علت افزایش نرخ ارز در بازار/ وقتی نیاز دولت به درآمد ریالی نیست

گروه اقتصادی: کارشناسان می گویند، افزایش نرخ ارز، فارغ از خوب با بد بودن ذات آن، در بدترین موقع ممکن رخ داده است، زیر حجم نقدینگی بسیار بالا و ضعف جدی نظام بانکی وقتی با بازار ارز شتابان همراه می‌شود، بعد از گذر از حد مشخصی از بازده در نرخ ارز، به راحتی می‌تواند یک مارپیچ انتظارات تورمی هم در بازار ارز و کالا ایجاد کند.

به گزارش بولتن نیوز، با توجه به نزدیکی زمان انتخابات و ریسک‌های بازار در این روزها، بر خلاف تصور عمومی بانک مرکزی نه تنها موافق افزایش نرخ ارز در برهه کنونی نیست، بلکه تقریباً با همه ابزارهای ممکن در حال مقابله با آن است.

گفته می‌شود ذخایر ارزی ایران به شدت رو به افزایش است، اما چرا بانک مرکزی نمی‌تواند از این ذخایر برای هموار سازی نرخ ارز در داخل استفاده کند؟ موضوعی که وجود دارد تفاوت وجود ذخایر ارزی و ذخایر در دسترس است. علیرغم افزایش جدی ذخایر، اما امکان دسترسی به صورت نقد تقریباً اصلاً وجود ندارد.

براساس این گزارش دسترسی به ارز با صورت حواله هم به دلیل محدودیت‌های بسیار بالا بسته به نوع مصرف ارز وجود دارد؛ در واقع این محدودیت‌ها در سطح خرد و مصرفی کمتر و در سطح نیازهای کلان مثل کنترل نرخ برابری ارز سبب شده تا مجوزهای موجود برای استفاده از ذخایر ارز پاسخ گویی نیاز سرمایه‌ای برای مصارف واردات نباشد. و عملاً محتاج به مجوزهای موردی شده است که این امر بازار رانت را دامن خواهد شد.

کارشناسان می گویند، با توجه به روی کارآمدن ترامپ در آمریکا، به نظر می‌رسد بانک مرکزی به عنوان نهاد ناظر اطلاع ندارد که سطح دسترسی محدود، تا چه حد ادامه پیدا خواهد کرد، پس در خرج کردن سرمایه اندک موجود بسیار آهسته و دست به عصا حرکت می‌کند که خروجی آن همین وضع موجود است. این درحالی است که بانک مرکزی به راحتی می‌تواند با استفاده از پیمان‌های دو جانبه پولی بخش وسیعی از محدویت های موجود را عملاً بلااثر کند.

ازسویی باید در نظر داشت که تصمیم اخیر فدرال رزرو که بعد از دوران تسهیل مقداری اوباما رخ داد، یک نوع دور برگردان نرخ بهره است و قصد دارند این افزایش را به صورت مستمر ادامه دهند. این افزایش نرخ طبعاً بر محبوبیت دلار نسبت به ارزهای دیگر در دنیا می‌افزاید و ارزش دلار را بالا می‌برد. از این رو قطعاً انتخاب ترامپ و برنامه‌های او روند گرانی ارز درایران هم تشدید خواهد کرد.