کد خبر: ۴۷۷۲۲
تاریخ انتشار:
هنوزباخودکار می نویسم: فرهنگ را جدی بگیرید

دستمزد یک میلیاردی بازیگر کجا؛ حق‌التالیف 13 درصدی کجا؟!

كسي كه ده سال جان مي كند در بهترين حالت سيزده درصد از پشت جلد كتابي را ميگيرد كه دويست جلد بیشتر تيراژ ندارد. اين ديگر شوخي است بايد بگويم شوخي غم انگيزي است و واقعیت دارد. در مقابل هنرپيشه اي از راه مي رسد يك ميليارد دستمزد مي خواهد اين يعني عدم ناهماهنگي در چرخه مالي سينما
بولتن نیوز: فراستي را همه با صراحت در بيان ميشناسند و دغدغه فرهنگ کشور را دارد و در آثار خود تاکید دارد که فرهنگ را جدی بگیریم.
 سایت خبری رجا نیوز، در گفت و گویی با آقای فراستی، نویسنده و منتقد سینما و فرهنگ ، دغدغه های نشر در عرصه سینما، هنر و فرهنگ را مورد توجه قرار داده است . او همه جا هوادار و غمخوار فرهنگ و سينما بوده و با وجود همه غم خواری‌ها و انتقاداتش، بسيار صميمي است. فراستی که امسال همكاري پرثمري هم در عرصه انتشار کتاب با نشر ساقي داشته است امسال چندین اثر را به نمایشگاه فرستاده است. بد ندیدیم  اکنون که مردم با چهره شفاهي مسعود فراستی آشنا هستند كمي هم در مورد آنچه امسال به نمايشگاه كتاب آورده و نيز وضعيت نشر، گفت وگو كنيم. آنچه در ادامه ميخوانيد حاصل همین گفت و شنود است.


آقاي فراستي ظاهراً امسال بسيار پركار بوديد. علاوه بر حضور در سينما چند كتاب به بازار فرستاديد. اگر مخالف نباشيد. اول راجع به «لذت نقد» صحبت كنيم. چون گمان ميكنم به آن علاقه ويژه اي داشته باشيد؟
 
يك ماه پيش مجموعه مقالات و يادداشت ها و ضد يادداشت هاي بيست سال گذشته ام را در هفتصد صفحه به چاپ رساندم.
 
ضد يادداشت چيست؟
 
ضد يادداشت ها در واقع مطالب كوتاهي بود كه در ستوني از روزنامه خبر مي نوشتم. آنها شامل نقد فيلم، نقد نقد، بحث از روش و گاه حتي مباحث فرهنگي است که در  نوشته‌هایم آن را طرح ميكردم.
 
چرا عنواني مثل «لذت نقد» را انتخاب كرده ايد آيا با نگاهي به كتاب رولان بارت كه تحت همين عنوان است این نام را انتخاب کردید؟
 
نه اصلاً به بارت كاري نداشتم. من از نوشتن لذت مي برم و هنوز گاه وقتي نوشته هاي گذشته را مي بينم مستقل از اين كه چه کسي آنها را نوشته، لذت مي برم. فكر مي كنم هنوز و همه جا وقتي با فيلم و نقد آن سر و كار داريم اول بايد لذت ببريم و مابقي حرف است.
 
يعني اولين شرط فيلم موفق لذتي است كه به بيننده ميدهد؟
 
بله همين طور است. یک فيلم هر چقدر هم هنري باشد، عميق باشد، عجيب باشد و...  ولی به مخاطب لذت ندهد، بي فايده است. فيلم بايد طوري ساخته شود كه حتي بعد از پنجاه بار ديدن در حالي كه همه وجوه خوش آيند آن زدوده شده باز لذتبخش باشد.
 
كتاب ديگري كه به نمايشگاه رسانديد كدام است؟
 
«رؤيا، پناهگاه» كه درباره «برگمان» و سينماي اوست. حتي مصاحبه هايي راجع به زندگي او در كتاب گنجانده شده. در اين كتاب براي اولين بار تئاتر برگمان كاويده شده و در 550 صفحه رحلي با عكس هاي منحصر به فردي به چاپ رسيده كه براي علاقه مندان به برگمان جالب خواهد بود.
 
گاه از خودم مي پرسم كه چرا فراستي برگمان را دوست دارد؟
 
دو كارگردان هميشه براي من مسئله بودند. برگمان و هيچكاك. برگمان را از هفده سالگي دوست داشتم، هيچكاك بعدها توجه مرا جلب كرد. اين دو مهمترين خطوط تاريخ سينما هستند.
 
هيچكاك به خاطر موفقيت در سرگرمي و در حين حال عمقش، مظهر سينماست و برگمان به عنوان عميقترين كارگردان تاريخ جدي است. او ادا و اطوار روشنفكري ندارد بلكه برخلاف ديگران فيلمش ظهور خودش است. او به راستي با مرگ زندگي كرد.
 
پدري كشيش داشت و آنچه ساخته‌ی (جز چند تجربه ضعيف) «برگمان» در ژانر سينماست كه هميشه ميتواند به مخاطب لذت دهد.
 
دايره المعارف سينماي جنگ به نمايشگاه ميرسد؟
 
اميدوارم. اين كتاب اثري منحصر به فرد با عكس هاي خوب و كمياب در مورد سينماي جنگ در قرن بيستم است.
 
فرهنگ فيلم جنگ ايران چطور؟
 
نه چون هنوز نمايه ها و عكس هايش كامل نشدند.
 
كار ديگري در دست داريد؟
 
دو كتاب ديگر يكي درباره جان فورد و ديگري در باب كوروساوا است كه در مجموعه «سینماگران همیشه» چاپ خواهد شد ولي احتمالاً تابستان آماده ميشوند.
 
با توجه به آثار شما اين شايعه بايد درست باشد كه مي گويند شما ذائقه اي كلاسيك داريد.
 
البته من فيلم هاي مدرن را مي بينم، در مورد آنها فكر مي كنم و گاه نظر مي دهم ولي اين شايعه درست است و به گمانم چيزي جاي كلاسيك ها را نمي گيرد هميشه ميتوان از آنها آموخت و با آنها لذت برد. در موسيقي و ادبيات هم كساني مانند«باخ» و «شکسپیر» هميشگي هستند.
 
اجازه دهيد در مورد حوزه مكتوبِ سينما، مثلاً تئوري و فيلمنامه حرف بزنيم. اشكال كار از كجاست؟
 
نمي توان گفت كتاب هاي خوبي ترجمه نشدند يا ما مترجم خوب نداريم. بگذاريد در يك كلام حرف آخر را بزنم، هيچ ناشري در ايران خط سينمايي روشني ندارد.
 
خط سينمايي روشن يعني چي؟
 
يعني به صورت سيستماتيك و معناداري يك رشته كتاب هاي تئوريك در مورد سينما را نشر دهد. ما به تئوري نياز داريم ولي نه هر نوع تئوري كه از راه بيايد. بلكه به چيزي نيازمنديم كه جوابگوي درد سينماي ما در ايران باشد.
 
چرا؟
 
براي ناشران خصوصي دشوار است كه برنا مه ای هدفمند را دنبال كنند زيرا به زمان و هزينه قابل ملاحظه‏اي احتياج دارد. در مقابل شما مي بينيد كه ناشراني كه در كار ادبيات هستند که مي دانند چه ميخواهند.
 
ولي به طور كلي پولي كه در چرخه سينما وجود دارد بسيار بيشتر از سرمايه اي است كه در حوزه ادبيات خرج مي شود.
 
اين ديگر از بيماري هاي خاص است در حالي كه برنامه اي هدفمند نياز داري مدام شاهد چاپ و ترجمه جزوات پراكنده اي هستيم كه تنها خط رابط آنها سينماست.
 
اين مشكل را به طور جزبه جز توضيح دهيد؟
 
سياستگذاري در نشر وجود ندارد و بيشتر مترجمان بنا به علاقه خود شروع به ترجمه در مورد كساني ميكنند كه به آن علاقه‏مند هستند.
 
مثلاً كتابي در مورد كيشلوفسكي ترجمه مي كنند و به ناشري مي دهند كه تنها كتاب سينمايي اش مثلاً طرح در فيلمنامه‏ هاي كيشلوفسكي است در مورد سينماي ايران هيچ كار نظري صورت نگرفته و وضع حق التأليف هم در حد فاجعه است.
 
كسي كه ده سال جان مي كند در بهترين حالت سيزده درصد از پشت جلد كتابي را مي گيرد كه دويست جلد تيراژ دارد. اين ديگر شوخي است بايد بگويم شوخي غم انگيزي نيز هست. در مقابل هنرپيشه اي از راه ميرسد يك ميليارد دستمزد ميخواهد اين يعني عدم ناهماهنگي در چرخه مالي سينما. مي گويند وزارتي تحت عنوان وزارت ورزش در راه است. مطمئن هستم از همين حالا وضع مالي اش از وزارت فرهنگ بهتر است.
 
اگر بخواهيد پشت كامپيوتر بنشينيد و در مقاله اي راه حلي را ارائه دهيد چه چيزهايي را تايپ مي كنيد؟
 
من هنوز با خودكار مينويسم.
 
عجيب است. فكر كنم در ميان منتقدان سينما فقط شما هستيد كه هنوز با خودكار مينويسيد؟
 
فكر كنم همين طور است.
 
شما مرد نوستالوژيكي هستيد؟
 
نه به آن صورت ولي هنوز به جوهر خودكار و بوي كاغذ علاقه دارم. تكنولوژي همه زندگي مرا نگرفته و البته با خودكار تندتر مي نويسم و بهتر تمركز ميكنم.
 
خوب با خودكار چه مي نويسيد؟
 
فقط يك جمله و آن هم اين است كه دست از شوخي دانستن فرهنگ برداريم و آن را جدي بگيريم.





شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.

bultannews@gmail.com

نظر شما

آخرین اخبار

پربازدید ها

پربحث ترین عناوین