آیین اختتامیه و معرفی برگزیدگان، سخنان جنتی، صالحی، قالیباف و توضیح درباره بازدید رهبری از نمایشگاه کتاب

گروه ادبیات، نشر و رسانه، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با بیان اینکه مصلی تهران مکان مناسبی برای برگزاری نمایشگاه کتاب نیست، گفت: امیدوارم در سال های آینده با برنامه ریزی مناسب بتوانیم نمایشگاه کتاب را در مکان بهتری برگزار کنیم.

علی جنتی روز شنبه در مراسم اختتامیه بیست و هشتمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران اظهار کرد: از تمام ناشران گرانقدری که در این نمایشگاه شرکت داشته و با حضور فعال خود شکوه و رونق افزون تری به این رویداد فرهنگی دادند، قدردانی می کنم.

وی گفت: آنان تلاش کردند تا نمایشگاه امسال غنی تر، پربارتر و با کتاب های مناسب تری در معرض دید شهروندان قرار گیرد.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی اظهار کرد:تشکل های نشر امسال همکاری مناسب و مطلوبی برای برگزاری نمایشگاه کتاب داشتند که امیدواریم به تدریج بتوانیم مجموعه فعالیت ها و مدیریت نمایشگاه را در سال های آتی به اتحادیه ناشران واگذار کنیم.

جنتی در ادامه ضمن قدردانی از شهرداری تهران یادآور شد: انصافا در 21 ماه عمر دولت جدید مدیران فرهنگی حوزه شهرداری تهران همکاری های گسترده و تعاملات فراوانی داشته اند.

وی گفت: شهرداری تهران نسبت به مسایل فرهنگی بسیار بانشاط و فعال بوده که نمونه بارز آن را می توان در ایجاد فضاهای فرهنگی در پایتخت دید.

جنتی با بیان اینکه امسال به عنوان سال تئاتر از جانب وزارت ارشاد عنوان شده است گفت: شهرداری تهران در این زمینه نیز گام های مناسب و مطلوبی برداشته و در ماه های آتی شاهد افتتاح سالن های تئاتر فرهنگسرای خاوران خواهیم بود.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی اظهار کرد: شهرداری همچنین در حوزه کتاب نیز بسیار فعال بوده و هر ساله نمایشگاه های متعددی را در این حوزه برگزار می کند.

جنتی خاطرنشان کرد: این فعالیت های شهرداری تهران در حوزه نشر کمک جدی و شایسته ای به ناشران است.

وی افزود: مجموعه فعالیت هایی که در منطقه عباس آباد تهران صورت گرفته و این فضا را به محیطی بانشاط، فرهنگی و تفریحی تبدیل کرده جای تقدیر و تشکر دارد.

جنتی تصریح کرد: معاونت فرهنگی وزارت ارشاد نیز تلاش گسترده ای برای برگزاری هر چه باشکوه تر این نمایشگاه داشته است.

وی یادآور شد: امیدواریم بتوانیم با برنامه ریزی های مناسب هر ساله نواقص نمایشگاه کتاب را به تدریج جبران و این رویداد فرهنگی را غنی تر برگزار کنیم. 

جنتی گفت: امیدوارم سال آینده نمایشگاه تهران براساس وعده های شهرداری تهران در جایگاه مناسب تری از مصلی برگزار شود چرا که این فضا اندک بوده و پاسخگوی نیاز مخاطبان نیست.

وی با بیان اینکه نیازمند حدود 130 هزار متر مربع فضا برای برگزاری نمایشگاه هستیم اظهار امیدواری کرد: بیست و نهمین نمایشگاه بین المللی کتاب در منطقه عباس آباد تهران برگزار شود.

جنتی تصریح کرد: امیدواریم شهر آفتاب نیز هر چه زودتر با همکاری نهادها و دستگاه ها برای برگزاری نمایشگاه های بین المللی آماده شود.

همزمان با مراسم اختتامیه بیست و هشتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران غرفه‌های برتر نمایشگاه کتاب معرفی شدند.

در آیین اختتامیه نمایشگاه کتاب تهران که عصر امروز شنبه 26 اردیبهشت‌ماه در ضلع جنوبی مصلی در حال برگزاری است غرفه‌های برتر نمایشگاه نیز  معرفی شدند.

در این مراسم انتشارات «فاتحان» و «شرکت تعاونی ناشران گیلان» در حوزه ناشران داخلی در بخش بزرگسال، «انتشارات دیباگران تهران» در حوزه ناشران دانشگاهی و انتشارات «خوش خوان» در حوزه ناشران آموزشی به عنوان غرفه‌های برتر نمایشگاه کتاب امسال معرفی شدند.

در حوزه کودک و نوجوان نیز انتشارات «خانه ادبیات» و «جمال»، در حوزه ناشران الکترونیک «فروشگاه الکترونیکی طاقچه» و در حوزه ناشران بین‌الملل نیز انتشارات «آوند دانش» و «انتشارات ویژه نشر» به عنوان غرفه‌های برتر نمایشگاه کتاب امسال شناخته شدند.

«انتشارات پیام مشرق» نیز به عنوان غرفه برتر حجاب،  توسط ستاد امر به معروف و نهی از منکر مستقر در نمایشگاه کتاب امسال انتخاب و معرفی شد.

همچنین بخشی از این آیین به تقدیر از وزیر اطلاع‌رسانی کشور عمان - مهمان ویژه نمایشگاه کتاب امسال - اختصاص یافت. بدربن یحیی الراشدی، مدیرکل حوزه وزارت اطلاع‌رسانی کشور عمان نیز به دلیل فعالیت‌های ویژه در نمایشگاه کتاب تهران تقدیر شد.

مراسم اختتامیه بیست و هشتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، عصر امروز شنبه ۲۶ اردیبهشت ماه در ضلع جنوبی مصلی امام خمینی (ره) برگزار شد.

سیدعباس صالحی به عنوان اولین سخنران اختتامیه پس از خیرمقدم به ناشران و اصحاب رسانه گزارشی مختصر از نمایشگاه بیست و هشتم کتاب تهران ارائه داد.

رئیس بیست و هشتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، در ابتدا به دیدار مقام معظم رهبری از نمایشگاه کتاب تهران اشاره کرد  و گفت: در دیدار مقام معظم رهبری از نمایشگاه کتاب تهران وقتی ایشان با آمارهای منتشر شده بعد از انقلاب مواجه شدند دو نکته را فرمودند. اول اینکه این رقم با ظرفیت ایران فاصله دارد. دوم اینکه روی این آمار باید تبلیغ بیشتری شود. اگرچه این نمایشگاه هم کاستی‌های خود را داشت اما با این حال ایران در رده هفدهم یا هجدهم چاپ در جهان است.

صالحی در ادامه به چند محور اصلی در نمایشگاه تهران اشاره کرد و افزود: نمایشگاه این دوره تفاوت اساسی با دوره‌های پیشین داشت. در درجه اول بحث ساختاری و مدیریتی آن بود که بر اساس رویکرد تدبیر و امید، اختیارات امور به دست اهل آن سپرده شد و امروز که در گام آخر و روز آخر نمایشگاه قرار داریم فکر می‌کنیم که از این تجربه به عنوان گام اول سربلند بیرون آمدیم.

وی افزود: بحث دوم موضوع بخش بین‌الملل است که در این دوره از نمایشگاه پررنگ‌تر ظاهر شده بود؛ بخشی که متاسفانه سالیان سال کمرنگ شده بود اما امسال کشور عمان میهمان ویژه بخش بین‌الملل نمایشگاه بود و به این ترتیب فرصت خوبی برای ورود به دریچه جهان عربی فراهم شده بود.

رئیس بیست و هشتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران همچنین گفت: دیدار روسای نمایشگاه‌های مختلف مثل پاریس، کن و فرانکفورت فرصت را برای گسترش ارتباطات بین‌المللی فراهم کرد. فعال‌سازی سفارتخانه‌ها نیز به این معنی که هر روز متعلق به یک کشور بود، از اقدامات خوب بخش بین‌الملل بود.

معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و  ارشاد اسلامی در ادامه صحبت‌هایش به بحث تاثیر فروش نمایشگاه کتاب در صنعت نشر اشاره کرد و گفت: براساس آخرین آماری که تا این لحظه به من رسیده است، با تراکنش‌های بانک صادرات 66 میلیارد و چهارصدهزار تومان از طریق دستگاه‌های کارتخوان خرید شده است. این در حالی است که در سال گذشته کل تراکنش مالی 46 میلیارد تومان بوده است. به طور کلی می‌توان گفت با در نظر گرفتن تورم پانزده درصدی، افزایش فروش پنجاه درصدی در کتاب‌ها داشتیم و اقتصاد نمایشگاه رو به جلو بوده است.

صالحی ادامه داد: در نمایشگاه کتاب امسال تفاهم‌نامه‌های جدی و خوبی در جهت فراهم شدن تسهیلات  بازدیدکنندگان منعقد شد. امضای تفاهم‌نامه با شرکت پست و تخفیف چهل درصدی شرکت پست به ناشران و تفاهم‌نامه با شرکت رجا به منظور احداث یک کتابخانه در هر قطار مسافربری از جمله این تسهیلات است. همچنین در حاشیه این نمایشگاه جلساتی صمیمی با میهمانان ویژه و اهالی فرهنگ و هنر برگزار شد. افرادی مثل دکتر لاریجانی رئیس مجلس، دکتر حداد عادل، دکتر ولایتی، مهندس چمران از جمله این افراد بودند که در نشست‌های رودررو با اهالی نشر از مسائل و مشکلات این حوزه مطلع شدند.

رئیس بیست و هشتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، افزود: تقویت حوزه خدماتی نمایشگاه هم در حوزه اطلاع‌رسانی و هم فضاهای محیطی از دیگر اقدامات مثبت این دوره از نمایشگاه  بود. همچنین با تاکید وزارت ارشاد مدیریت منابع درآمدی در این دوره از نمایشگاه صورت گرفت که حذف بن‌های رایگان از جمله این موارد مدیریتی بود.

صالحی اضافه کرد: براساس افکار سنجی‌های روزانه 34 درصد بازدیدکنندگان و 36 درصد غرفه‌داران امسال رضایت نسبی بیشتری نسبت به سال گذشته نمایشگاه داشتند. اگرچه این دوره هم کم و کاستی‌های خود را داشت ولی باید تلاش کنیم از کاستی‌ها کم کنیم و به نقاط قوت نمایشگاه کتاب بیفزاییم.

وی در پایان با اشاره به مشارکت بیش از هفتاد سازمان در  برگزاری نمایشگاه کتاب تهران از همه کسانی که در برگزاری این نمایشگاه نقش اساسی داشتند به خصوص شهردار تهران تشکر و قدردانی کرد.

شهردار تهران در اختتامیه نمایشگاه کتاب از آماده بودن فضایی به‌وسعت ۱۳۰هزار مترمربع در تپه‌های عباس‌آباد برای برگزاری بیست و نهمین نمایشگاه کتاب تهران در سال آینده خبر داد.

مراسم اختتامیه بیست و هشتمین نمایشگاه کتاب تهران با حضور محمدباقر قالیباف شهردار تهران و علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شد.

قالیباف در این مراسم در سخنانی با توجه به تقارن نمایشگاه کتاب با مبعث رسول اکرم(ص) گفت: بحث آگاهی‌بخشی به جامعه مهمترین رسالت کسانی است که در مسیر قرآن و اهل‌بیت(ع) حرکت می‌کنند، ما این سؤال را همیشه از خود می‌پرسیم: چرا معجزه پیامبر اسلام کتاب بود و چرا مانند دیگر پیامبران معجزات دیگری نداشتند؟ کتاب و خواندن مهمترین اثری است که در زندگی انسان در طول تاریخ بشریت جاودانه باقی می‌ماند. خواندن است که انسان را به اشرف مخلوقات تبدیل می‌کند. این مسیر مسیری الهی است و انسان را به رستگاری می‌رساند.

وی ادامه داد: مهمترین و عمیق‌ترین تحول فرهنگی همین خواندن است. زمانی که به کتاب ولایت فقیه امام خمینی(ره) نگاه می‌کنیم می‌بینیم که چه تحول عظیمی را در این مقطع تاریخی در مبارزه با استعمار و استکبارستیزی به وجود آورده است. یا جواهر لعل نهرو که در کشور خود با کتابش چه تحولاتی در مبارزه با ظلم و استعمار به وجود آورد. اکنون به‌تعبیر رهبر انقلاب ما در یک پیچ تاریخی قرار داریم، از یک طرف با تحریم‌های ظالمانه‌ای مواجه هستیم و از طرف دیگر در مقابل یک تهاجم فرهنگی بزرگ قرار داریم. همچنین خوانش‌های تکفیری از اسلام و قرآن کریم به وجود آمده است که ضربه‌های محکمی به ما می‌زند. همه و همه این‌ها فقط این تکلیف را به ما یادآور می‌شود که باید به بخش آگاهی‌بخشی در جامعه بیش از پیش توجه کنیم.

شهردار تهران با بیان این مطلب که پیشرفت کشور در گروی دانایی‌محوری است، گفت: ما همیشه باید از پایین بودن سرانه مطالعه در کشور تأسف بخوریم، و چاره‌ای نداریم جز اینکه به‌روشهای آموزشی کار کنیم تا کودکان ما از همان ابتدا با کتاب همراه باشند. کتابخوانی یک رفتار آموختنی است مخصوصاً در کودکان و نوجوانان و درونی‌سازی این رفتار بستگی به خانواده و سیاستگذاران کلان فرهنگی دارد.

قالیباف با اشاره به "در حوزه تألیفات کودک و نوجوانان هرساله سیر نزولی داریم" افزود: متأسفانه بیشتر آثاری که در اختیار کودکان و نوجوانان ما قرار می‌گیرد ترجمه است. اگر نگاهی به آمار جمعیتی کشور داشته باشیم می‌بینیم که هم اکنون از لحاظ داشتن نیروهای جوان در بهترین شرایط جمعیتی قرار داریم و  بزرگترین اتفاق مهم و پیشرفت باید در این زمان رخ دهد.

وی با اشاره به آمار انتشار 1800 عنوان کتاب در سال 58 گفت: اکنون در سال 93 بیش از 70هزار عنوان کتاب منتشر شده است و این پیشرفت بزرگی است. اما به نظر می‌رسد ما با یک چالش جدی روبه‌رو هستیم و آن هم این است که آمار ناشران ما بیش از 3 برابر آمار کتاب‌فروشان است و این نشان می‌دهد در حوزه اقتصاد یک چالش بزرگ داریم و مصرف به‌اندازه تولید وجود ندارد. به‌عبارت دیگر در حوزه نشر تولید وجود دارد اما حوزه مصرف دچار اشکال است. شاید مهمترین نکته‌ای که باید به آن توجه کرد، این است که باید تولید و ترویج ما در مسیری حرکت کند که سیاست‌های کتاب و کتاب‌خوانی در کشور را درست کند.

قالیباف همچنین با اشاره به آمار کتاب‌فروشی‌های شهر تهران گفت: در تهران 1200 کتاب‌فروشی داریم در حالی که فروشگاه‌های لوازم آرایشی بالغ بر 5900 فروشگاه است، همچنین گردش مالی کتاب در سال 800 میلیارد تومان است و گردش مالی لوازم آرایشی 20هزار میلیارد تومان است، ما چالش‌های جدی داریم و این با سیاست‌های انقلاب اسلامی سازگاری ندارد. از دید من علت اینکه در کارهای فرهنگی دچار اشکال هستیم این است که در حوزه تولید با اشکال مواجهیم.

وی گفت: برای پیشرفت در هر کشوری نیازمند تولید در چهار عرصه قدرت، ثروت، معرفت و منزلت  هستیم. جامعه‌ای می‌تواند به توسعه دست یابد که بتواند این تولید‌ها را به هم تبدیل کند.

شهردار تهران با بیان "ما مدیران در عین اینکه انتقاد می‌کنیم باید بگوییم خود نیز چه کرده‌ایم" به برخی از اقدامات شهرداری تهران اشاره کرد و گفت: نمایشگاه یار مهربان، طرح باز باران و... از جمله گامهای مهم شهرداری در این حوزه است، همچنین قرار بود پیش از این در دولت گذشته نمایشگاه بین‌المللی را از محیط فعلی جابه‌جا کنند که البته اکنون دیگر در جریان تصمیمات گرفته شده نیستم اما امروز نمایشگاه بین‌المللی در شهر آفتاب با شرایط خوب ساخته شده و در شرف افتتاح است تا بتواند مکان دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی تهران باشد. اساساً پروژه شهر آفتاب با دید اینکه ما نمایشگاه‌های بین‌المللی را رونق دهیم ساخته شده است. ما در این پروژه بیش از 700 میلیارد تومان سرمایه‌گذاری کردیم.

وی همچنین با اعلام  یک خبر خوش گفت: طرح تپه‌های عباس‌آباد که 65هزار فضای مسقف دارد اکنون نهایی شده، فضایی که می‌توان تا 130هزار مترمربع آن را ارتقا داد و نمایشگاه کتاب را به آنجا منتقل کرد. ما هم اکنون قول می‌دهیم که نمایشگاه بیست‌ونهم کتاب را در تپه‌های عباس‌آباد برگزار کنیم و 130هزار مترمربع فضای استاندارد را به نمایشگاه اختصاص دهیم.

علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در سخنانی ضمن قدردانی از کلیه ناشران و تشکل‌‌های نشر گفت: امیدواریم به‌تدریج مجموعه فعالیت‌های مدیریتی نمایشگاه را به تشکل‌های نشر واگذاری کنیم، وی همچنین با قدردانی از قالیباف گفت: ما از نزدیک با شهرداری همکاری داریم و انصافاً شهرداری در فرهنگ‌سرای خاوران سالن‌های متعددی را به سالن‌های تئاتر اختصاص داده است. بشارتی را که امروز قالیباف به مکان نمایشگاه داد هم جدی می‌گیریم و جزو مطالبات ما از ایشان خواهد شد تا سال دیگر نمایشگاه را در محیط مناسبت‌تری از مصلی برگزار کنیم.

وی افزود: به هر حال مصلی مکان مناسبی برای برگزاری نمایشگاه نیست، امیدوارم بتوانیم سال آینده نمایشگاه کتاب را در تپه‌های عباس‌آباد برگزار کنیم. همچنین در سالهای آینده انتظار داریم آقای قالیباف با همکاری وزارت صنعت، معدن و تجارت مکان نمایش‌های بین‌المللی را به‌صورت آبرومند تکمیل و جایگاهی مناسب و شایسته برای نمایشگاه‌های بین‌المللی جمهوری اسلامی ایران تأمین کنند.

قائم‌مقام و معاون اجرایی نمایشگاه کتاب با اشاره به توجه کم‌ صداوسیما به بزرگ‌ترین رویداد فرهنگی کشور گفت: فروش نمایشگاه کتاب تهران تا به حال از مرز 60 میلیارد تومان گذشته است.

او همچنین به سوالی درباره بازدید مقام معظم رهبری از غرفه‌های برخی ناشران در نمایشگاه و واکنش‌ها نسبت به این موضوع سخن گفت.

امیرمسعود شهرام‌نیا – قائم‌مقام و معاون اجرایی بیست‌وهشتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران‌ - عصر بیست‌وپنجم اردیبهشت‌ماه در پایان دهمین روز برپایی نمایشگاه در نشستی حاضر شد و اعلام کرد: در این دوره از نمایشگاه در شش روز ابتدایی فروش از 48 میلیارد تومان سال گذشته عبور کرده و تا به حال به رقمی بالای 60 میلیارد تومان رسیده است.

او افزود: پیش‌بینی می‌شود امسال فروش نمایشگاه کتاب به نسبت سال گذشته 70 تا 80 درصد رشد داشته باشد.

شهرام‌نیا گفت: این رقم تنها متوجه سیستم‌های بانک صادرات است اما خریدهای دیگری از طریق وجه نقد و بن‌های کاغذی صورت گرفته که در این آمار نیامده است.

او در ادامه درباره میزان بازدید مردم از بیست‌وهشتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران گفت: میزان بازدیدکنندگان در روزهای مختلف نمایشگاه متفاوت بوده است. مثلا در روزهای ابتدایی نمایشگاه میزان بازدیدکننده به نسبت سال قبل دوبرابر بوده است. اما در دو سه روز بعد ما با ریزش بازدیدکننده مواجه بودیم. ولی از اواسط هفته جاری دوباره شاهد افزایش بازدیدکنندگان از نمایشگاه بودیم.

او همچنین گفت: روز چهارشنبه میزان فروش نمایشگاه در تمام طول تاریخ برگزاری نمایشگاه رکورد زد.

او در ادامه در پاسخ به سوالی درباره برگزاری مراسم اختتامیه گفت: اختتامیه روز شنبه ساعت 16 برگزار شد. همچنین از آقای قالیباف (شهردار تهران) دعوت برای حضور در این مراسم دعوت شد.

شهرام‌نیا همچنین درباره غرفه‌هایی که در این دوره از نمایشگاه تقدیر می‌شوند، گفت: در این دوره در مجموع 9 غرفه برتر شامل دو ناشر عمومی، دو غرفه در نشر بین‌الملل، سه غرفه از تشکل‌های نشر و یک غرفه در بخش جنبی تقدیر می‌شود.

او درباره انتخاب غرفه‌های برتر گفت: ظاهر غرفه‌، حجاب غرفه‌داران‌، تخلف نکردن از ضوابط، و ارائه خدمات مناسب به مردم جزو شرایط انتخاب غرفه‌های برتر هستند.

قائم‌مقام نمایشگاه کتاب تهران در ادامه به تخلف‌های صورت‌گرفته در نمایشگاه کتاب اشاره کرد و گفت: نمایشگاه امسال به نسبت سال‌های گذشته تخلفات کم‌تری داشته که دلیل آن بیش‌تر به خاطر جدی‌تر شدن برخورد با متخلفان بوده است.

او همچنین گفت: ما امسال برخی از گزارش‌ها در فضای رسانه‌ها و فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی را درباره تخلفات ناشران و غرفه‌داران رصد می‌کردیم و از آن‌ها بهره می‌گرفتیم. البته بسیاری از این گزارش‌ها بیش‌تر جنبه خبرسازی داشت.

او در ادامه اظهار کرد: به طور کلی امسال در نمایشگاه تنها یک یا دو غرفه به طور دائم تعطیل شدند و تعطیلی سایر غرفه‌ها موقت بود.

این عضو سیاست‌گذاری بیست‌وهشتمین نمایشگاه کتاب تهران در ادامه در پاسخ به سوالی درباره مطالبات صدا و سیما از نمایشگاه کتاب برای پوشش خبری این رویداد فرهنگی گفت: برای نمایشگاه امسال صدا و سیما مبلغی از ما مطالبه نکرد و ما نیز مبلغی به آن‌ها برای پوشش خبری پرداخت نکردیم. این به خاطر آن بود که پیش‌تر وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به صورت رسمی پرداخت هرگونه مبلغ را به دستگاه‌هایی که وظیفه ذاتی آن‌ها حمایت از نمایشگاه کتاب و پوشش خبری آن است‌، ممنوع کرده بود‌ که نیروی انتظامی و صداوسیما از جمله‌ این نهادها بودند.

او گفت: انتقادی که ما از صداوسیما داریم این است. هر فعالیت بزرگی مثل نمایشگاه کتاب اقتضائات خاص خود را دارد‌ و شرایط برگزاری نمایشگاه در مصلای تهران نیز الزاماتی را به برگزارکنندگان تحمیل می‌کند. نمونه این الزامات برپایی غرفه‌های مربوط به فروش مواد غذایی و تبلیغات است که ارشاد هیچ دخالتی در آن ندارد و این مربوط به مصلا می‌شود اما صداوسیما در گزارش‌هایی که از تلویزیون پخش می‌شد، تنها اشکالات ریز و حاشیه‌ای را برجسته می‌کرد. حال آن‌که از خود این رویداد بزرگ فرهنگی که عالی‌ترین مقام‌های کشور از رهبر معظم انقلاب گرفته تا روسای سه قوه،‌ وزرا‌ و نمایندگان مجلس، همچنین چهار وزیر خارجی‌، سفرای برخی از کشورها و روسای پنج نمایشگاه بین‌المللی کتاب به همراه صدها نویسنده از آن دیدن کرده‌اند به راحتی عبور می‌کرد.

شهرام‌نیا در پاسخ به سوالی درباره بازدید مقام معظم رهبری از غرفه‌های برخی ناشران و واکنش‌ها نسبت به این موضوع گفت: معظم له به عنوان یک کتاب‌خوان حرفه‌ای دغدغه‌های مشخصی در حوزه نشر و کتاب دارند. ایشان شناخت دقیق و کاملی از این حوزه دارند و کتاب‌ها و نویسنده‌ها را می‌شناسند که این شناخت برای صنعت نشر ما اتفاقی مهم و برای ما یک سرمایه بزرگ است که باید بررسی کنیم تا به حال چه اندازه توانسته‌ایم از شناخت ایشان در این حوزه استفاده کنیم.

شهرام‌نیا با اشاره به این‌که امسال انتخاب مسیر بازدید مقام معظم رهبری از نمایشگاه کتاب با مشورت دفتر ایشان انجام شده بود‌، اظهار کرد: من هم مثل آقای صالحی قبول دارم که امسال مقام معظم رهبری نمایشگاه کتاب را بدون رتوش دیدند اما طبیعی است که معنای حضور و بازدید مقام معظم رهبری از غرفه‌های مختلف به معنای تایید همه کتاب‌های آن ناشران نیست.

او ادامه داد: توصیه‌های رهبری و تاکیدات معظم له در زمان بازدید از نمایشگاه برای ما بسیار ارزشمند بود و امیدواریم دفتر ایشان بخش بیش‌تری از توصیه‌هایی را که در زمینه کتاب و نشر داشتند در روزهای آینده منتشر کنند.

قائم‌مقام نمایشگاه کتاب تهران‌ در پاسخ به سوالی درباره تعیین تکلیف مکان برگزاری نمایشگاه در دوره بعدی گفت: تاکنون تصمیم ما بر این است که نمایشگاه سال آینده در مصلا برگزار شود البته ما برای سایر گزینه‌ها نیز تلاش می‌کنیم و آن‌ها را نیز بررسی می‌کنیم.

او همچنین در پاسخ به سوالی درباره واگذاری برخی از کارهای اجرایی نمایشگاه به تشکل‌ها گفت: تصمیم واگذاری اجرای نمایشگاه به تشکل‌ها تصمیم درستی است اما ممکن است اشکالاتی هم وجود داشته باشد‌، نباید توقع داشت تجربه 27 ساله برگزاری نمایشگاه کتاب به یک‌باره و بدون اشکال توسط تشکل‌ها تکرار شود.

او افزود: تشکل‌ها باید سعی کنند که همگرایی را بیش‌تر کنند و منافع جمعی را بر منافع تک تک‌شان ترجیح دهند.

شهرام‌نیا همچنین در پاسخ به سوالی درباره تقاضاهایی که تا به حال برای مهمان ویژه شدن برخی کشورها در نمایشگاه آتی کتاب تهران مطرح شده است گفت: پس از این‌که عمان‌ حضور مثبتی به عنوان مهمان ویژه در بیست‌وهشتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران داشت تقاضا برای حضور در نمایشگاه سال آینده کتاب تهران به عنوان مهمان ویژه افزایش یافت به طوری که در دیدارهایی که در طول این 10 روز با 30 شخصیت از کشورهای مختلف داشتیم حدود 10 تقاضای جدی از سوی آنان برای مهمان ویژه شدن در نمایشگاه کتاب سال آینده مطرح شد. تاجیکستان، ‌گرجستان، ‌چین‌ و لهستان کشورهایی بودند که مقامات آن‌ها خواستار مهمان ویژه شدن در نمایشگاه کتاب تهران شدند.

نمایشگاه کتاب بیست و هشتم به انتهای کار خود رسید، اما تجربه‌های خوبی را پشت سر گذاشت که گاهی کمتر در امور فرهنگی رخ می‌دهد: واسپاری امور به اهلش.

بیست و هشتمین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران ساعات پایانی خود را پشت سر می‌گذارد. امسال نیز همانند چند سال گذشته «یار مهربان» خانه بدوشی خود را ادامه داد. خلاف قول‌ها و وعده‌های مسئولان، نمایشگاه باز هم به مصلی بازگشت  و بیست و هشتمین جشن خود را در این خانه اجاره‌ای برپا کرد.

به هر روی، نمایشگاه بیست و هشتم که چند ساعتی است از اتمام آن می‌گذرد، با خود معایب و مزایایی داشت که نگاهی به عملکرد 10 روزه آن خالی از لطف نیست. این دوره با یک تفاوت مهم نسبت به دوره‌های گذشته خود کار خود را آغاز کرد: سپردن امور نمایشگاه به تشکل‌های نشر و یا به عبارتی سپردن امور به دست اهل بود. هرچند این موضوع خود منتقدان پر و پا قرصی داشته و دارد، اما عمده ناشران و حاضران در نمایشگاه کتاب از این تغییر رویه ارشاد استقبال کردند و آن را حرکتی رو به جلو برای نمایشگاه برشمردند. حرکتی که می‌توان از نظر تقدم آن را مهم دانست؛ هرچند اگر نواقصی هم داشته باشد. اطمینان به تشکل‌های نشر برای رو به راه کردن امور در راستای سیاست واسپاری امور به بخش خصوصی در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی انجام شد.

«خواندن، گفت‌وگو با جهان»؛ شعار نمایشگاه این دوره بود و عمان میهمان ویژه آن. براساس شعار انتخاب شده، مسئولان تلاش داشتند که ارتباط نمایشگاه را نسبت به گذشته توسعه ببخشند و برای آن بازدیدکنندگان متفاوت‌تری را داشته باشند. دعوت از رئیس نمایشگاه پاریس و بلونیا از جمله این موارد بود. این برای نخستین‌بار بود که مسئولان نمایشگاه‌های بین‌المللی که خود برند و الگویی در این زمینه به شمار می‌آیند، به تماشای نشر ایران از نزدیک پرداختند. جالب‌تر از آن، عکس‌العمل‌ها و تأثیرگذاری این دید و بازدیدها بود.

برتراند موریزه، رئیس نمایشگاه کتاب پاریس، که برای اولین‌بار به ایران سفر کرده بود، روایتش از ایران را چنین می‌گوید: به آقای صالحی- معاون فرهنکی ارشاد- گفتم وقتی نمایشگاهی به این بزرگی را در تهران می‌بینم، به این نتیجه می‌رسم این جشن و نمایشگاه بزرگ باعث می‌شود حرف‌هایی را که در فرانسه درباره ایران می‌زنند از ذهنم بیرون کنم. من در برگشت به فرانسه سعی می‌کنم بتوانم به ناشران فرانسوی القا کنم که آنها می‌توانند با ایرانیان رابطه خوب و حضور پررنگی در ایران داشته باشند.

شاید همین برخورد نزدیک با ایران و نشر کشور بود که منجر شد 10 کشور دیگر هم از میهمان ویژه شدن در نمایشگاه سال آینده استقبال کنند. 

هرساله با آغاز نمایشگاه کتاب، بازار خرید و فروش بن کارت‌ها داغ بود. توزیع رایگان بن این فرصت را برای سودجویان فراهم می‌کرد که مبالغ در نظر گرفته را برای هر امری غیر از کتاب خرج کند. نشر نحیف کشور با این رویه نحیف‌تر می‌شد و کیسه سودجویان پرتر. حذف بن‌کارت‌های رایگان در دوره جدید نمایشگاه اقدام قابل تحسینی بود. تصمیمی که بنا به گفته سیدعباس صالحی، معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، با رهنمودهای وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به منظور اصلاح وضعیت توزیع یارانه‌های نشر، هدفمندسازی این یارانه‌ها، کاستن خطاهای احتمالی و اطمینان از مصرف این بن‌ها برای خرید کتاب اتخاذ شده است.

اما با وجود این احوال فروش کتاب در بخش ناشران عمومی و استقبال عمومی از آن همانند دوره‌های گذشته نبود. استقبال کم از کتاب به ویژه در روزهای نخست، موضوعی بود که بیش از هر چیز در نمایشگاه امسال به چشم می‌خورد. امسال تعداد بازدیدکنندگان از نمایشگاه کتاب به هر شکل کاهش داشته است. این کاهش کنار افزایش قابل توجه قیمت کتاب به‌معنای آن است که اگر افراد حداقل خریدی معادل سال قبل نیز داشته باشند، باز هم نمایشگاه با کاهش فروش همراه است، چون سطح خرید مخاطب ثابت مانده و او به‌ناچار تعداد عناوین کمتری را برای خرید انتخاب کرده است و در نتیجه با وجود بالاتر رفتن میزان فروش ریالی، از نظر کمی برای کتاب‌فروش و ناشر اتفاق مثبت که شامل تعدد فروش نسخه‌های کتاب می‌شود، روی نداده است.

بنا بر اعلام معاونت فرهنگی وزارت ارشاد بیش از 60 میلیارد از نمایشگاه کتاب امسال خریداری کرده‌اند. البته پیش‌تر از سوی محمدرضا اسکندری، معاون بخش پشتیبانی شرکت آسان پرداخت، اعلام شده بود که امسال هم اقبال از کتاب دانشگاهی و البته اغذیه‌فروشی‌ها بیش از کتاب‌های ناشران عمومی بود.

شاید این کاهش فروش و عدم استقبال مردمی را بتوان در تبلیغات ریشه‌یابی کرد. کارشناسان بر این باورند که امسال استراتژی تبلیغاتی درست و باقاعده‌ای برای معرفی نمایشگاه کتاب در سطح عمومی وجود نداشته است. برنامه تبلیغات شهری که به‌طور علنی با یک تصمیم شهرداری برای برپایی نگارخانه شهری ملغی شد و رسانه ملی نیز به‌طور عمده در ساعت‌های خلوت خود به نمایشگاه کتاب تهران توجه نشان داد.

حضور رهبر انقلاب مبارک‌ترین اتفاق در فضای نمایشگاه بود. ایشان که در میان اهل فن به یکی از کتابخوانان حرفه‌ای شهره هستند، امسال نیز با حضور در نمایشگاه کتاب، مایه دلگرمی اهالی نشر شدند. حضور ایشان و تأکیداتی که معظم‌له در حوزه کتاب و کتابخوانی و احیاناً توصیه‌ها و تأکیداتی که به مسئولان دارند، تأثیرات مثبتی بر فضای کلی نشر کشور گذاشته است.

ایشان با حضور در برخی از غرفه‌های حاضر در نمایشگاه مانند نشر نی، سخن، سوره مهر، ثالث و دیگران و با سخنان خود درباب کتاب‌های مختلف باز هم مایه اعجاب اهل فن شدند. به راستی که حضور مبارک رهبر انقلاب رسالت مهم مسئولان را در امر کتاب یادآوری کرده است.

جولان شبه کتاب‌ها در نمایشگاه امسال هم ادامه داشت. حضور کتاب‌هایی که نه به دنیای آدم‌ها اعتبار می‎بخشد و نه به آخرت مخاطبانشان کاری دارد. فقط برای یک‌هدف منتشر می‌شود: پول. حضور این دسته از آثار سال‌هاست که چهره نامطلوبی به نمایشگاه کتاب می‌بخشد و آدرس اشتباهی به مخاطب می‌دهد. شاید بنا بر ضرورت بازنگری بر نوع کتاب‌های عرضه شده بود که امیرزاده، مدیر کمیته نظارت محتوایی، از بررسی برخی از موضوعات مرتبط با نمایشگاه با تشکل‌های نشر پرداخت و از عدم حضور ناشران غیر حرفه‌ای در نمایشگاه سال آینده خبر داد.

نمایشگاه کتاب با همه نقاط مثبت و منفی‌ای که داشت در نهایت به ایستگاه بیست و هشتم خود رسید و مانند همیشه امیدوار است به روزهای آینده. روزگاری که در آن نشر کشور بدون مشکلات امروزی بتواند پرقدرت‌تر به راه خود ادامه دهد.

بازدیدکنندگان بیست و هشتمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران با بیان دیدگاه های خود درباره این نمایشگاه، مواردی از جمله پراکندگی کتاب ها، اطلاع رسانی و کمبود خدمات رفاهی جانبی را به عنوان مهمترین نقاط ضعف این رویداد بزرگ فرهنگی برشمردند.

بیست و هشتمین نمایشگاه بین المللی تهران که از 16 اردیبهشت ماه با شعار خواندن، گفت و گو با جهان در مصلی تهران آغاز به کار کرده بود، عصر امروز (شنبه) با برگزاری آیین اختتامیه به پایان می رسد.

در این نمایشگاه دو هزار و 450 ناشر داخلی در 2 هزار و 160 غرفه کتاب های خود را در معرض دید علاقه مندان قرار می دهند.

در این نمایشگاه همچنین آثار بیش از 2800 ناشر خارجی به نمایش در آمده و همچنین 165 هزار کتاب خارجی در نمایشگاه امسال عرضه می شود. 

شمار دیگر کشورهای شرکت کننده در بیست و هشتمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران به 65 کشور می رسد در حالی که امسال در بخش بین الملل نمایشگاه کتاب حدود 130 غرفه فعال خواهد بود. 

هر چند امسال کشور عمان به عنوان میهمان ویژه در بیست و هشتمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران حضور دارد اما در این رویداد فرهنگی هر روز به یک کشور شامل ایتالیا، عمان، مکزیک، فرانسه، آفریقا، تاجیکستان، افغانستان، لهستان و گرجستان اختصاص یافت . 

شماری از بازدیدکنندگان بیست و هشتمین نمایشگاه کتلاب تهران در گفت و گو با خبرنگار فرهنگی ایرنا، به بیان دیدگاه های خود درباره چگونگی برگزاری نمایشگاه امسال پرداختند.

حامد کریمی دانشجوی کارشناسی ارشد بازاریابی ورزشی پس از بازدید از بخش ناشران خارجی نمایشگاه کتاب تهران به خبرنگار ایرنا گفت: به دنبال کتابی از دیوید آکر از شناخته ترین چهره های علم بازاریابی ورزشی بودم اما موفق به تهیه این کتاب نشدم.

وی با اشاره به پراکندگی موضوعی کتاب ها در بخش ناشران خارجی افزود: هر چند جست و جوی کتاب ها در این بخش به صورت الکترونیک و از طریق چند دستگاه کامپیوتر انجام می شود اما شمار افرادی که در بخش ناشران خارجی برای راهنمایی بازدیدکنندگان حضور دارند، اندک است.

وی اضافه کرد: برای به دست آوردن کتاب مورد نظرم به غرفه های متعددی از جمله نشر کاسپین مراجعه کردم اما به نتیجه نرسیدم و بدون خرید کتاب نمایشگاه را ترک کردم.

وی تصریح کرد: پراکندگی و ضعف اطلاع رسانی در زمینه کتاب های تخصصی در بخش ناشران خارجی بیست و هشتمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران مشهود است.

رقیه فصیحی دانشجوی مقطع کارشناسی روانشناسی که همراه فرزندش به نمایشگاه کتاب آمده است، اظهار کرد: هر چند موقعیت مکانی بخش ناشران دانشگاهی در نمایشگاه امسال مشخص بود اما پراکندگی موضوعات و مشکلات اطلاع رسانی سبب شد به سختی کتاب های مورد نظرم را تهیه کنم.

وی با بیان اینکه دو سال پیش هم برای خرید کتاب به نمایشگاه کتاب آمده بود، افزود: در آن زمان جست و جو برای یافتن کتاب های مدنظرم راحت تر بود.

وی همچنین درباره به همراه آوردن فرزندش برای حضور نمایشگاه کتاب گفت: صرفا برای خرید به نمایشگاه آمدیم و چند نوع کتاب و بازی کودکانه خریدم، اما در تهیه بازی فکری ماز برای فرزندم ناموفق بودم.

ایلیا فلاح زاده فرزند خانم فصیحی نیز که 8 ساله است، اظهار کرد: حدود چهار ساعت از حضورمان در نمایشگاه می گذرد اما با توجه به تنوع غرفه ها خسته نیستم.

وی با اشاره به علاقه اش در خواندن کتاب های داستان بازی های فکری، افزود: چندین کتاب داستان کوچک و بازی فکری از نمایشگاه خریداری کردیم اما هنوز نتوانسته ایم غرفه ای که بازی ماز عرضه می کند را پیدا کنیم.

علی فراهانی دانشجوی مقطع کارشناسی هوا فضا نیز با اشاره به بازدید سه ساعته خود از نمایشگاه کتاب امسال گفت: با توجه به شناخت قبلی از نام انتشارات کتاب های مورد علاقه ام، برای تهیه آنها مشکلی نداشتم اما نحوه اطلاع رسانی و تابلوهای راهنما برای سهولت بازدیدکنندگان اندک بود. 

وی با بیان اینکه سال گذشته بیش از 30 میلیون ریال از نمایشگاه کتاب خرید کرده بود، افزود: البته نیمی از این مبلغ را به صورت بن دیافت کرده بودم و امسال با توجه به مشکلاتی که در خصوص تهیه بن پیش آمد، کمتر از سال گذشته خرید کردم.

وی، موقعیت مکانی بخش ناشران دانشگاهی در بیست و هستمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران را مطلوب دانست و گفت: امسال به جز توزیع بن، سایر موارد مطلوب بود!

سیامک رحیمی نژاد نیز که به همراه متین عزیزان همسر و مبینا و تینا فرزندانش از نمایشگاه کتاب تهران بازدید کرده است، گفت: در مدت دو ساعت حضور در نمایشگاه بیشتر در بخش کودک و نوجوان برای تهیه کتاب، دی وی دی و فیلم آموزشی زبان انگلیسی حضور داشتیم.

وی افزود: فضای امسال نمایشگاه بین المللی کتاب نسبت به دوره های قبلی بیشتر شده است و هر چند غرفه ها کوچک تر شده اما دسترسی به آنها راحت تر است.

وی اضافه کرد: با توجه به اضافه شدن فضای نمایشگاه امسال، باید در خصوص اطلاع رسانی و نصب تابلوهای راهنما دقت و توجه بیشتری صورت می گرفت.

همسر رحیمی نژاد نیز که کارشناس ارشد حقوق و سردفتر یکی از دفتار اسناد رسمی در تهران است، اظهار کرد: برای شرکت در آزمون دکترا به یکی از ناشران مطرح دانشگاهی مراجعه و کتاب های مورد نظرم را به راحتی تهیه کردم.

مبینا و تینا نیز به ترتیب 9 و 7 ساله هستند، گفتند که به کتاب های داستان و جورچین پازل علاقه دارند و از اینکه آنها را تهیه کرده اند خوشحالند.

یک کارشناس ارشد علوم ارتباطات نیز که صرفا برای بازدید از نمایشگاه کتاب در مصلی امام خمینی (ره) حاضر شده بود، اظهار کرد: به نظر می رسد خرید از نمایشگاه نسبت به سال گذشته کمتر شده است، چرا که اکثر افرادی که در حال خروج از نمایشگاه بودند بدون خرید کتاب مصلی را ترک می کردند.

وی که کارمند یکی از ادارات دولتی است و تمایلی به ذکر نامش نداشت افزود: به نظر می رسد مردم بیشتر جنبه نمایشگاهی را مد نظر قرار می دهند و برای تفریح در نمایشگاه کتاب حاضر شده اند به طوری که استفبال از اغذیه فروشی های حاشیه نمایشگاه بیشتر از غرفه های کتاب است.

وی ادامه داد: با توجه حضور پرشمار مردم در روزهای تعصیل و گستردگی فضای نمایشگاه، امکانات رفاهی از جمله آب سردکن و سرویس بهداشتی در محل برگزاری نمایشگاه اندک است.

محمود معتقدی نویسنده، شاعر و منتقد ادبی نیز که چندین کتاب ادبی از نمایشگاه بیست و هشتم کتاب خریداری کرده بود گفت: اصل برگزاری نمایشگاه کتاب خوب است اما به نظر می رسد اکثر بازدید کنندگان بیشتر به جنبه گردشگری توجه دارند و در این میان اگر کتابی توجه آنها را جلب کرد خریداری می کنند.

این شاعر 68 ساله که تاکنون 20 کتاب به رشته تحریر درآورده است، افزود: سیاستگذاران باید به بحران حوزه فرهنگی از نظر نشر و مخاطب توجه ویژه ای داشته باشند و فعالیت های آنان صرفا در حوزه ممیزی خلاصه نشود.

آیین اختتامیه بیست و هشتمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران ساعت 16 روز شنبه با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شد.

بیست و هشتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با شعار «خواندن، گفت‌وگو با جهان» تا پایان روز شنبه 26 اردیبهشت ماه در مصلی بزرگ امام خمینی(ره)برپا بود.