در چند جبهه می‌جنگیم

به گزارش بولتن نیوز، ​این شاعر و پژوهشگر افغانستانی مقیم ایران درباره وضعیت زبان و ادبیات فارسی در کشور افغانستان اظهار کرد: ما فرهنگیان افغانستان در چند عرصه دشواری داریم؛ یکی فعالیت‌های ادبی ما مردمان مهاجر در کشور ایران و در محیط مهاجرت است. موقعیت دوم این است که در افغانستان نسبت به رشد و تعالی ادبیات فارسی ممنوعیت و محدودیت وجود دارد. در ایران حداقل برای رشد ادبیات فارسی محدودیتی نداریم؛ یعنی کسانی که در دستگاه حاکمیت هستند چوب لای چرخ ادبیات فارسی نمی‌گذارند و همه در پی اعتلای آن هستند و کار می‌کنند که گاهی ضعیف است و گاهی قوی. اما در افغانستان بخش عمده‌ای از نهادهای این کشور در پی ممنوعیت زبان فارسی هستند زیرا جرگه‌ای در بین دولتمردان افغانستان در عرصه فرهنگ داریم که انحصارطلب‌اند و می‌خواهند کشور افغانستان در انحصار یک‌ زبان یعنی زبان پشتو باشد. به همین دلیل با آن‌ها جدال داریم.

او افزود: دشواری دیگر ما این است که در مهاجرت از طرف حلقه حاکمیت افغانستان (نهادهای مهاجرت) تحت فشار هستیم. این فشارها باعث شده بسیاری از شاعران و نویسندگان توان کار پیدا نکنند و ناچار شوند به کشورهای دیگر سفر کنند و یا برای‌شان دشواری پیش بیاید و فرسوده و افسرده شوند. و یا این‌که باعث می‌شود این افراد از کاری که می‌کنند دلزده شوند و موقعیتی برای انتشار آثارشان پیدا نکنند. اتفاقاتی از این دست به ادبیات افغانستان و زبان فارسی صدمه می‌زند.

کاظمی سپس خاطرنشان کرد: البته باید بگوییم این‌ چالش‌ و درگیری‌ها طبیعتا به افراد انرژی و انگیزه می‌دهد، یعنی وقتی آدم در تنگنا قرار می‌گیرد، انگیزه بیشتری برای کار و مبارزه پیدا می‌کند. این تنگنا خود جان، حس و نیرویی به شعر و ادبیات افغانستان داده که غیرقابل انکار است. این هم به این معنا نمی‌تواند باشد که برای افراد محدودیت‌های بسیاری ایجاد کنیم تا بیشتر کار کنند. این قضیه روال طبیعی زندگی نیست؛ یعنی برخی‌ها در محدودیت‌ها از توانایی کار کردن بازمی‌مانند.

او با بیان این‌که زبان فارسی در کشور افغانستان دیرین است، گفت: زبان فارسی در بسیاری از مناطق افغانستان حتی نسبت به دیگر کشورهای منطقه دیرینگی بیشتری دارد. همچنین ادبیات فارسی در حوزه‌ای شکل گرفته که بخش عمده‌ای از آن در خراسان قدیم (بخش‌هایی از افغانستان) واقع شده است. ما پیشینه محکمی در حوزه زبان و ادبیات فارسی داریم. مردم افغانستان نوعی وابستگی و دلبستگی عمیق به زبان فارسی دارند که باعث می‌شود با جدیت آن را دنبال کنند.

این شاعر افغان با تأکید بر این‌که در افغانستان همیشه در کنار زبان فارسی، شعر و ادبیات فارسی حضور داشته و حضورش هم پررنگ بوده است، بیان کرد: نویسندگان و شاعران افغانستان با جهان خارج ارتباط بیشتری برقرار کرده‌ و به کشورهای مختلف از جمله ایران رفته‌اند. آن‌ها تجربه زیستی با ملل مختلف را داشته‌اند که به قوت ادبیات این کشور کمک کرده است. برخی از متون داستانی افغانستان که شناخته شده‌ در خارج از این کشور پدید آمده‌ که حاصل ارتباط جامعه افغانستان با جهان بیرون است.