شهرزاد ۲ نیامده حاشیه‌ساز شد

گروه سینما و تلویزیون: سریال‌های شبکه نمایش خانگی در ایران انگار که طلسم شده‌اند. در تمام سال‌های اخیر کمتر می‌توان به سریالی برخورد که با حاشیه مواجه نشده باشد. حالا این حاشیه یا می‌تواند از نیمه تمام ماندن کار ریشه بگیرد (مثل مورد عجیب قلب یخی)، یا قطع شدن ناگهانی تولید و توزیع به دلیل اختلاف عوامل اصلی (عشق کافی نیست)، می‌تواند به دلیل زیرپا گذاشتن وعده جوایز کلان برای خریداران باشد (یکی از کارهای اولیه مهران مدیری در شبکه نمایش خانگی)، حاصل شکایت انجمن صنفی VOD و IPTV باشد (عاشقانه)، و یا شائبه‌های پولشویی و مواردی چون این‌که بخش اول سریال پرطرفدار و موفق شهرزاد با آن درگیر بود. با مرور اتفاقات حاشیه‌ای رخ داده بر سریال‌های این خانواده، آشکار است که حاشیه انگار با ذات این سریال‌ها سرشته شده است و کاری را نمی‌توان یافت که از این دامچاله به سلامت برهد. همچنان که شنیده می‌شود حتی سریال کم حاشیه‌تری چون شهرزاد هم که در سری نخست پخش مرتب و کم مشکلی داشت، در سری جدیدش با مشکلی از این دست مواجه شده؛ و مشکلی که ناگهان برای سریال عاشقانه رخ داد و قطع توزیع آن را در پی داشت، دامنگیر شهرزاد ٢ نیز شده و این سریال حساسیت‌برانگیز را حتی پیش از توزیع نخستین قسمت با حاشیه مواجه کرده است...

به گزارش بولتن نیوز، ...و اما مشکل شهرزاد ٢ چیست؟ پاسخ بسیار بسیار ساده است که از یک سو راه به نبود تلویزیون خصوصی باز می‌کند و از دیگر سو به نبود کپی رایت. درواقع یکی از سؤالات مهمی که مطرح شده این است که نخستین قسمت از فصل جدید شهرزاد در کدام سایت عرضه‌ می‌شود؟ بگذارید صریح‌تر بگویم: درحالی‌که محمد امامی تهیه‌کننده‌ سریال شهرزاد اعلام کرده بود که این سریال قرار است از سایت نت‌فلیکس و سایت لوتوس‌پلی پخش شود، و بابت نخستین‌بار بودن این نوع پخش کلی هم نوشابه برای خود و تیم تولید سریال باز کرده بود، اما رئیس انجمن صنفی VOD و IPTV که شکایتش باعث توقف توزیع سریال عاشقانه شده بود، این کار را قانونی نمی‌داند و به اخبار منتشرشده درباره‌ پخش نت‌فلیکسی سریال شهرزاد ٢ واکنش نشان می‌دهد.

محمد صراف بعد از تقدیر و تشکر از عوامل سازنده سریال و به‌خصوص سرمایه گذار آن– به‌عنوان کسی که برای این سریال هزینه می‌کند تا محتوای داخلی تولید شود- درباره‌ خبر پخش شهرزاد از سایت نت‌فلیکس می‌گوید: خبر عرضه‌ سریال شهرزاد در نت‌فلیکس تأیید نشده است. ضمن این‌که نت‌فلیکس در ایران فیلتر است. سایت لوتوس‌پلی هم مجوز قانونی VOD یا IPTV از سازمان صداوسیما و موسسه رسانه‌های تصویری وزارت ارشاد ندارد. بنابراین اگر سریال شهرزاد از این سایت یا هر سایتی غیراز سامانه‌های دارای مجوز VOD و IPTV منتشر شود، غیرقانونی است و طی مذاکراتی که با نهادهای ذی‌ربط داشته‌ایم اقدامات قانونی لازم پیش‌بینی شده است. و می‌دانیم که اقدامات قانونی هم چیزی جز شکایت و ممانعت از توزیع سریال نمی‌تواند باشد؛ اقداماتی که قطعا تولیدکنندگان و سرمایه‌گذاران عاشقانه طعم و بوی آن را هنوز زیر زبان‌شان دارند...

اما دلیل تهدیدی چنین آشکار چیست؟ محمد صراف گفته که پیش از این شرکت‌های VOD با تهیه‌کننده‌ سریال شهرزاد برای قرار دادن این سریال در سایت‌های قانونی مذاکره کرده بودند، اما به نتیجه‌ای نرسیده‌اند: پیش از این صنف VOD و IPTV در نامه‌ای از تهیه‌کننده‌ سریال شهرزاد درخواست کردند که وارد مذاکره شوند و برای انتشار این سریال در سامانه‌های قانونی ایران قرارداد منعقد شود. مذاکراتی هم از قبل با ایشان انجام شده که ظاهرا به نتیجه‌ نرسیده و قصد دارند روی سایت لوتوس‌پلی که سایت خودشان است سریال را منتشر کنند، که این کار خلاف قوانین و مجوزهایی است که صادر شده است. مثل این است که کارگردانی برای اکران فیلمش در سینما به جای آن‌که با دفاتر پخش‌کننده‌ سینمایی قرارداد ببندد، برود خودش سینما تأسیس کند!

البته شاید محمد صراف نمی‌داند که موردی که مثال آورده، در قوانین سینمایی چندان ممانعت قانونی ندارد و خیلی از تهیه‌کنندگان یا خود صاحب سالن سینما هستند و یا در رأس مدیریت مجموعه‌های چندسالنه حضور دارند. رئیس انجمن صنفی VOD و IPTV همچنین درباره چالش‌هایی که اقدام تهیه‌کننده شهرزاد باعث می‌شود، می‌گوید: شرکت‌های VOD و IPTV دو‌سال است که مجوز گرفته‌اند و هزینه‌های سنگینی پرداخت کرده‌اند که مخاطب را به سمت خرید قانونی تشویق کنند. این شرکت‌ها هزینه‌هایی برای مالیات و بیمه هم پرداخت می‌کنند و علاوه بر کارآفرینی و اشتغال‌زایی، ۱۵ تا ۲۰‌درصد از قاچاق محتوا در حوزه‌ فضای مجازی را نیز به خرید قانونی تبدیل کرده‌اند. اما حالا که این بازار درحال شکل‌گیری است، ناگهان در خبر تأییدنشده‌ای می‌شنویم که محتوای سریالی مثل شهرزاد قرار است به شبکه‌ نت‌فلیکس برود و یا در سایتی که اصلا مجوز ندارد منتشر شود!

نمی‌شود درباره چنین چالش‌هایی صحبت کرد، اما سخن از تهیه‌کنندگانی که سایت‌هایی راه‌اندازی می‌کنند و سریال‌هایی را که برای شبکه‌ نمایش خانگی تولید می‌کنند در آن سایت‌ها قرار می‌دهند، به میان نیاورد. محمد صراف درباره‌ این مسأله می‌گوید: این معضلی است که اتفاق افتاده است. تهیه‌کنندگانی که در شبکه‌ نمایش خانگی سریال تولید می‌کنند خودشان هم یک سایت راه‌اندازی می‌کنند و سریال‌شان را در آن سایت عرضه می‌کنند. اگر مجوزی صادر شده، همه باید آن قانون را رعایت کنند و به آن مجوز متعهد باشند. نمی‌شود شرکت‌هایی سرمایه‌گذاری سنگینی کنند و شبکه‌ عرضه را در فضای مجازی ایجاد کنند اما آن سریال به جای این‌که در سامانه‌ قانونی قرار بگیرد، در یک وب‌سایت غیرقانونی توزیع شود.

پس از استقبال چشمگیر از سریال شهرزاد در شرایطی که مخاطبان در انتظار فصل دوم هستند، به نظر می‌رسد انتظار همگانی برای تماشای سری جدید سریال باعث شود ادامه راه شهرزاد با سهولت بیشتر و دست‌اندازهای حاشیه‌ای کمتری پی گرفته شود؛ اما این اتفاق نیفتاده و شهرزاد ٢ از همان دم آغازین درگیر با حاشیه‌های گوناگون بوده است...

فراموش نکرده‌ایم روزهای آغازین فیلمبرداری قسمت دوم شهرزاد را؛ که همزمان با آغاز فیلمبرداری خبر بازداشت سرمايه‌گذار و تهيه‌كننده مجموعه شهرزاد به اتهام ارتباط با موضوع فساد مالي صندوق ذخيره فرهنگيان منتشر شد. بازداشت محمد امامی یکی از حاشیه‌ای‌ترین اتفاقاتی بود که سریالی چون شهرزاد می‌توانست با آن درگیر شود؛ که برایش آسیب‌رسان نیز شد و کمپین پرسروصدای نه به شهرزاد را باعث شد. کمپینی که به تازگی اعلام شده تهیه‌کننده از نفر اصلی پشت پرده‌اش شکایت کرده و ادعا دارد که تا پایان راه را نیز خواهد رفت...

اما تنها مشکل شهرزاد در مسأله سرمایه و سرمایه‌گذاران سریال نبود. این سریال که در قسمت دوم ديگر سيدهادي رضوي را در كنار خود نمي‌بيند، از جدایی این تهیه‌کننده نیز آسیب دید. نخستين نشانه‌هاي اختلاف ميان رضوي با حسن فتحي كارگردان و امامي، تهيه‌كننده و ديگر سرمايه‌گذار موفق‌ترين سريال شبكه نمايش خانگي در اواسط عرضه فصل اول و در ماجراي موسوم به حسين شريعتمداري رخ داد؛ که درنهایت به كناره‌گيري رضوي از اين پروژه انجامید. بعدتر در آغاز سری دوم اختلافات رضوی با امامی که رسانه‌ای نیز شد، معضلی دیگر به معضلات افزود. بیانیه روابط‌عمومی سریال و واکنش سید‌هادی رضوی شریک برند سریال شهرزاد از تبعات رسانه‌ای شدن این اختلاف بودند...

این نکته که سرمایه‌گذاری فصل دوم شهرزاد نیز توسط محمد امامی صورت گرفته است، می‌تواند در ادامه معضلاتی دیگر نیز برای سریال باعث شود.

منبع: شهروند