رمز ماندگاری چاوز چه بود؟
با گذشت 13 سال از ریاست جمهوری هوگو چاوز در ونزوئلا، با توجه به نتایج انتخابات روز یکشنبه مشخص شد مردم این کشور با قدردانی از وی، همچنان به انقلاب بولیواری خود پایبندند و نامزد ضدایرانی هوادار سرسخت کاخ سفید را پس می‌زنند.
حال با تمدید 6 ساله ریاست چاوز بر این کشور نفت‌خیز، جنبش‌های ضد‌آمریکایی آمریکای لاتین وارد مرحله نوینی می‌شوند؛ مرحله‌ای که ساکن کاخ ریاست‌جمهوری در کاراکاس می‌تواند در آن با قدرت بیشتری در برابر زیاده‌خواهی‌های واشنگتن ایستادگی کند.
چنین رویدادی به معنای آن است که امید ایالات متحده برای برافتادن مهم‌ترین مخالفش در قاره آمریکا حداقل تا 6 سال دیگر، ناامید شد. چاوز کسی است که از سال 1999 به این سو، ونزوئلا را از یک مستعمره نیمه‌رسمی که از قرن نوزدهم میلادی حیاط خلوت آمریکا بود، به کشوری مستقل مبدل کرد و واشنگتن حتی با ترور، کودتا، شورش و به گفته برخی با مبتلا کردن وی به سرطان از طریق ماموران سیا هم نتوانست بر او فائق آید.
با آنکه نظام سیاسی ونزوئلا به‌واسطه پیروزی‌های پیاپی مردمی ملی‌گرای انقلابی‌ای چون چاوز از قبضه کامل جریان‌های نولیبرال غربگرا و تحت نظر آمریکا خارج شده اما این کشور همچنان شاهد مصاف گروه‌های ذی‌نفوذ و ثروتمند وابسته به لابی‌های قدرتمند آمریکا با دولت مردمی است.
در واقع «انریکه کاپریلس» که به عنوان رقیب اصلی چاوز در صحنه انتخابات 2012 ظاهر شد، نامزد اپوزیسیون ونزوئلایی هوادار کاخ سفید بود و در حقیقت، چاوز با حمایت مردم، بر فردی پیروز شد که به طور غیررسمی، کاندیدای واحد دموکرات‌ها و جمهوریخواهان آمریکا و کارتل‌های بزرگ نفتی و تراست‌های چندملیتی برای ریاست‌جمهوری ونزوئلا بود.
اپوزیسیون این کشور در سایه پشتیبانی همه‌جانبه رسانه‌ای، تبلیغی و خبری غرب، به پیروزی نامزد خود در انتخابات تقریباً مطمئن بودند ولی باز هم برخلاف محاسبات آنها، ونزوئلایی‌ها مدت زمامداری رئیس‌جمهور محبوبشان را تداوم بخشیدند.
حال اوباما «مجبور است» به بحران سیاسی میان آمریکا و ونزوئلا که میراث جرج دبلیو. بوش برای وی بود، پایان دهد و گام‌های مثبتی را برای نزدیک شدن به کاراکاس بردارد. باراک اوباما زمان نامزدی حزب دموکرات برای انتخابات سال 2008 وعده داده بود در صورت پیروزی نه‌تنها به سردی روابط واشنگتن- کاراکاس خاتمه خواهد داد بلکه روابط سیاسی آمریکا با ونزوئلا را گسترش هم می‌دهد؛ وعده‌ای که این‌بار در صورت پیروزی احتمالا مجبور است بدان عمل کند.
اکنون در فردای انتخابات ریاست‌جمهوری ونزوئلا، همه جا سخن از شکست کاپریلس، دشمن ایران و شیفته آمریکاست. به عقیده ناظران سیاسی، در انتخاباتی که یک طرف آن تهران و طرف دیگرش واشنگتن بود، باز هم پیروزی از آن جمهوری اسلامی شد و البته آنها اعتقاد دارند پیام‌ها و پیامدهای اصلی پیروزی سه‌باره چاوز هنوز در راه است.
توده‌های محروم ونزوئلا که باز هم به چاوز رای دادند، رئیس‌جمهور منتخب خود را با پوشه‌ای از اندیشه‌ها و تصمیم‌های انقلابی جدید در مسند ریاست‌جمهوری ابقا کردند؛ توفیق چاوز، زمانی رخ خواهد نمود که نتایج ایده‌ها و تصمیم‌ها به عمل دربیاید.
به هر تقدیر در روزی که جهان در آمریکای شمالی، نظاره‌گر مناظره انتخاباتی باراک اوباما و میت رامنی بود، در آمریکای لاتین، مردم ونزوئلا بزرگ‌ترین چالشگر کاخ‌سفید ظرف بیش از یک دهه اخیر در نیم‌کره غربی زمین را بار دیگر برگزیدند تا مبارزه‌ای جدید و بزرگ‌تر را علیه مستکبران غربی طراحی کند. اگر نتیجه مبارزه سیاسی کاراکاس در چند سال اخیر به حذف حلقه‌های نفوذ ایالات متحده انجامید، بی‌شک ماحصل مبارزه یکشنبه، رشته بلندی از منافع اقتصادی و استقلال بیشتر مردم ونزوئلا را محقق خواهد کرد.
* یادداشت: محمدمهدی تقوی
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com
