صنعت چاپ در گیرودار گرانی کاغذ و خرابی بازار نشر

به گزارش بولتن نیوز، صنعت چاپ یکی از موارد ضروری در کشور جهت نشر اطلاعات می باشد. این صنعت برخلاف سایر محصولاتی که می تواند بصورت وارداتی از خارج وارد کشور شود باید در کشور تولید گردد. به این معنا که کتاب های درسی، علمی، هنری، روزنامه، نشریات و... که متناسب با قوانین کشور هستند باید در کشور تولید گردند. این در حالی است که در چند سال اخیر این صنعت با مشکلات بسیاری مواجه شده است .
پژوهشگر ایرنا به دلیل اهمیت این موضوع با محمد جمالی مدیر چاپخانه جمالی و احمد فروزیده مدیر چاپخانه 128 به گفت و گو نشست.

** بی ثباتی در قیمت کاغذ و تاثیرش بر صنعت چاپ
جمالی درخصوص قیمت کاغذ و تاثیرش بر صنعت چاپ گفت: کاغذ گران شده است و ناشران کمتر رغبت به چاپ می کنند. قیمت کاغذ در بازار وضعیت تثبیت شده ای ندارد و هر روز دچار نوسان است. بی ثباتی در بازار کاغذ سبب شد صاحبان چاپخانه ها ندانند چگونه کار کنند. برای مثال کتابی که چاپ می شود و قیمتی در آن زمان مقرر پشت جلد کتاب می خورد، ممکن است چند ماه دیگر اگر به فروش برسد با قیمت های روز همخوان نباشد و برای صاحب چاپخانه مشکلات مالی به وجود آورد.

** نوسانات اقتصادی و تاثیرش بر صنعت چاپ
جمالی در خصوص نوسانات ارزی و تاثیرش بر صنعت چاپ گفت: قیمت همه چیز در بازار بالا رفته است و از طرفی رقابت در صنعت چاپ هم زیاد است . مجموعه این عوامل سبب شده اند چاپخانه ها چندان سودآوری نداشته باشند و با مشکلات مالی رو به رو شوند. تعداد چاپخانه ها زیاد است و خیلی از چاپخانه ها در حال حاضر بیکار هستند. قیمت دارو، مرکب، برق و همه چیز افزایش پیدا کرده اند. عدم توازن در هزینه و سود سبب شده چاپخانه ها با وضعیت اقتصاددی نامناسبی رو به رو شوند.
جمالی افزود: برای مثال من خودم ماشین چاپم را برای فروش گذاشتم. از ابتدای امسال آگهی برای فروش آن گذاشتم ولی به دلیل کسادی بازار کسی خواهان خرید ماشین چاپ و استفاده از آن نیست. من تنها به این دلیل که دیگران فکر نکنند ماشین چاپم خراب است و به این دلیل خریداری نکنند مجبور به ادامه فعالیت هستم. در غیر اینصورت باید بگویم سود آوری کار چاپ صفر شده است و دیگر نمی توان به صنعت چاپ به عنوان منبع درآمد و سود دهی نگریست. در کل کار چاپ رو به اضمحلال است.

** صنعت دیجیتال جایگزین صنعت چاپ شده است
جمالی در خصوص دیجیتالی شدن فعالیت ها و جایگزین شدن آنها با صنعت نشر و چاپ گفت: چون کارها بسیار تبلیغاتی و دیجیتالی شده اند بنابرین تقاضا برای صنعت چاپ هم کاهش پیدا کرده است. بسیاری از فعالیت ها دیجیتالی شده و برنامه ها و کارهای بسیاری در اینترنت و شبکه های مختلف تبلیغ می شود و نیازی به چاپ بروشور، تراکت و... نیست. نتیجه این عوامل سبب افت وضعیت صنعت چاپ و عدم تقاضا از سوی افراد برای چاپ و انتشار می شود.

** صادرات فله ای کالا مشکلی پیش روی صنعت چاپ
فروزیده در خصوص صادرات فله ای کالا و تاثیرش بر صنعت چاپ گفت: چاپخانه ها خیلی به وضعیت اقتصادی کشور وابستگی دارند. اگر هر تولیدی، صنعتی و تجارتی را بخواهیم تعریف کنیم ابتدا باید ورودی ها و خروجی هایش، وابستگی ها و خدماتی که برای جامعه انجام می دهند را بشناسیم. این امر در مورد صنعت چاپ هم مصداق دارد. ورودی ها و خروجی های صنعت چاپ باید مشخص باشد. یعنی اگر کتاب خوانی وجود نداشته باشد، صنعت چاپ هم معنا و مفهومی ندارد. از آنجاییکه ما هنگام صادرات کالا، فله ای عمل می کنیم این موارد سبب می شود نیازی به بسته بندی مجزا، اتیکت و... نباشد و همین عوامل سبب کاهش تقاضا برای صنعت چاپ و فعالیت آنها می شود.
وی افزود: وضعیت صادرات ما نقطه مقابل وارداتمان است. هنگام وارد کردم محصولات، آنها جزئی شده و بسته بندی های مشخصی دارند در حالیکه کشور ما مانند کشورهای دیگر در هنگام صادرات عمل نمی کند. اگر دولت جلوی این امر را بگیرد ما می توانیم میلیاردی جعبه تولید کنیم، میلیاردی اتیکت تولید کنیم، میلیاردی بروشور و تراکت تولید کنیم. پس می توانیم مانع تعطیل شدن چاپخانه ها بشویم.

** افت تیراژ کتاب
فروزیده با اشاره به کاهش تیراژ کتاب گفت: در بهترین شرایط در دهه 60 که کتاب زیاد چاپ می شد، 10 یا 15 درصد صنعت چاپ را کتاب اختصاص می داد در حالیکه در زمان کنونی این میزان به 3 درصد رسیده است. برای مثال در آن زمان چاپخانه من، اخلاق در خانواده را 100 هزار بار چاپ کرد. در سال های دهه 60 حداقل تیراژ 5000 جلد بود، در حالیکه امروزه 100 عدد است. بسیاری از کتاب ها که پشت آنها عدد 3000 جلد تیراژ نوشته شده، دروغ است. حتی در سال هم این تعداد چاپ نمی شود. میزان چاپ به تعداد انگشتان دست رسیده و در حد 4 یا 5 عدد چاپ می شود. انبارها دیگر امروز معنایی ندارند و تعطیل شده اند.

** چاپ دیجیتالی جایگزین صنعت نشر شده است
فروزیده در خصوص صنعت دیجیتال و تاثیرش بر صنعت چاپ گفت: امروزه کتاب ها در ' سی دی' ریخته می شود و هر گاه فردی به آن کتاب نیاز داشته باشد یا سی دی اش را تولید می کند و یا تقاضا می کند از روی نسخه دیجیتالی آن منتشر شود. بری مثال بارها شده که افرادی به دنبال کتابی از شهرستان می آیند و در عرض دو یا سه ساعت با انتشار کتاب مورد نظر خودشان بر می گردند.

** نوسانات اقتصادی و تاثیرش بر صنعت چاپ
فروزیده در خصوص نوسانات اقتصادی و تاثیرش بر صنعت چاپ گفت: وارادات ما بیش از گذشته وابسته به دلار شده است. از آنجاییکه که با تغییرات اقتصادی قیمت دلار هم دچار نوسان می شود، بنابراین تمامی صنایع از جمله صنعت چاپ هم با مشکل رو به رو می شود. صنعت چاپ ما به دلیل وارادات بیش از اندازه مرده است.
این چاپخانه دار افزود: صنعت چاپ به لحاظ مواد اولیه حدود 95 درصد وابسته به خارج است. در مورد مرکب حدود 70درصد، در مورد لوازم یدکی چاپ 100 درصد به خارج وابسته هستیم. بنابراین با تغییر قیمت ارز و دلار قیمت مواد اولیه هم تغییر می کند و در نهایت صنعت چاپ با مشکل رو به رو می شود.
وی افزود: سود واقعی صنعت چاپ صفر است و چاپخانه ها باید از صفر درصد، 25 درصد مالیات بدهند و علاوه بر این موارد باید 9 درصد از آنها را هم به عنوان ارزش افزوده بدهند. الان صنعت چاپ نمی تواند پیشرفتی داشته باشد چون وقتی تراز مالی اش صفر است، چگونه می توان انتظار سوددهی برای آن داشت.

** نگاه فرهنگی به صنعت چاپ باید تغییر کند
فروزیده در خصوص لزوم تغییر نگاه فرهنگی به صنعت چاپ گفت: همواره تصور می شود که صنعت چاپ تنها به انتشار کتاب و فرهنگ می پردازد در حالی که این امر درست نیست و این ناشی از بی اطلاعاتی از صنعت چاپ و وفعالیت های آن است. بنابراین باید نوع نگاه فرهنگی به صنعت چاپ تغییر کند و دایره فعالیت های آن را لحاظ کرد.

**راهکار چیست
فروزیده در خصوص راهکارهایی برای بهبود وضعیت نشر گفت: باید کارشناسان و خبرگان، انجمن های علمی و فرهنگی و خود روسای اتحادیه ها دور هم جمع شوند و برنامه ریزی مناسبی برای صنعت چاپ داشته باشند. گذشته اش را بشناسند، حالش را بشناسند و برنامه ریزی مناسبی برای آینده اش ارائه دهند.
وی افزود در این زمینه باید آسیب شناسی صورت بگیرد و ثبات و هدفی برایش در نظر گرفته شود. بدانیم هر یک از بخش های صنعت چاپ چه وظایفی دارند و چه فعالیت هایی می کنند. هر یک چند درصد از هزینه ها را شامل می شوند و تنها در این صورت است که می توان برنامه ریزی مناسبی داشت.