اوباما: هدف جنگ عراق حفظ امنیت آمریکا بود اما نتیجه معکوس داشت

گروه بین الملل - باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا در مصاحبه ای مفصل با پایگاه خبری «ووکس» که اواخر ژانویه (ماه گذشته میلادی) انجام گرفته و روز دوشنبه منتشر شد، به تشریح رویکردهای خود در اقتصاد و سیاست داخلی و سیاست خارجی آمریکا پرداخت. 

به گزارش بولتن نیوز، اوباما در این مصاحبه اذعان می کند «حمله ما به عراق با هدف حفظ امنيت آمريکا اثر معکوس داشت. به رغم شجاعت نيروهاي ما مي دانيد که استراتژي آمريکا هميشه با تهديد هاي واقعي سازگار نبوده است» ...

اما این موضوع به معنی اشتباه محاسباتی فاحش آمریکا بوده که نه تنها به حفظ امنیت آمریکا و سربازان آمریکا در عراق و خاورمیانه و سایر کشورهای منطقه کمک نکرد و تنفر جهانی و مردم منطقه و مسلمانان را از آمریکا افزایش داد، بلکه به قیمت ویرانی عراق و کشته و مجروح شدن هزاران نفر تمام شد. 

هزاران میلیارد دلار از منافع مالیات دهندگان آمریکایی، کشته شدن سربازان آمریکا، آوارگی و کشته شدن مردم عراق در جنگ و بمب گذاری ها، تشدید اختلافات، ظهور گروه های تروریستی در سوریه و عراق و افزایش مداخله کشورهای منطقه و تنش در کشورهای مختلف اسلامی و عربی و... نتیجه اشتباه و خطای بزرگ آمریکا در مداخله و جنگ با عراق و افغانستان بوده است. 

سال ها تنش و درگیری و اثرات مخرب بر سرنوشت عراق و سوریه و ویرانی کشورهای منطقه، نتیجه سلطه گری آمریکا بوده است و این همه هزینه و خسارت مادی و انسانی،‌نه تنها به امنیت آمریکا و غرب و کشورهای منطقه کمک نکرد بلکه آتش خشم و کینه و تروریسم را شعله ور تر کرده است. 

استراتژی آمریکا هنوز هم بر مبنای تهدیدهای خودساخته و غیر واقعی و با خطای محاسباتی است.

لذا سیاست مداران آمریکا باید از تکرار خطاهای خود در عراق پرهیز کنند و دست از مداخله در کشورهای منطقه و اشغالگری و جنگ و... بردارند

جنگ عراق پرهزینه ترین جنگ در تاریخ ایالات متحده آمریکا لقب گرفته است. در حقیقت هزینه هایی که آمریکا در ابعاد مختلف وجودی اعم از اقتصادی، سیاسی، امنیتی و... در جنگ عراق متحمل شده است، به مراتب بیشتر از دستاوردهایی بوده است که این جنگ برای این کشور در پی داشته است. هزینه ای که آمریکا در جنگ جهانی دوم پرداخت بین 3تا 4.5 تریلیون دلار( با احتساب دلار به قیمت امروز) تخمین زده می شود. این در حالیست که، حداقل تا پایان سال 1391 آمریکا در جنگ عراق بیش از دو تریلیون دلار ضرر کرده است. در واقع، بر اساس مطالعات انجام شده، آمریکا در جنگ عراق بیش از دو تریلیون دلار هزینه کرده، که با برآورد هزینه های واشنگتن در سال های آینده، این مبلغ به شش تریلیون دلار افزایش خواهد یافت؛ که به مراتب بیشتر از هزینه آمریکا در جنگ جهانی دوم خواهد بود.

 

جنگ عراق که با نام‌های « اشغال عراق» و « عملیات آزادسازی عراق» نیز شناخته می‌شود، مهمترین عملیات نظامی پس از جنگ جهانی دوم است که در ۲۰ مارس ۲۰۰۳ (30 اسفند 1381) با حمله یک ائتلاف بین‌المللی به رهبری آمریکا و بریتانیا به عراق آغاز شد. نیروهای اصلی حمله کننده به عراق شامل ارتش‌های ایالات متحده آمریکا، پادشاهی متحده و لهستان بوده است. ولی ۲۹ کشور دیگر از جمله ژاپن، کره جنوبی، ایتالیا، اسپانیا و ... با فرستادن بخشی از نیروهای نظامی و لجستیکی خود برای همراهی با نیروهای ائتلاف، در اشغال عراق نقش داشتند. همچنین، برخی شرکت‌های پیمانکار تأمین نیروی نظامی و امنیتی، با فرستادن دهها هزار نفر از مزدوران خود که دارای تابعیت کشورهای مختلف دنیا بودند، مسؤلیت تأمین امنیت بخش‌های وسیعی از مراکز مهم تجاری عراق، از جمله چاه‌ها و مراکز پالایش نفت را بر عهده داشتند. این جنگ با خروج آخرین تیپ رزمی آمریکایی در ۱۹ اوت ۲۰۱۰ به ‌طور رسمی خاتمه یافت.  

 

در رابطه با حمله آمریکا به عراق اهداف متعددی ذکر شده است، که برخی از این اهداف جنبه توجیهی داشته و برخی دیگر از اهداف پشت پرده و پنهان بوده اند، که آمریکایی ها در راستای تحقق آنها عراق را مورد حمله نظامی خود قرار دادند. به هر حال، قبل از آغاز لشکرکشی به عراق ظاهراً سه علت و توضیح عمده برای آغاز این جنگ توسط جرج بوش، رئیس جمهور وقت آمریکا، مطرح شد. نخستین این دلایل، وجود تسلیحات کشتار جمعی در عراق بود؛ در حالی که هیچ تسلیحات کشتار جمعی در عراق یافت نشد. واشنگتن و لندن مدعی بودند که این حمله برای نابود کردن تسلیحات کشتار جمعی عراق بود، اما در تحقیقات جداگانه قبل و پس از حمله به عراق هیچ مدرک و سندی از وجود تسلیحات کشتار جمعی در عراق پیدا نکردند.

دلیل دوم آمریکایی ها برای توجیه تجاوز خویش به عراق، ادعای وجود رابطه میان صدام حسین با القاعده بود. در واقع، آمریکایی ها می گفتند که صدام با القاعده متحد شده است، در حالی که هیچ ارتباطی میان این دو نبود و بوش و بلر در این باره دروغ می گفتند. اما دلیل نهایی و در واقع بزرگترین دروغی که آمریکایی ها برای حمله به عراق بر روی تحقق آن تأکید داشتند، آزادسازی مردم عراق  بود؛ که نه تنها منجر به آزادی مردم عراق نشد، بلکه حضور نیروهای نظامی آمریکا و متحدانش در عراق، مشکلات و معضلات زیادی نیز در ابعاد گوناگون وجودی برای ملت عراق به وجود آورد.

 

باید توجه داشت که جنگ عراق پیامدهای منفی بسیاری بر اقتصاد آمریکا داشته است. درحال حاضر که 10 سال از آغاز جنگ آمریکا در عراق می گذرد، این جنگ هزینه های سرسام آوری برای آمریکا داشته است؛ کما اینکه اقتصاد آمریکا را نیز با چالش های گوناگونی مواجه ساخته و به اقتصاد این کشور لطمه زده است. همچنین، هزینه های ناشی از جنگ آمریکا در افغانستان و بخصوص عراق از سال2001 میلادی به این سو، سبب شده است تا یک چهارم افزایش کل بدهی های آمریکا که در حال حاضر کمر اقتصاد آمریکا را شکسته است، به دلیل جنگ ها باشد.

 

آنچه مبرهن است این می باشد که، جنگ عراق مملو از هزینه های سرسام آور اقتصادی و مالی برای آمریکا بوده است. این جنگ فقط یک برنده داشته است و آن تعداد محدودی از پیمانکاران نظامی بوده اند. در واقع، اولین و مهم ترین نفع برندگان حاصل از این هزینه های سرسام آور نظامی تعداد محدودی از پیمانکاران نظامی هستند.

 

اما در پژوهشی که اخیراً در مرکز واتسون انجام شده، آمده است: اگر مسائل جانبی جنگ عراق و هزینه های آتی آن برای آمریکا و نیز سودی که 2/2 تریلیون دلار می توانست به خزانه آمریکا سرازیر کند را محاسبه کنیم، میزان خسارتی که واشنگتن در جنگ عراق متحمل شده در ۴۰ سال آینده به شش تریلیون دلار خواهد رسید. در این پژوهش آمده است: علاوه بر هزینه های مالی، جنگ عراق هزینه های ناگوار اجتماعی را نیز به آمریکا تحمیل کرده است، که مشکلات خانواده های مجروحان آمریکایی و خود آنها یکی از این موارد است.

 

بر مبنای گزارش دیگری که خبرگزاری آسوشیتدپرس منتشر نموده بود، از آغاز جنگ عراق تاکنون بیش از 4477 نفر از سربازان آمریکا در عراق کشته شده اند، که حداقل 3525 نفر از کشته شدگان در عملیات های جنگی کشته شده اند. همچنین، بر این اساس از شروع جنگ تاکنون متجاوز از 32 هزار نفر از پرسنل ارتش آمریکا در عملیات های جنگی زخمی شده اند. فارغ از تلفات جانی جنگ عراق برای آمریکا، در عین حال مستندات پزشکی و گزارش های منتشر شده نیز ثابت می کند که آسیب های روحی و روانی تحمیل شده به ملت آمریکا در جریان اشغال عراق حداقل 3 برابر بیشتر از آثار شکست آنها در جنگ ویتنام بوده است.

علاوه بر اینها، پس از خروج نیروهای آمریکایی، وضعیت عراق بهبود نیافته و ۲۱۲ میلیارد دلاری که برای آبادانی این کشور در نظر گرفته شده بود، به دلیل مسائل امنیتی، یا بی اثر مانده و یا بودجه برای بالا بردن سطح امنیت در عراق مصرف شده و پروژه های عمرانی عملاً تعطیل مانده است.

 

همچنین، نیازهای پزشکی و مراقبت های ویژه ای که مجروحین جنگی آمریکا به آن نیاز دارند تا سال ۲۰۱۳ به ۷/۱۳۴ میلیارد دلار رسیده است. در این گزارش آمده است: خسارت های مالی آمریکا علاوه بر نتایج فاجعه بار جنگ برای ملت عراق، خسارت هایی است که این کشور آسیایی متحمل شده است. این درحالی است که، گزارش مذکور مسائلی همانند مرگ و میر آوارگان، نبود خدمات پزشکی به دلیل جنگ و مرگ و میر ناشی از آن، تخریب زیربناهای اقتصادی عراق و دهها مورد دیگر را شامل نمی شود.

همچنین، جنگ آمریکا علیه عراق تلفات فراوانی برای عراق نیز داشته است. در این راستا، بر اساس گزارش های منتشره، از یورش آمریکا به عراق از مارس 2003 تاکنون حدود 134 هزار نفر غیرنظامی عراقی، 20 هزار سرباز و پلیس عراقی و بیش از 19 هزار فرد مسلح و شورشی مستقیماً به دلیل جنگ کشته شده اند، که با احتساب آمار روزنامه نگاران، نیروهای امنیتی و دیگر قشرهای نظامی عراق این عدد به ۱۷۶ تا ۱۸۹ هزار تن افزایش می یابد. سازمان های حقوق بشر انگلیس نیز تلفات غیرنظامیان عراقی را بین 104 هزار تا 113 هزار و 680 نفر برآورد کرده اند. علاوه بر این، یک میلیون و 75 هزار عراقی به دنبال جنگ و ناامنی به کشورهای همسایه مهاجرت کردند، یا به اردوگاه های آوارگان سازمان ملل متحد پناه بردند.

 

باید اذعان داشت که جنگ آمریکا بر ضد عراق فاجعه ای تمام عیار بود، که هیچ دستاورد مثبتی برای آمریکا نداشته است. در حقیقت، این جنگ با وجود هزینه های زیاد آن و نیز تخریب شبه کامل زیربناهای اقتصادی و اجتماعی عراق، نه تنها نتیجه چندانی برای آمریکایی ها در پی نداشته است، بلکه برعکس هزینه ها و پیامدهای سیاسی- امنیتی فراوانی را نیز در سطوح داخلی، منطقه ای و بین المللی متوجه آمریکا کرده است.

در کشور عراق به رغم اینکه اقدام ایالات متحده پایانی بر حکومت صدام حسین و سرکوبگری رژیم بعث بود، اما حضور نظامی آمریکا در خاک این کشور مشروعیتی نیافت و با انواع و درجات متفاوتی از مخالفت ها و انتقادات از داخل عراق گرفته تا سطح منطقه ای و بین المللی و همچنین افکار عمومی درون آمریکا و اذهان عمومی جهان روبرو شد.

بطور کلی، این جنگ در سطح داخلی موجب ایجاد و تشدید مخالفت های گسترده با سیاست های نظامی گرایانه آمریکا شده است. در سطح منطقه ای بخصوص در خاورمیانه، به دلیل آثار و پیامدهای منفی ناشی از جنگ افروزی سبب کاهش قدرت و تأثیرگذاری آمریکا در معادلات این منطقه گردیده است. همچنین، در سطح بین الملل نیز چالش های عدیده ای را پیش روی قدرت و هژمونی ایالات متحده قرار داده و جایگاه و اعتبار بین المللی این کشور را شدیداً زیر سؤال برده است، چرا که جنگ عراق انتقادات بین المللی زیادی را طی سال های گذشته برانگیخته، بگونه ای که هر روز نارضایتی ها از این جنگ و پیامدهایی که تا سال های آتی نیز گریبانگیر ایالات متحده خواهد بود، بیشتر می شود.

 

از میان تحولات پس از 11 سپتامبر، حمله آمریکا به عراق را بی تردید می توان از چشمگیرترین رویدادی دانست که با مخالفت های گسترده در سطح جهان و در داخل آمریکا روبرو بوده است. حمله نظامی آمریکا به عراق که به بهانه امحاء سلاح های کشتار جمعی و مبارزه با تروریسم صورت گرفت، با وجود اینکه منجر به سقوط صدام حسین شد، ولی با این حال هیچ دستاورد مثبتی برای آمریکا بدنبال نیاورد. اگر سود و هزینه آمریکا در حمله نظامی به عراق را مورد ارزیابی قرار دهیم، خواهیم دید که هزینه های جنگ عراق برای ایالات متحده به مراتب بیشتر از دستاوردهایی بوده است که از این جنگ عاید آمریکایی ها شد.

 

صرف هزینه های اقتصادی و سیاسی سرسام آور برای مدیریت جنگ عراق، نه تنها به تحقق اهداف و مبانی از پیش تعیین شده آمریکا در این جنگ نینجامید، بلکه سبب شد آمریکا به عنوان بزرگترین بازنده جنگ عراق مطرح گردد. جنگ عراق فارغ از پیامدهای بالای اقتصادی برای آمریکا، موجب ایجاد مشکلات و معضلات متعدد بخصوص در ابعاد سیاسی و امنیتی در سطوح ملی، منطقه ای و بین المللی برای آمریکا گردید. بطوری که می توان پس از ده سال هم اینک ادعا نمود که آمریکا در خوشبینانه ترین حالت، جنگ عراق را باخت. چرا که جنگ در عراق برای آمریکایی به مثابه باتلاقی شد که فرو رفتن در آن، امیدها برای خروج از آن را به یأس و ناامیدی تبدیل نمود.

از آغاز جنگ افغانستان در بیش از 3 سال پیش و به ویژه پس از اشغال عراق ، ارتش ایالات متحده تاکنون 120 دستگاه تانک سنگین آبرامز M1 و حدود 120 دستگاه خودروی زرهی برادلی را از دست داده است. به این آمار هنوز محرمانه باید نابودی 79 فروند هواپیمای جنگنده و ترابری را افزود ، بی آن که تعداد بالگردهای نظامی ساقط شده محاسبه شوند.

به گفته ژنرال ریچارد کادی معاون ریاست ستاد مشترک ارتش امریکا آمار خسارات تجهیزاتی ارتش در سال 2005 و سپس در سال های آتی افزایش خواهند یافت.

بهترین دلیل این که پنتاگون یک بودجه جدید معادل 8 میلیارد دلار در سال برای جایگزین کردن این تجهیزات فن آوری پیشرفته نظامی را به کنگره ارایه کرده است.

براساس یک سند دیگر پنتاگون که تحلیل گران فرانسوی از آن آگاه شده اند تا به امروز 159 میلیارد دلار برای جنگ و اشغال عراق هزینه شده است بی آن که مبلغ 80 میلیارد دلار بودجه برای مبارزه علیه تروریسم توسط وزارت امنیت داخلی امریکا محاسبه شود. در مورد عملیات نظامی که هم اکنون در افغانستان در جریان هستند هر ماه 5 میلیارد دلار هزینه بر دوش مالیات دهندگان امریکایی می گذارند.