همه مردم می‌توانند مجموعه‌دار شوند

به گزارش بولتن نیوز، همایش هنر ایران در دوران قاجار که به بررسی هنرمندان دوره قاجار می‌پردازد در ۲۹ و ۳۰ آبان ماه سال جاری برگزار می‌شود اما از اردیبهشت سال جاری برگزاری نشست‌های تخصصی بر پایه نمایشگاه‌ها آغاز شد و تاکنون ۲۰ نشست تخصصی درخصوص هنر دوران قاجار با موضوعات مختلف از معماری گرفته تا نگارگری، خوشنویسی، کتاب آرایی، عکاسی و ... برگزار شده است.

در این راستا این روزها برای اولین بار نمایشگاهی از آثار هنری سه مجموعه دار دوره قاجار در سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری برگزار شده‌است و تا ۷ شهریور ادامه دارد. این نمایشگاه با همکاری پژوهشکده هنرهای سنتی پژوهشگاه میراث فرهنگی و انجمن مجموعه‌داران ایران برگزار می‌شود.

سیدعبدالمجید شریف‌زاده (رئیس پژوهشکده هنرهای سنتی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری) در این خصوص گفت: با صحبت‌هایی که با انجمن مجموعه‌داران داشتیم متوجه شدیم بسیاری از افراد هستند که به صورت شخصی آثاری را از هنر ایران در اختیار دارند که حتا برخی از این آثار در موزه‌های ایران وجود ندارد. از این رو در نمایشگاه آثار هنری مجموعه داران دوران قاجار آثاری از مجموعه‌های فلزکاری، پارچه و عکاسی دوره قاجار به نمایش گذاشته شده‌است. آثار مجموعه‌داران به صورت امانت در اختیار پژوهشکده هنرهای سنتی قرار گرفته‌ و حتا برخی از این آثار ازجمله آثار منحصربه فرد دوران قاجار است.

به گفته او، در این نمایشگاه، حدود ۱۲۰ قطعه اثر از مجموعه‌داران در معرض دید عموم گذاشته شده است که برخی از این آثار مانند مخمل دارایی و پارچه ترمه انگشتی در زمره هنرهای از یاد رفته محسوب می‌شوند؛ چنانکه این روزها شیوه بافت مخمل فراموش شده و بافت ترمه انگشتی از یاد رفته. در مجموعه فلز نیز کشکولی به نمایش گذاشته شده که فقط ۸ نمونه از آن در دنیا وجود دارد که یکی از آنها در موزه ملی ایران و یکی دیگر در موزه لوور قرار دارد.

شریف‌زاده با اشاره به اینکه بررسی دوره قاجار دو حسن دارد، درخصوص لزوم برگزاری همایش هنر قاجار گفت: هنر دوره قاجار به عصر ما بسیار نزدیک است و درعین حال شاهد حضور هنر قاجار در معماری، شهرسازی و زندگی عموم جامعه هستیم. حتا آثاری از هنر قاجار در خانه‌های کاشان، اصفهان و تهران دیده می‌شود و برخی از مردم، آثاری از دوران قاجار را که از نسل‌های گذشته به ارث برده‌اند، در خانه نگهداری می‌کنند. مطالعه و جمع‌آوری این هنرها و بیان اهمیت و ارزش هنر به مردم سبب می‌شود تا توجه عموم جامعه به هنر عصر معاصر نیز جلب شود. درعین حال شاید بتوانیم برخی از هنرهایی که در گذشته وجود داشت و امروز فراموش شده است را احیا کنیم.

مجموعه‌داری به شرط علاقه

رئیس پژوهشکده هنرهای سنتی ادامه داد: در دوره قاجار شاهد گرایش عموم جامعه به سمت هنر بودیم این درحالی است که حکومت در آن دوره برای اداره و اشاعه هنر موفق عمل نکرد. این نشان می‌دهد اگر فرهنگسازی لازم در جامعه انجام شود، عموم جامعه به سمت هنر می‌روند و به صورت خودجوش در صدد حمایت از هنرمندان برمی‌آیند. اگر بتوانیم از آنچه در آن دوران جریان داشت، الگو بگیریم، می‌توانیم فرهنگسازی لازم را انجام دهیم و فرهنگ حمایت از هنرمند ایرانی را احیا کنیم.

شریف‌زاده تصریح کرد: در آن دوره هنر غرب با هنر ایرانی درهم آمیخت و شاهد تلفیق هنر سنتی و هنر جدید بودیم. گاهی هنرمندان در تلفیق این هنرها موفق بودند و گاهی موفق نبودند. این مهم می‌تواند مورد بررسی قرار گیرد و به عنوان الگویی برای هنرمندان عصر حاضر ارائه شود.

به گفته او، مجموعه‌داران نیز در دوره خود ازجمله عموم جامعه محسوب می‌شدند که بنابر وسع و علایق خود درصدد جمع‌آوری اشیای هنری خاص برآمده‌اند. در واقع همه مجموعه‌داران از جمله افراد متمول نیستند بلکه همه افراد می‌توانند روزی تبدیل به مجموعه‌دار شوند. برخی از مجموعه‌داران در دوره‌ای به جمع آوری اشیایی خاص اقدام کرده‌اند که آن شی در آن زمان ازجمله وسایل مورد استفاده روزمره بوده و امروز با گذشت زمان تبدیل به شی خاص شده است. همین امروز هم هر کس می‌تواند با توجه به علایق خود درصدد جمع‌آوری اشیاء خاص برآید و تبدیل به مجموعه‌دار شود.

رئیس پژوهشکده هنرهای سنتی همچنین از برگزاری همایش هنرهای سنتی و بوم‌گردی خبر داد و گفت: این همایش نیز تا پایان سال برگزار خواهد شد.