کاهش سود بانکی پول تنبل را محدود می کند / صبح امید بورس با کاهش نرخ سود بانکی

گروه اقتصادی: دکتر کیوان شیخی، رییس اداره آمار و اطلاعات شرکت بورس افق بورس را با کاهش نرخ روشن می بیند و می گوید: نرخ سود بانکی می تواند عامل تحرک بازار سرمایه باشد و دولت باید از این فرصت به دست آمده از گسترش پول تنبل جلوگیری کرده و به صورت هدفمند آن را به سمت تولید هدایت کند.
گفت و گوی این کارشناس بورس را با خبرنگار ما بخوانید:

کاهش نرخ سود بانکی چه تاثیری بر اقتصاد و بازار سرمایه خواهد گذاشت؟

نرخ سود بانکی همواره یکی از مولفه های مهم در تعیین در روند بازار مالی است . باید توجه داشت نرخ سود تسهیلات نیز به تبع نرخ سود بانکی تعیین می شود . حالا ما در فضایی هستیم که بخش تولید در بیشتر موارد با کمبود نقدینگی روبروست و با وجود بالا بودن حجم نقدینگی ، تولید سهمی از آن نمی برد . وقتی نرخ سود بانکی با نرخ تورم فاصله داشته باشد سرمایه داران ترجیح می دهند پول خود را بدون تقبل ریسک ، در بانک ها سپرده کنند و همین موضوع باعث می شود تا نوعی تنبلی بر اقتصاد حاکم شود . در واقع این پول تنبل ، با سپرده گذاری در بانک بازدهی بدون ریسک دارد و اقتصاد از بابت این وضعیت متضرر می شود .

اما این بانک ها هستند که وظیفه دارند سپرده های مردمی را به سمت تولید هدایت کنند، به نظر می رسد اخلال از اینجا آغاز می شود نه از سپرده گذاری در بانک .

درست است . اما من مثالی می زنم تا ببینید دلایل این اخلال چیست . فرض کنید بانک باید سود 22 درصد را به سپرده گذار پرداخت کند، طبیعتا لازم است سود 27 درصدی را از وام گیرندگان بگیرد تا این پول را تامین نماید . یعنی همان فاصله 5 درصدی که در بسیاری از موارد بر سپرده و تسهیلات حاکم بود .حالا برای تسهیلات گیرندگان چه اتفاقی می افتد ؟ هر کسی نمی تواند از این تسهیلات استفاده کند . توان تولید کننده پرداخت بین 17 تا 18 درصد به عنوان کارمزد تسهیلات است ودر نتیجه تسهیلات بانکی به بخش های غیر تولیدی می رسد که توان پرداخت سودهای بالاتر را دارند . آنها تسهیلات می گیرند و فربه تر می شوند و بخش تولید ضعیف و ضعیف تر می شود . در نتیجه مولدها به دلیل مشکل نقدینگی نمی توانند ادامه فعالیت دهند . تعدیل نیرو می کنند و اشتغال کاهش می یابد . بعد از مدتی هم شاهد ورشکستگی هستیم. این کاهش اشتغال از تبعات همان نقدینگی تنبل است.

به این ترتیب شما معتقدید بالا بودن سود بانکی کلیت اقتصاد را تهدید می کند ؟

بله کلیت اقتصاد را و مهمترین بخشی از این وضعیت متاثر می شود، در حقیقت اشتغال است .  اگر پول به سمت تولید هدایت نشود قطعا شاهد گسترش فساد اقتصادی و اجتماعی خواهیم بود و منشا همه اینها شغل است. سیاستی که اکنون دولت در پیش گرفته و توانسته در این بخش موفق عمل کند کاهش نرخ تورم است. در این میان بانک ها را نیز متقاعد کرده که نرخ سود سپرده های خود را کاهش دهند تا موتور اقتصاد با تزریق پول به بخش تولید روشن شود.  سود سپرده به دلیل اینکه بدون ریسک پرداخت می شود قدرت تخریب کننده بالایی دارد و می تواند اقتصاد یک کشور را به ویرانی بکشاند.

اما یک نکته که باید مورد توجه قرار گیرد این است که شاید تولید به دلیل بحران های پی در پی قدرت جذب نقدینگی را نداشته باشد، در این صورت کاهش نرخ سود بانکی ، سرمایه ها را به کدام بخش هدایت می کند؟

ببینید این موضوع در مورد کشور ما صادق نیست. ایران از ظرفیت بالای تولید برخوردار است و فعلا در معرض چنین تهدیدی نخواهد بود. صحبت شما درست است، اگر نرخ سود سپرده کاهش یابد و  نقدینگی به سمت تولید نرود قطعا بازارهایی مانند طلا و سکه و ارز مقصد خواهد بود. اما عملکرد دولت در بخش تورم بسیار تحسین برانگیز بود و می توان امیدوار بود که از این پس شاهد انتقال سرمایه از بانک ها به سمت بازار سرمایه باشیم و آثار مثبتی را رقم بزنیم. کاری که اکنون دولت یازدهم باید انجام دهد رشد اشتغالزایی و افزایش تولید ناخالص داخلی است و همین امر باعث می شود افزایش سودآوری و جذب نیروهای جدید می تواند اقتصاد ملی را به سمت توانمندی هدایت کند.

نرخ سود بالای بانکی بلند مدت تاثیر می گذارد و بسیار مخرب است اما حالا باید این اتفاق را به فال نیک بگیریم. پول ناشی از تولید هزینه های خود را پوشش می دهد اما پول چاق و تنبلی که از سود سپرده ناشی می شود ، نفعی که برای اقتصاد ندارد ، هیچ ، زیان بار هم هست .