روز گذشته گزارش محمد البرادعي به شكل غير رسمي منتشر شد. اين گزارش در نشست شوراي حكام آژانس بينالمللي انرژي اتمي كه هفته آينده در وين برگزار ميشود، بررسي خواهد شد. گزارش البرادعي همانند گزارش هاي قبلي وي، محتوايي دوگانه و دوپهلو داشت.
روز گذشته گزارش محمد البرادعي به شكل غير رسمي منتشر شد. اين گزارش در نشست شوراي حكام آژانس بينالمللي انرژي اتمي كه هفته آينده در وين برگزار ميشود، بررسي خواهد شد. گزارش البرادعي همانند گزارش هاي قبلي وي، محتوايي دوگانه و دوپهلو داشت. در اين گزارش اگرچه روند صلح آميز فعاليت هاي هسته اي ايران را تاييد مي كند وليكن تحت تاثير فشار كشورهاي غربي خواستار تعليق غني سازي مي باشد. ايران كه با توجه به توافقات صورت گرفته به 6 سوال آژانس در مورد فعاليت هاي هسته اي خود به صورت كتبي پاسخ داده است و علاقه مند به سير پرونده در چارچوب حقوقي است و ليكن طرف هاي غربي تمايل دارند كه در فضاي سياسي اين موضوع پيگيري شود.
اگرچه كشورهاي غربي تلاش كردند كه براي چهارمين دور از تحريمها عليه ايران زمينه سازي كنند وليكن اين موضوع با توجه به اختلافات دروني كشورهاي 1+5 دور از ذهن به نظر مي رسد؛ علاوه بر اينكه بحران گرجستان هرگونه تفاهم و همراهي ميان روسيه و آمريكا براي افزايش تحريم ها را در هاله اي از ابهام قرار داده است.
ودر عين حال سخنگوي وزارت خارجهي چين تاكيد كرد كه تحريمهاي شوراي امنيت سازمان ملل مسالهي بنبست هستهيي ايران را حل نخواهد كرد. به گزارش خبرگزاري فرانسه، ژيانگ يو، سخنگوي وزارت خارجه چين امروز (سهشنبه) در گفتوگو با خبرنگاران، گفت: من فكر نميكنم تحريمها راهحل مناسبي باشد. راهحل نهايي براي مسالهي هستهيي ايران گفتوگو و مذاكره است. يو افزود: ما اميدواريم كشورهاي مربوطه (پنج عضو دايم شوراي امنيت سازمان ملل به علاوه آلمان) به تلاشها در جهت مذاكرات شدت بخشيده و از طريق گفت و مذاكره اين مساله را به طور صلحآميز حل كنند. سخنگوي وزارت خارجهي چين كه كشورش همانند روسيه تمايلي به اعمال تحريمهاي شديدتر عليه ايران ندارد در اظهارات خود تاكيد كرد: تنشها راه درستي براي حل اين مشكلات نيست.
از سوي ديگر برخي دولتهاي غربي ازجمله آمريكا و انگليس به همراه رژيم صهيونيستي با سوءاستفاده تبليغاتي از برخي بندهاي دوپهلو و مبهم گزارش جديد البرادعي درباره برنامه هستهيي ايران، اين بندها را بهانه تشديد اقدامات عليه تهران دانستند.
انگليس روز دوشنبه ضمن ناديده گرفتن نكات مثبت و كليدي موجود در گزارش جديد البرادعي، در ادعايي ايران را به بياعتنايي به آژانس بينالمللي انرژي اتمي متهم كرد. وزارت امور خارجه انگليس درباره گزارش اخير محمد البرادعي، مديركل آژانس بينالمللي انرژي اتمي كه روز دوشنبه منتشر شد، عنوان كرد كه اعمال فشار ديپلماتيك بيشتر عليه ايران حايز اهميت است.
خبرگزاري فرانسه نيز گزارش داد كه كاخ سفيد در اتخاذ موضعي تكراري ايران را به اعمال تحريمهاي بيشتر تهديد كرده است. دانا پرينو، سخنگوي كاخ سفيد پس از انتشار گزارش البرادعي گفت: ما به همراه متحدانمان بر روي اين كه اقدامات بعدي چه خواهد بود، كار ميكنيم. پرينو در پاسخ به اين سوال كه مناقشهي واشنگتن و مسكو چه تاثيري بر تلاش براي رسيدن به دور تازهاي از تحريمها عليه ايران در شوراي امنيت خواهد داشت؟، گفت: احتمالا اكنون اوضاع اندكي پيچيدهتر خواهد شد. همچنين درحالي كه در گزارش البرادعي تاكيد شده است كه ايران دسترسي آژانس را به مواد اعلام شده هستهيي فراهم ساخته و گزارشهاي لازم حسابرسي مواد هستهيي مرتبط با مواد و فعاليتهاي هستهيي اعلام شده را به آژانس ارايه داده است؛گوردون جاندروئه، سخنگوي ديگر كاخ سفيد مدعي شد: اين گزارش يك بار ديگر نشان ميدهد كه ايران از همكاري با جامعه بينالمللي خودداري ميكند! جاندروئه با اتخاذ رويكردي خصمانه ادامه داد: از ايران ميخواهيم فعاليتهاي مربوط به غنيسازي و باز فرآوري را تعليق كند و يا در غير اين صورت با اجراي بيشتر تحريمهاي موجود شوراي امنيت سازمان ملل و احتمالا تحريمهاي بيشتر روبهرو خواهد شد.
ايران تاكنون تحت سه دور از تحريمهاي شوراي امنيت سازمان ملل قرار گرفته و اين در حالي است كه بسياري از صاحبنظران غربي سياست تحريم را در قبال ايران بياثر ميدانند.
همراه با افزايش فشارها از سوي آمريكا و انگليس، روزنامهي صهيونيستي اورشليم پست نيز به نقل از مارك رگو، سخنگوي وزارت امور خارجهي رژيم صهيونيستي گزارش البرادعي را «نشانهاي ديگر از بازي دادن آژانس بينالمللي انرژي اتمي از سوي ايران" خواند و گفت: اين (گزارش) بايد همه اعضاي جامعه بينالمللي را در ارادهشان براي اقدامات جهت جلوگيري از پيشروي ايران در برنامهي هستهيياش تقويت كند!
در اين ميان روز گذشته منوچهر متكي براي ديدار با همتاي آلماني خود به برلين سفر كرد. اگرچه گزارش ديروز آژانس بينالمللي انرژي اتمي بار ديگر بر صلحآميز بودن برنامه هستهاي ايران تاكيد كرد وليكن منابع آلماني نزديك به گفتگوهاي "منوچهر متكي" و "فرانك والتر اشتاين ماير" مدعي شدند وي پس از اين نشست كه درباره برنامه هستهاي ايران بود نااميد شده است. اشتاينماير در اين ديدار بدون توجه به گزارش جديد "محمد البرادعي" مدير كل آژانس بينالمللي انرژي اتمي خواستار توقف غنيسازي اتمي ايران شد.
در اين زمينه در تاييد سياست هاي اصولي جمهوري اسلامي ايران و رد هرگونه باج خواهي از سوي كشورهاي زور گو، استاد دانشگاه جواهر لعل نهرو گفت: در صورتي كه ايران تقاضاهاي غرب در موضوع هستهاي را بپذيرد، غرب تقاضاهاي بيشتري را مطرح خواهد كرد. «سواران سينگ» استاد دانشگاه جواهر لعل نهرو هند در گفتگو با فارس در خصوص موضوع هستهاي ايران گفت: من فكر نميكنم كه غرب انتظار داشته باشد همه تقاضاهايش توسط ايران برآورده شود و براي اطمينان ايران ميتواند هرگز همه تقاضاهاي غرب را نپذيرد. وي افزود: به فرض اينكه ايران همه تقاضاهاي غرب را بپذيرد مسلماً غرب تقاضاهاي بيشتري را مطرح خواهد ساخت.
از سوي ديگر «هاكان وايبرگ» مدير موسسه تحقيقات صلح كپنهاك، مقاومت ايران در برابر تقاضاهاي كشورهاي غربي را عاقلانه دانست و گفت: اگر به تجربه تاريخي غرب در خصوص حرف شنوي و فرمانبرداري آنان توجه كنيم ميبينيم پاداشي كه به اين كار داده خواهد شد تبديل شدن به عراق و يوگسلاوي ديگر است كه جزو نمونههاي اخير هستند، همچنين پذيرش نخستين آزمايش، كشور را به گونهاي تضعيف خواهد كرد كه آزمون بعدي متعاقب آن صورت خواهد گرفت.
در اين چارچوب يك كارشناس امنيتي-سياسي آمريكايي ضمن اشاره به اينكه جديدترين گزارش مدير كل آژانس بينالمللي انرژي اتمي درباره برنامه هستهاي ايران راه معامله با تهران را باز ميگذارد، تاكيد كرد اعمال فشارهاي غرب عليه ايران جنبه سياسي دارد. "الكس وطنكا"، كارشناس مركز مطالعات خاورميانه واشنگتن به موضع سازمان ملل و جهان غرب در قبال برنامه هستهاي هند و رژيم صهيونيستي پرداخته و افزود: فشارهاي غرب به ايران در زمينه هستهاي كاملا سياسي است. به عنوان مثال اسرائيل و هند "انپيتي" را امضا نكردهاند، اما با اين وجود هيچ فشاري از سوي سازمان ملل بر آنها وارد نشده و بازرسان آژانس به فعاليتهاي هستهاي آنها نظارت نميكنند. به همين دليل ميتوان گفت كه تمام اقدامات غرب عليه تهران جنبه سياسي دارد.
وي در ادامه به گمانهزنيها درباره احتمال تحريمهاي جديد عليه ايران در شوراي امنيت اشاره و تاكيد كرد: اگر پايتختهاي غربي بخواهند تحريمهاي جديدي را عليه ايران در شوراي امنيت اعمال كنند، بايد حمايتهاي پكن و مسكو را جلب كنند، اما معتقدم كه چين و روسيه از آمريكا و متحدانش در اين زمينه حمايت نخواهند كرد. به ويژه اينكه بعد از تحولات اخير در قفقاز روسيه علنا اعلام كرده است كه احتمالا با تحريمهاي جديد عليه ايران مخالفت خواهد كرد.
كارشناس مركز مطالعات خاورميانه واشنگتن ادامه داد: پس از انتشار گزارش آژانس، انگليس بلافاصله اعلام كرد كه به تنهايي به اعمال فشارها و تحريمهاي بيشتر عليه ايران ادامه خواهد داد، اما اين در حالي است كه آنها نميتوانند كاري را به تنهايي در مقابل ايران بكنند. به نظر من براي اعمال فشارهاي سنگين و بيشتر عليه ايران واشنگتن و لندن بايد تمام جامعه بينالملل را با خود همراه كنند. اما من فكر نميكنم كه با توجه به گزارش جديد البرادعي درباره برنامه هستهاي ايران، آنها بتوانند اين كار را عملي كنند.