نکته کلیدی مغفول درپرونده شرکت اورینتال کیش

گروه اقتصادی: غلامحسین حسنتاش ـ کارشناس ارشد نفت در یادداشت پیش رو پرونده شرکت اورینتال کیش را بررسی کرده و آورده است که شرکت اورینتال کیش در واقع چهره ایرانی شرکت آمریکایی هالیبرتون بود که چند سال قبل تاسیس شده بود و در سال 1383 در مناقصه مذکور برنده شده بود تا اینکه به هر طریق افشا شد که چگونه برنده شده است و به دادگاه(2) رفت.البته نمی دانم همین افشا هم بخاطر حق و عدالت بود یا محصول کشمکش و رقابت!

به گزارش بولتن نیوز، متن این یادداشت به شرح زیر است:

11 سال پیش در آذرماه سال 1384 دادگاهی برای رسیدگی به یک پرونده فساد مالی و ارتشاء تشکیل شد.در جریان این دادگاه در حاشیه محاکمه راشی و مرتشی،نکته بسیار مهی افشا شد که متاسفانه مغفول افتاد و هیچ کس توجهی به آن نکرد.نکته ای که شاید از کل ماجرای دادگاه و متهمان آن مهمتر بود وریشه بسیاری از نابسامانی ها و زمینه های شکل گیری فساد را آشکار می کرد.
در آستانه بازنشستگی و با مرور اوراق و خاطرات دوران اشتغال در صنعت نفت،بیادم آمد که این نکته مهم مغفول را بنویسم و این بار را از شانه خود زمین بگذارم.
خلاصه داستان این بود که در دادگاه مشخص شد که  مشاور عالی شرکت نفت و گاز پارس که مسئول پروژه های منطقه پارس جنوبی بوده،در عین حال مشاور شرکت اورینتال کیش(1) هم بوده،یعنی همزمان هم مشاور کارفرمای دولتی و هم مشاور پیمانکار بخش خصوصی بوده است.(واعجبا) معلوم شد که این مشاور محترم دو سویه،به همراه چند تن دیگر از کارکنان شرکت نفت و گاز پارس،مبالغ سنگینی را بابت حق المشاوره(خدای نکرده رشوه)،از اورینتال کیش دریافت کرده اند تا مشاوره ذیقیمتی را به این شرکت بدهند تا در مناقصه پروژه حفاری چاه‌های فازهای 9 و 10 پارس جنوبی با شرایط مناسب و مطلوب برنده شود.شرکت اورینتال کیش در واقع چهره ایرانی شرکت آمریکایی هالیبرتون بود که چند سال قبل تاسیس شده بود و در سال 1383 در مناقصه مذکور برنده شده بود تا اینکه به هر طریق افشا شد که چگونه برنده شده است و به دادگاه(2) رفت.البته نمی دانم همین افشا هم بخاطر حق و عدالت بود یا محصول کشمکش و رقابت!
اما نکته بسیار مهمی که مغفول افتاد و شاید تحت الشعاع جذابیت ایرانی افشا افراد و اسامی قرار گرفت،رقم برنده شدن در مناقصه بود.
در جریان دادگاه مشخص شد که شرکت اورینتال کیش ابتدا پیشنهاد خود برای شرکت در مناقصه را برمبنای 282 میلیون دلار تنظیم کرده بوده ولی قبل از بستن پاکت مناقصه و ارسال آن،با مشاور دوسویه مشورت می کند و مشاور به او توصیه می کند که رقم را تا 370 میلیون دلار بالا ببرد و اورینتال کیش با رقم 370 میلیون دلار در مناقصه شرکت می کند و برنده هم می شود.این مساله بسیار جای تعمق دارد.دقت در ارقام خیلی چیزها را روشن می کند یک پیمانکار وقتی می خواهد پاکت مناقصه را ببندد هزینه ها و سود پروژه و بسیاری از ریسک را در نظر می گیرد و خصوصا وقتی کارفرما دولتی است،ریسک های عدم پرداخت به موقع صورت وضعیت ها و هزینه های احتمالی دریافت صورت وضعیت های خود(که با کمال تاسف وجود دارد) و بسیاری چیزهای دیگر را لحاظ می کند که متضرر نشود.آنوقت چگونه ممکن است که پیمانکاری با همه این حرف ها به عددی برسد و در مرحله نهایی بستن پاکت مناقصه بیش از 31 درصد به آن اضافه کند و برنده هم بشود!
مدیرعامل اورینتال کیش در جلسه دادگاه این مساله را این گونه توجیه کرده بود که:"این افزایش مبلغ پیشنهادی برای مناقصه،طبق عرف رایج در شرکت ملی نفت ایران و برحسب مصوبات هیات مدیره مبنی بر هم سنگ سازی قیمت دریافتی بوده است"!، من که معنای این حرف را نمی فهمم و تاکنون هم توضیحی را در این مورد از کسی نشنیده ام.یعنی خدای نکرده در برآورده های پروژه های دولتی و از جمله نفت اینقدر به قول معروف،آب وجود دارد؟
به راستی پروژه های چگونه و توسط چه کسانی برآورد می شود هزینه پایه با چه مکانیزمی تعیین می شود؟ واگر این برآوردها سامان درستی پیدا کند و محیط مناقصات سالم سازی شود،هزینه های عمرانی کشور را تا چه میزانی می توان کاهش داد؟

—----------
پی نوشت:
1-  اورینتال اویل کیش یا کیش اورینتال یک شرکت نفتی ایرانی است که در قرارداد پروژه فازهای ۹ و ۱۰ طرح توسعه میدان گازی پارس جنوبی برنده شده‌بود و با شرکت هالیبرتون نیز همکاری داشته‌است. نام این شرکت در تاریخ ۲۵ اکتبر ۲۰۰۷ ازطرف وزارت خزانه دار ی آمریکا در فهرست تحریمهای ایالات متحده قرار گرفت.
2-  دادگاهی در آذرماه سال 84 برای متهمان دریافت نیم میلیون دلار رشوه برگزارشد. سیروس ناصری دیپلمات ایرانی و نمایندهٔ پیشین ایرن در دفتر سازمان ملل متحد در ژنو که نایب رئیس هیات مدیرهٔ شرکت کیش اورینتال بود، در زمان ریاست جمهوری محمود احمدی‌نژاد با اتهام دریافت رشوه به مبلغ ۵۰۰ هزار دلار در قراردادهای نفتی به دادگاه احضار شد اما  در دادگاه مربوطه وی تبرئه شد.