روزگار تلخ سیب زمینی کاران کردستانی فرا رسید

گروه اجتماعی-همانطور که در بسیاری از رسانه ها اطلاع رسانی شده ،استان کردستان یکی از مراکز تولید سیب زمینی در کشور است و دشت های قروه و دهگلان و روستاهای اطراف این دو شهرستان حاصلخیز، جزو مناطق اصلی کشت این محصول در استان به شمار می روند و سالانه حدود 400 هزار تن سیب زمینی در این مناطق برداشت می شود.

به گزارش بولتن نیوز،کشاورزان کردستان به امید فراهم شدن شرایط بهتر برای صادرات محصولات خود با تقبل هزینه های زیاد  بیش از 80درصد محصول خود را در انبارهای خود دپو کرده و همچنان در انتظار  رونق بازار هستند.

با وجود قیمت بالایی که این محصول سال گذشته داشت امسال این بها روند نزولی به خود گرفته است و فضای روانی نامناسبی در میان کشاورزان منطقه ایجاد کرده است.


اگرچه سیب زمینی کاران می گویند قیمت تمام شده تولید هر کیلو سیب زمینی حدود 400 تومان است اما قیمت این محصول که بهار سال گذشته به سه هزار تومان رسیده بود  ولی در فصل برداشت این محصول به گفته  خود کشاورزان منطقه کسی برای خرید  به مزرعه آنها مراجعه نمی کرد  و حالا نیز بعد از گذشت پنج  ماه و تقبل هزینه های زیاد حمل و نقل و نیروی انسانی  و اجاره انبار قیمت  در حد 250 تومان است  که اگر هزینه های  نیروی انسانی و انبار داری و حمل و نقل را بعد از برداشت به آن اضافه کنیم  این محصول یک سوم  قیمت تولید هم به فروش نمی رسد.

کارشناسان یکی از دلایل نوسان قیمت سیب زمین در کشور را عدم تعادل در کشت این محصول می دانند بنابراین ضروری است کشاورزان به صورت برنامه ریزی شده اقدام به کشت و حتی برداشت محصول کنند تا عرضه و تقاضا این حوزه به هم نخورد و در این راه نظارت جهاد کشاورزی به عنوان متولی اصلی ضروری است.

بر اساس آمارهای مرکز سیب زمینی ایران، در سالجاری حدود پنج میلیون تن سیب زمینی در کشور برداشت شده این در حالی است که طبق آمار مصرف سالانه سیب زمینی در میان خانواده های ایرانی حدود سه میلیون تن در سال است و باقی محصول تولید شده باید با تبدیل به مواد غذایی دیگر به مصرف برسد.

محصول سیب زمینی در صنایع کشور برای تولید چیپس و پودر خشک کاربرد دارد و در خانواده به صورت تازه خوری و پوره مصرف می شود اما در کشورهای پیشرفته دنیا این محصول در صنایع شیرینی سازی استفاده می شود.

به نظر می رسد با توجه به برداشت سالانه 400 هزار تن سیب زمینی در کردستان، راه اندازی کارخانه های فراوری تنها راه جلوگیری از ضرر کشاورزان سیب زمینی کار است.

در سال های گذشته کشور عراق به ویژه شمال این کشور از بازارهای اصلی صادرات سیب زمینی استان کردستان بود، اما به دلیل جنگ این منطقه با داعش و از طرف دیگر حضور فعال سایر کشورها در بازار عراق، سیب زمینی ایران کمتر به عراق صادر می شود.

صادرات سیب زمینی غیر مرغوب از استان های دیگر به اقلیم کردستان عراق به نام سیب زمینی قروه و دهگلان، نگرش مردم و همچنین وارد کنندگان سیب زمینی از ایران را در شمال عراق تغییر داده است و تمایلی به وارد کردن سیب زمینی از استان کردستان ندارند عاملی که عبداللطیف به هیز، مسئول قرنطینه نباتی مرز باشماق عراق در سفر به کردستان نیز به صراحت به ان اشاره کرد.


متاسفانه محصول باکیفیت به استان سلیمانیه عراق صادر نمی شود و محصولات استانهای دیگر با برند منطقه قروه و دهگلان به شمال عراق صدر می شود که باعث تضعیف بازار سیب ایران استان کردستان در شمال عراق شده است.

از طرف دیگر شمال عراق خود نیز با الگو گیری از استان کردستان در دشت ' شاره زور' در حال کشت سیب زمینی است و این موضوع سبب می شود در سال های آینده، این کشور بی نیاز از سیب زمینی ایران باشد.

نبود سردخانه نگهداری و انبار ذخیره محصول و همچنین قوانین دست و پا گیر بانک ها در ارائه تسهیلات کشاورزی، خرید وسایل کشاورزی و کاشت و برداشت مکانیزه از دیگر مشکلات کشاورزان سیب زمینی کار کردستانی است که امید است با درایت و تدبیر دولت یازدهم حل و فصل شود

یکی از سیب زمینی کاران کردستانی در این رابطه می گوید: هزینه تمام شده هر کیلو سیب زمینی برای ما با احتساب هزینه هایی همانند کود، آب، کارگر و حمل و نقل 400 تومان است در حالی که هم اکنون حتی به قیمت 400 تومان نیز از ما خریداری نمی شود.

محمود فرهادی حذف یارانه کود، سم، گران بودن نیروی انسانی، هزینه حمل و نقل، کشت، برداشت و ادوات کشاورزی را از جمله مشکلات سیب زمینی کاران استان دانست و افزود:

بزرگترین مشکل ما این است که سازمان جهاد کشاورزی هیچگونه مدیریتی بر روی چگونگی کشت در منطقه ندارد.

وی اظهار کرد: کیفیت محصول قروه و دهگلان 10 برابر محصول استان های دیگر است اما متاسفانه همواره زمان برداشت سیب زمینی مرزها بسته می شود و این مساله یکی از مشکلات منطقه قروه و دهگلان است.

این کشاورز دهگلانی افزود: بسیاری مواقع مشاهده شده که سیب زمینی کاران شهرهای دیگر محصولات خود را با ماشین های پلاک 51 و به نام محصول قروه و دهگلان به فروش می رسانند چون محصول خود آنان ماندگاری لازم را ندارد در حالی که محصول ما دارای ماندگاری بالایی است و حداقل تا 15 فروردین سال آینده قابل نگهداری است.

به گفته وی منطقه قروه و دهگلان دارای زمین هایی بسیار مرغوب بوده و مواد غنی کشاورزی این مناطق قابلیت پشتیبانی از محصولات را دارد و کشاورزان منطقه بسیار کمتر از کشاورزان نواحی دیگر از کود استفاده می کنند.

فرهادی ادامه داد: مهمترین درخواست ما از اتاق بازرگانی است که با توجه به نزدیکی با کشور عراق شرایطی ایجاد و بازاری فراهم شود که محصولات ما به فروش برسد.

وی با بیان اینکه متاسفانه سود اصلی این محصول به جیب دلالان و میدان بار می رود گفت:

کشاورزی که یک سال زندگی خود را بر روی کشت این محصول گذاشته پس از برداشت و وقتی برای فروش به میدان بار می برد با قیمتی بسیار کم از وی خریداری می کنند و در این میان سود اصلی به جیب دلالان می رود.

این سیب زمینی کار کردستانی اظهار کرد: متاسفانه موقع خرید محصول پول نقد به کشاورز داده نمی شود، در حالیکه کشاورز تمامی هزینه ها را نقد پرداخت می کند اما گاهی حتی سه ماه طول می کشد تا پول به جیب کشاورز برسد.

وی از مسوولان درخواست کرد قیمتی کارشناسی بر روی این محصول بگذارند که هم کشاورز ضرر نکند و هم دست دلالان در این میان بسته شود.

فرهادی افزود: محصولات کشاورزی بجز گندم و کلزا مابقی قیمت ندارند و دلال برای آنان قیمت تعیین می کند و کشاورز نیز چون انباری برای نگهداری ندارد مجبور است محصول خود را بر سر زمین بفروشد و با ضرر و زیان زیادی مواجه شود.

او با بیان اینکه متاسفانه سردخانه مکانیزه در منطقه نیز هیچ خدماتی ارائه نمی دهد گفت: از استاندار، نمایندگان و سایر مسوولان تقاضا داریم این موارد را مدنظر قرار داده و مشکلات کشاورزان را مورد بررسی قرار دهند.

وی ادامه داد: متاسفانه بسیاری از نمایندگان مجلس در منطقه و میان کشاورزان حاضر شده و شعارهایی را مبنی بر رفع مشکلات می دهند اما فقط در حد شعار باقی مانده و در عمل هیچ اتفاقی نمی افتد.

این سیب زمینی کار کردستانی مشکل دیگر سیب زمینی کاران را بیمه آنان عنوان دکرد و گفت: هیچگونه نظارتی بر روی چگونگی پرداخت بیمه انجام نمی شود و از سازمان های مربوطه انتظار داریم نظارتی جدی بر این مهم نیزداشته باشند.

مهندس نیازی رییس انجمن سیب زمنی کاران کشور نیز گفت: وزارت كشاورزی و وزارت صنعت، معدن و تجارت باید از كیفی شدن تولید و ایجاد بسته بندی برای صادرات حمایت كنند تا سیب زمینی با كیفیت بالاتر برای تولید داخلی و همچنین صادرات تولید شود. از سوی دیگر براساس نیاز و سلیقه بازارهای هدف بتوان محصول را با بسته بندی مناسب صادر كرد. اما اكنون سیب زمینی برداشتی مستقیم از مزرعه به صورت فله ای صادر می شود كه این امر باعث لطمه به تولید خواهد بود چراكه بدون بازبینی آفات قرنطینه ای و با مشكلات فسادپذیری صادر می شود كه افت محصول در بازارهای صادراتی را در پی خواهد داشت.

وی با تاكید بر سرمایه گذاری برای ارتقای كیفیت تولید سیب زمینی، یادآور شد: كشورهای حاشیه خلیج فارس، تركمنستان، افغانستان، روسیه، آذربایجان و عراق نیازمند واردات سیب زمینی هستند كه می توان با ارتقا كیفیت تولید محصول و همچنین بسته بندی براساس نیاز و سلیقه بازار این كشورها سودآوری بالایی برای كشاورزان و كشور داشته باشیم.

با این اوصاف می توان گفت بی توجهی سازمان جهاد کشاورزی در نظارت بر کشت محصولات کشاورزی و نبود هیچگونه برنامه ریزی و آینده نگری در این عرصه  در این روزهای کم آبی در دنیا موجب از بین رفتن سرمایه های اصلی کشور شده و این معضل به حدی رسیده است که  قطعا برای سال آینده با کمبود سیب زمینی  مواجه خواهیم شد،چراکه کشاورزان ما تنها بر اساس بازار امسال میزان کشت سال دیگر را مشخص می کنند و این وظیفه دستگاه های متولی و مسوولین کشوری است که بر اساس میزان کشش بازار برنامه سالیانه را تبیین کنند.

نکته ای که بیشتر کشاورزان از آن گلمند هستند سیاست های تشویقی برای صادرات محصولات کشاورزی است که بیشتر برای دلالان است نه تولید کننده گان  و نکته ی مهم تر اینکه اکثر سیاست های تجاری کشوردر مبادلات مرزی  زمانی تبیین و تعیین می شود که محصول از دست کشاورزان منطقه با حداقل قیمت ها  خارج شده و دلالان  سود نهایی را میبرند و همه تشویق ها نیز برای آنهاست .

البته صحبت های سیاست خارجی و پیامد های حذف تحریم ها نیز این روزها موجب دلگرمی کشاورزان این منطقه شده و در تحلیل های خود میگویند انشا الله ما تولید کننده گان هم از این زحمات مسوولان کشوری در عرصه های بین المللی انشا الله بی نصیب نخواهیم شد ، به امید آن روز