همه ما افرادی را دیدهایم که به محض خوردن برخی مواد غذایی، بدنشان واکنش نشان میدهد. این واکنش که میتواند گاه بسیار شدید و خطرناک باشد و پای فرد را به بیمارستان باز کند.
گروه اجتماعی: همه ما افرادی را دیدهایم که به محض خوردن برخی مواد غذایی، بدنشان واکنش نشان میدهد. این واکنش که میتواند گاه بسیار شدید و خطرناک باشد و پای فرد را به بیمارستان باز کند.،
به گزارش بولتن نیوز به نقل از مجله زندگی ایده ال، معمولاً به طور کلی با نام آلرژیهای غذایی شناخته میشوند. اما واقعیت این است که هرگونه ناسازگاری مواد غذایی با بدن را نمیتوان در رده آلرژیهای غذایی دسته بندی کرد. علاوه بر آلرژیهای غذایی، حساسیت و عدم تحمل غذایی هم وجود دارند که تفاوت آنها تنها در نوع و شدت واکنش بدن است. آلرژیهای غذایی باعث درگیر شدن سیستم دفاعی بدن میشوند. در حالی که حساسیت و عدم تحمل غذایی معمولاً باعث واکنش نشان دادن سیستم گوارشی شما خواهند شد. در ادامه به تفاوتهای اصلی آلرژی با حساسیت و عدم تحمل غذایی میپردازیم و بیشتر شما را با این اختلالهای رایج، ولی کمتر شناخته شده آشنا میکنیم.
این آلرژیهای خطرناک
سیستم ایمنی بدنتان وظیفه دارد از شما در برابر مهاجمان خارجی مانند باکتری ها و ویروسها محافظت کند. آلرژی غذایی به شرایطی گفته میشود که بدن یکی از پروتئینهای موجود در غذا را به عنوان یک مهاجم خارجی شناسایی کرده و برای دفع آن اقدام به تولید آنتی بادی (پادتن) میکند. به بیان بهتر، آلرژی غذایی واکنش سیستم ایمنی بدن به غذای خورده شده است. برخلاف عدم تحمل یا حساسیت، آلرژیهای غذایی میتوانند مرگبار باشند. حتی در موارد حاد، تنفس یا لمس مقدار کمی از ماده حساسیتزا میتواند باعث واکنش شدید بدن شود. علایم آلرژیهای غذایی عبارتند از: *واکنشهای پوستی مانند کهیر، تورم و خارش *واکنش شدید شوک مانند مشکل در تنفس، خس خس سینه سرگیجه و در نهایت مرگ *علایم گوارشی. در مواقع اضطراری چه باید کرد؟ اشخاصی که با آزمایش و نظر پزشک از آلرژی غذایی خود اطلاع دارند، باید مواد حساسیتزا را به صورت کامل از برنامه غذایی خود حذف کنند. همچنین این افراد باید برای تزریق آمپولهای ضدحساسیت اپی نفرین یا خوردن داروهای آنتی هیستامین در صورت ورود اشتباهی یک ماده حساسیت زا به بدن، آموزش ببینند. در صورت وجود آلرژی شدید غذایی، همیشه باید یک آمپول اپینفرین در دسترس فرد بیمار باشد و شخص باید نحوه استفاده از آن را برای درمان خود یا دیگران بلد باشد.
شیر تخم مرغ، ماه، صدف، بادام زمینی، بادام درختی، گندم و دانههای سویا عامل ۹۰ درصد واکنشهای آلرژی هستند.
حساسیت و عدم تحمل غذایی چیست؟
حساسیت و عدم تحملهای غذایی بسیار بیشتر از آلرژیهای غذایی شایع هستند. تفاوت اصلی آنها با آلرژیهای غذایی در درگیر نشدن سیستم دفاعی بدن است. حساسیت و عدم تحمل غذایی فقط روی سیستم گوارشی تأثیر میگذارد. عدم تحمل غذایی زمانی به وجود میآید که یک ماده غذایی باعث ایجاد واکنش و عدم تحمل سیستم گوارشی میشود و بدن نمیتواند به درستی آن را تجزیه کند. حساسیت غذایی هنگامی به وجود میآید که بدن به یک ماده به خصوص واکنش نشان میدهد. برای مثال، عدم تحمل شیر به شرایطی گفته میشود که بدن قابلیت هضم لاکتوز را که یکی از شکلهای شکر موجود در لبنیات است، نداشته باشد. اگر بدنتان به هیستامینها حساس باشد، ممکن است با خوردن مواد غذایی حاوی آن مانند غذاهای کنسروی، انواع لوبیا، خشکبار و... دچار سردرد شوید.
ممکن است حساسیت یا عدم تحمل غذایی به دلایل متفاوتی ایجاد شود، از جمله: نبود آنزیمهای لازم برای گوارش یک ماده خاص در بدن واکنش بدن به افزودنیهایی مثل سولفاتها یا رنگهای خوراکی عوامل روانشناختی مثل تنفر شدید از یک غذا عوامل دارویی مانند حساسیت به کافئین یا سایر مواد شیمیایی حساسیت به سموم طبیعی که در برخی حبوبات خام وجود دارند.
نکته مهم این است که همه عوارض عدم تحمل غذایی با سیستم گوارش مرتبط هستند و راه شناختن آنها هم همین موضوع است. علایم عدم تحمل میتوانند شامل باد معده ونفخ، اسهال، یبوست، گرفتگی عضلانی یا تهوع باشد. علایم حساسیت غذایی میتوانند متنوع باشند؛ اما سیستم دفاعی بدن را درگیر نمیکنند. البته معمولاً علایم حساسیت غذایی بلافاصله بروز نمیکنند و کمی زمان میبرد تا بتوانید آنها را مشاهده کنید. درمان آنها هم به همین نسبت مشکلتر است؛ چرا که تشخیص این که دقیقا کدام ماده غذایی باعث واکنش بدن شده است، میتواند زمانبر باشد. برای این کار دو روش کلی وجود دارد که اولی همان آزمون و خطا و دیگری انجام آزمایشهای نسبتا پیچیده است. در روش اول، با یادداشت برنامه غذایی و ثبت علایم میتوانید به اطلاعات مناسبی درباره غذاهای حساسیتزا و علایم ایجاد شده توسط آنها دست پیدا کنید. آزمایشهای تخصصی هم روش دیگری هستند که میتوانند به کشف عامل حساسیتزا کمک کنند. البته باید خاطرنشان کنیم که هرگز نباید بدون نظارت یک متخصص تغذیه و به صورت سرخود اقدام به شناسایی حساسیت غذایی خود بکنید. پس از مشخص شدن عامل ایجاد بروز مشکل در درازمدت و درمان مناسب، بسیاری از این حساسیتها را کاملا درمان کنید.
به همین دلیل هم درمان آن حائز اهمیت است؛
چرا که به جای این که خود را برای تمام عمر از خوردن برخی از مواد غذایی خوشمزه و مغذی محروم کنید، میتوانید با رفع ریشهای مشکل، بار دیگر آزادانه از خوردن آنها لذت ببرید.
کلینیک
حساسیتهای غذایی مانند عدم تحملهای غذایی خطرناک نیستند و هیچ یک باعث درگیر شدن سیستم ایمنی بدن نمیشوند. علت اصلی بروز آنها هم عدم توانایی بدن برای گوارش آن ماده یا مواد خوراکی است.
تقریبا ۶ تا ۸ درصد از بچههای زیر سه سال و چهار درصد بزرگسالان به حساسیت غذایی مبتلا هستند.