بر همین اساس با صرفه‌جویی و جذب اسپانسر و استفاده از امکانات دولتی می‌توانیم در این مسیر گام برداریم. مثلاً چه دلیلی دارد مدیری برای حضور در برنامه‌ای در خارج از کشور در صورتی که امکاناتی در رایزنی فرهنگی برای اقامت و استراحت وجود دارد، هزینه هتل پرداخت کند؟

مدیر عامل موسسه نمایشگاه‌های فرهنگی در ادامه درباره در اولویت قرار گرفتن برخی نمایشگاه‌های بین‌المللی کتاب و خارج شدن برخی دیگر از آنها از دستور کار این موسسه نیز گفت: امسال وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در محضر رهبر انقلاب اسلامی عنوان کرد که اولویت دستور کار وزارتخانه توجه به محور شرق و حوزه تمدنی ایران و محور مقاومت است ما هم به این مساله باور داریم و مکلف به انجام آن هستیم. در جمع دوستان و در نظرسنجی هم از فعالان نشر خواستیم بگویند که چرا باید در هر نمایشگاه حضور داشته یا نداشته باشیم. درباره نمایشگاهی مانند فرانکفورت به دلیل اینکه محل حضور همه فعالان نشر در جهان است به اتفاق نظر به این نتیجه رسیدیم که حضور داشته باشیم. درباره نمایشگاه مسکو نیز به دلیل ظرفیت‌های فراوان این نمایشگاه و کشور برای ایران و نیز علاقه زیاد مردمان این کشور به فرهنگ ایران به این نتیجه رسیدیم که حضور داشته باشیم. اما چند نمایشگاه هم با نظر جمع از اولویت ما خارج شد.

آشنا افزود: درباره کشور اتریش و نمایشگاه وین علت این مساله به دلیل اینکه این نمایشگاه تمامی تفاهمنامه‌های تبادل غرفه‌اش را ملغی کرده است دوستان فعال نشر هم بر این باور بودند که این رویداد نسبت به مسکو و بولونیا و فرانکفورت آورده ندارد. در کنار آن هزینه‌های بالای حضور در این رویداد را هم مد نظر قرار دادند و در نهایت نظر جمع بر خارج شدن از اولویت حضور در این رویداد بود. درباره نمایشگاه کتاب بلگراد هم دوستان استدلالشان این بود که باید روی کشورهایی تمرکز کنیم که ناشران بیشتری از جهان حضور پیدا کنند و جمعیت ناشر و استقبال کننده زیادی با زبان‌های مرجع دنیا داشته باشند که صربستان فاقد این موضوع بود.

آشنا ادامه داد: ما در سال جاری در نمایشگاه کتاب پاریس حاضر بودیم و با فعالان نشر فرانسه دیدار کردیم. به نظر من نمایشگاه کتاب پاریس نه یک نمایشگاه درجه یک و نه درجه سه است. این کشور ناشران و مردمی دارد که به ما و فرهنگ ما علاقه دارند و ما هم همینطور. انشا الله برای حضور در این نمایشگاه در سال ۲۰۲۰ در آینده تصمیم می‌گیریم.

وی همچنین درباره احتمال حضور در نمایشگاه کتاب لندن نیز گفت: این موضوع در نشست‌ها مطرح شد اما موانع زیادی برای دریافت روادید انگلستان وجود دارد. با خواست معاون محترم فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی قرار شد من بررسی‌هایی انجام دهم که آیا امکان تسهیل و دریافت ویزای در داخل کشور برای حضور در این رویداد وجود دارد یا خیر. در صورتی که لازم باشد برای حضور در این رویداد و برای اخذ روادید به کشورهای همسایه برویم به نظرم این حضور لزومی نخواهد داشت و برای ما اولویتی پیدا نمی‌کند.

آشنا در ادامه درباره نمایشگاه کتاب فرانکفورت نیز تصریح کرد: غرفه ایران در این رویداد به صورت ملی و با تجمیع بخش کودک و نوجوان و بزرگسال برپا خواهد شد و مساحت آن نسبت به سال قبل کاهش نخواهد داشت.