مفاد توافق ترکیه و عراق/آنکارا سر تعظیم در مقابل بغداد فرود آورد

گروه بین الملل:بینالی یلدرم نخست وزیر ترکیه سرانجام بعد از یک دوره تنش سخت با عراق روز شنبه وارد بغداد شد تا گامی برای کاهش تنش‌های موجود با عراق بردارد.

به گزارش بولتن نیوز، بدنبال دیدار یلدرم با حیدر عبادی نخست وزیر عراق اعلام شد که دو طرف به توافقاتی در خصوص مسائل مطرح بین دو طرف دست یافته‌اند که مهمترین موارد مورد توافق عبارت بودند از:

1- دو طرف توافق کردند که برای استقرار صلح و امنیت مشترک و مقابله با تروریسم در قالب احترام به یکپارچگی خاک کشورها بکوشند و این اساس روابط دو کشور قرار می‌گیرد.

2- هر دو طرف توافق کردند که پایگاه بعشیقه یک پایگاه عراقی است.

3- طرف عراقی بر مواضع قبلی خود در خصوص پایگاه بعشیقه تاکید ورزید به نحوی که طرف ترکی باید اقدام به عقب نشینی از این پایگاه کرده و به این موضوع خاتمه دهد، همزمان طرف ترکی پایبندی خود را به یکپارچگی خاک عراق و احترام به استقلال سیاسی آن مورد تاکید قرار می‌دهد.

4- دو طرف ترکی و عراقی بر اهمیت ارتقاء روابط مشترک اقتصادی و بازرگانی بین دو کشور بخصوص در زمینه بازسازی مناطق تخریب شده در نتیجه تروریسم و فعال کردن توافقات قبلی موجود دراین زمینه تاکید ورزیدند.

5- هر دو طرف بر افزایش هماهنگی مشترک در خصوص مدیریت آب دو رودخانه دجله و فرات و پروژه‌های مشترک آبی تاکید ورزیدند.

6- دولت ترکیه پیروزیهای نیروهای عراقی را در چهارچوب عملیات آزادسازی نینوا از چنگال داعش مورد تقدیر قرار داد.

7- دو طرف توافق کردند که به هیچ گروه تروریستی در سرزمینشان اجازه فعالیت ندهند و مانع از فعالیتهای این گروهها گردند به نحوی که فعالیت این گروهها به امنیت ملی دو کشور آسیب برساند و همچنین طرفین توافق کردندکه برای مقابله با داعش با ائتلاف بین المللی همکار باشند.

8- دو طرف همچنین در زمینه افزایش همکاریهای فرهنگی و توریسم توافق کردند.

این توافقات بعد از آن حاصل شد که در چند ماه گذشته بعد از استقرار شماری از نیروهای ارتش ترکیه در پایگاه بعشیقه روابط دو کشور تیره شد و حملات لفظی شدیدی بین رهبران دو کشور رد و بدل شد و در سخنانی بی سابقه رجب طیب اردوغان در جمع رسانه‌های گروهی اعلام کرد من در حد تو نیستم.

ترکیه در شرایطی این سفر را ترتیب داد که قبل از آغاز عملیات آزادسازی موصل با توپ پر علیه عراق موضع می‌گرفت و بسیاری از گروههای همراه این کشور در عراق امیدوار بودند ترکیه در دفاع از آنها وارد عراق شود اما باقی ماندن عراق بر مواضع قبلی و پیشروی در موصل و مبارزه با تروریستها اجازه هیچ گونه تحرکی را به ترکیه در عراق نداد.

اکنون نیز ترکیه اگرجه در خصوص عقب نشینی نیروهای پ.ک.ک از سنجار ظاهراً توانسته است دولت عراق را با خود همراه کند اما باید اذعان داشت که این هم پیروزی ترکیه نبود چون پ.ک.ک از مدتها قبل اعلام کرده بود این شهر را ترک خواهد کرد.

ترکیه در زمینه روابط اقتصادی در دو سال اخیر با عراق بسیار متضرر شد به نحوی که میزان همکاریهای اقتصادی ترکیه با عراق از 12 میلیارد دلار به زیر 5 میلیارد دلار کاهش یافت. این حجم کاهش روابط اقتصادی بین ترکیه و عراق دولت اقلیم کردستان عراق را نیز متضرر کرد که به عنوان پل اقتصادی بین بقیه بخش‌های عراق و ترکیه عمل می‌نمود.

برخی گروههای سیاسی که امید به انجام این دیدار بسته بودند براساس آنچه از مذاکرات بیرون آمد مشخص شد که باید کلاه خود را بگیرند تا باد آنها را نبرد چون ترکیه آمده بود تا بصورت محترمانه به شکست سیاستهای خویش در عراق اعتراف بکند و همزمان برای آینده موصل نقش اقتصادی خود را دستکم تثبیت بکند. ترکیه‌ای که مملو از بحرانهای داخلی از سیاسی گرفته تا امنیتی و اقتصادی است بدنبال روزنه‌ای برای بازار بزرگ عراق بعد ازسقوط داعش است.

ترکیه در دو سال میلیونها بشکه نفتی عراق را از داعش خریداری می‌کرد و اکنون می‌خواهد از قافله عقب نماند. ترکیه اعتراف کرد که به خاک عراق تجاوز کرده و باید برای متعهد ماندن به قوانین بین المللی از خاک این کشور نیروهایش را بیرون بکشد.

در مقابل امیدوار است از کمک عراق برای تضمین امنیت مرزهایش کمک بگیرد، ترکیه که در دو سال گذشته در فکر افزودن بخشی از خاک عراق به امپراطوری عثمانی بود امروز دست به دامن عراق شده است تا همینی را که هم در ترکیه در کنترل دارد از دست ندهد. مشکل بزرگ دولت ترکیه و رجب طیب اردوغان در دو سال گذشته در این بوده است که همیشه بعد از شکست‌های بزرگ می‌خواهند در سیاستهایشان عقب نشینی کنند. امری که بیشتر از آنکه دستاوردی برای این کشور به همراه داشته باشد همراه با سرافکندگی برای ترکیه در عرصه سیاست خارجی است. سوریه و عراق امروز بزرگترین شاهد بر این مدعا هستند. اینک همه می‌دانند که وقتی اردوغان با صدای بلند فریاد می‌زد تو در حد من نیستی حالا داستان برعکس‌تر شده است و این اردوغان است که در حد عبادی نیست. نباید فراموش کرد این نوع سیاست باعث بی اعتمادی شدید به سردمداران ترکیه در عرصه جهانی شده است. دولت ترکیه برای اینکه بیشتر از این در عرصه سیاست خارجی تحقیر نشود بهتر است در خصوص کشورهای همسایه نه براساس تمایلات شخصی رئیس جمهور بلکه براساس منطق سیاسی در عرصه روابط بین الملل اقدام کند.