نابودی روستاها با استفاده از گسترش دستفروشی و مهاجرت به شهر

گروه اجتماعی، امروزه مهاجرت گسترده از روستا به شهر منجر به مسائل اقتصادی از قبیل بیکاری بالای شهری و فقر شده که پیامد آن افزایش تعداد دستفروشان و دوره گردها و نیز فشار به نیروهای کارگری شده که توان مقابله با قیمتهای پایین و باور نکردنی کارگران مهاجر از روستا به شهر را ندارند.

به گزارش بولتن نیوز،این گروه از کارگران مهاجر به دلیل نداشتن درآمد لازم در روستاها حاضرند به هر قیمتی در شهرها کار کنند و این موضوع منجر به تضییع حقوق کارگران ماهری می شود که در شهرها مشغول به کارند و البته کارفرماها از این موضوع حد اکثر بهره برداری را می کنند.

امنییت شغلی برای کارگران ماهر به حد اقل خود رسیده است و کارگران مجبورند به هر قیمتی کار کنند که این امر در نهایت منجر به افزایش فقر شهری و توسعه جرم  و جنایت و مسائلی مانند رشد بی سابقه طلاق و از این قبیل شده است.

از سوی دیگر این مهاجران با گسترش سریع دست فروشی به نابه هنجاریهایی در جامعه منجر می شوند که در نهایت منجر به افزایش جرم و جنایت و همچنین کاهش تولید داخلی و تعطیلی کارخانه هایی می شوند که توان رقابت با کالاهای بنجل چینی را ندارند و این امر در نهایت منجر به تعطیلی کارگاه های تولیدی کوچک در داخل شده است.

از این رو به نظر می رسد که مسئولین شهری برای جلوگیری هر چه بیشتر از مهاجرت کارگران بی کار از روستاها به شهر هر چه زودتر چاره ای بیاندیشند تا از گسترش زاغه نشینی و رشد نامتوازن جمعیت شهری و در نهایت تخریب و نابودی روستاها و گسترش هرچه بیشتر دستفروشی جلوگیری کنند.

رشد قارچ گونه دستفروشی در کشور امروز در بستر نابسامانی بازار کار رسمی فراهم شده و دولت باید حتما برای هدایت کارجویان به سمت بازارهای کار رسمی کشور برنامه ریزی داشته باشد. سئوال این است که چرا بازار کار غیررسمی کشور این قدر توسعه پیدا کرده است؟

هرچقدر ما در جامعه دستفروشان بیشتری را ببینیم، به این معنا است که بنگاه‌ها در حال نابودی هستند. البته نه به این معنا که دستفروشان در حال نابودی اقتصاد هستند، بلکه هدف این است که تاکید شود فضای اقتصادی کشور به شدت به سمت دلالی، واسطه گری، استفاده از رانت و مسائلی از این دست پیش رفته و دستفروشی نیز حاصل شکل گیری همین نوع اقتصاد است.

البته دستفروشی در کشورمان فقط مختص به افراد کم سواد نیست بلکه وقتی بسیاری از دانشگاه ها بدون توجه به بازار کار، فقط به پذیرش دانشجو و گرفتن شهریه های کلان از آن ها فکر می کنند، جای تعجب نیست که دختران و پسران تحصیل کرده نیز در میان دستفروشان حاضر باشند

دستفروشان با فروش کالاهای خود به قیمت های ارزان تر از مغازه ها و فروشگاه ها به دلیل عدم پرداخت مالیات برای کالاهایشان، به اصناف مختلف نیز آسیب های جدی می زنند. این در حالی است که مطابق گزارش های ارائه شده، حدود دو میلیون و ۱۷۳ هزار واحد صنفی سازمان یافته در کشور وجود دارند که دستفروشی مشکلاتی را برای آن ها ایجاد کرده اند. در حالی که قبلا فعالیت دستفروشان پیش تر به فروش کالاهای ساده محدود می شد، این روزها می توان در بساط آن ها کالاهایی مانند کفش ، انواع پارچه ، کت شلوار و لوزام بهداشتی و آرایشی کم کیفیت خارجی را مشاهده کرد که این موضوع به کارگاه های تولیدی داخلی زیان مالی قابل توجهی وارد کرده و می کند.

با این که در میان دستفروشان تعداد قابل توجهی افراد تحصیل کرده نیز به چشم می خورند، باید به این موضوع اعتراف کرد که بسیار از آن ها را افراد روستایی تشکیل می دهد که به دلیل نبود زیرساخت های اقتصادی در روستا مجبور به مهاجرت به شهرها شده اند و حرفه کشاورزی خود را برای طولانی مدت یا کوتاه مدت کنار گذاشته اند که این موضوع خود تبعات اقتصادی زیانباری را در بخش کشاورزی برای مردم به دنبال دارد.

برابر برخی مطالعات انجام شده، ﭘﺪﻳﺪه ﻣﻬﺎﺟﺮت ﻫﻢ در ﻛﺸﻮرﻫﺎي ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻳﺎﻓﺘﻪ و ﻫﻢ در ﻛﺸـﻮرﻫﺎي در ﺣـﺎل ﺗﻮﺳـﻌﻪوﺟﻮد دارد؛ ﻟﻴﻜﻦ ﻧﻮع و ﻣﺎﻫﻴﺖ اﻳﻦ ﻣﻬﺎﺟﺮتﻫﺎ ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ. ﺟﺰ در ﻣﻮرد ﻣﻬﺎﺟﺮتﻫـﺎياﺟﺒﺎري ﻛﻪ در اﺛﺮ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻳﺎ ﺣﻮادث ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺻﻮرت ﻣـﻲﮔﻴـﺮد، ﺗﻤـﺎﻣﻲ ﺷـﻮاﻫﺪ وﻣﺪارك ﺣﺎﻛﻲ از آن اﺳﺖ ﻛﻪ ﺟﻮاﻧﺎن ﺑﻴﺶ از دﻳﮕﺮ ﮔـﺮوهﻫـﺎي ﺳـﻨﻲ، ﺗـﻦ ﺑـﻪ ﻣﻬـﺎﺟﺮتﻣﻲدﻫﻨﺪ و در ﻃﻮﻻﻧﻲ ﻣﺪت ﺑﺎ ﻣﻬﺎﺟﺮت آﻧﺎن ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻧﺴـﻞ در ﺟﺎﻣﻌـﻪ ﻛـﺎﻫﺶ ﻳﺎﺑﺪ (اﺳﻜﻠﺪون، 1996).

ﻏﺎﻟﺒﺎً در ﻛﺸﻮرﻫﺎي در ﺣﺎل ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺟﻬﺎن، ﻣﻬﺎﺟﺮت روﺳﺘﺎﻳﻴﺎن ﺑﻪ ﺷﻬﺮﻫﺎ، در درﺟـﻪاول ﺑﻪ ﺳﻮي ﺷﻬﺮﻫﺎي ﭘﺎﻳﺘﺨﺘﻲ ﺑﻮده، در ﺟﺴﺘﺠﻮي ﻳﻚ زﻧﺪﮔﻲ ﺑﻬﺘﺮ و ﺑـﻪ دﺳـﺖ آوردنﺷﻐﻞ ﺻﻮرت ﻣﻲﮔﻴﺮد. ﺑﻌﺪ از ﺷﻬﺮﻫﺎي ﭘﺎﻳﺘﺨﺘﻲ، ﺷﻬﺮﻫﺎي ﻣﻬﻢ و ﻣﺮاﻛﺰ اﺳﺘﺎنﻫﺎي دﻳﮕـﺮﻛﺸﻮر، ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻣﻬﺎﺟﺮان ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮﻧﺪ؛ در واﻗـﻊ ﻣﻬـﻢﺗـﺮﻳﻦ ﻧـﻮع ﻣﻬـﺎﺟﺮت درونﻣﺮزي داوﻃﻠﺒﺎﻧﻪ، ﻣﻬﺎﺟﺮتﻫﺎي روﺳﺘﺎﻳﻴﺎن ﺑﻪ ﺷﻬﺮﻫﺎ ﺑﻮده ﻛﻪ ﭘﺎﺳﺨﻲ ﺑﻪ ﻋﻠﻞ و اﻧﮕﻴﺰهﻫﺎي    اﻗﺘﺼﺎدي ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ (ﺑﻬﻔﺮوز، 1374: 162).

تیجه نهایی مهاجرت از روستا به شهر نابودی کامل شکوفایی ملی و از دست دادن آزادی است چرا که انحطاط روستا به مثابه انحطاط تمدن است، تمدنی که ضامن قانون شهروند و حفظ حرمت آزادی انسان است (رولان ماسپتیول به نقل از پیتیه ، 1369، 44) .

در کشورهای در حال توسعه و از جمله ایران، مهاجرت از روستا به شهر در زمره مهمترین مسائل اجتماعی و اقتصادی به شمار می آید. این مهاجران هم در مبدأ و هم در مقصد مسائل و مشکلاتی از جمله؛ بروز نابسامانی های متعدد ناشی از فشار بر منابع و امکانات محدود جوامع شهری ،  بیکاری و کم کاری ، کمبود فضای زیستی و آموزشی ، آلودگی هوا و محیط زیست، سالخوردگی و زنانه شدن نیروی کار کشاورزی ، تخلیه روستاها، افزایش جرایم در شهرها، افزایش دست فروشی و شغل های کاذب، رشد تکدی گری و بزهکاری و غیره را به وجود می آورند.

تجربه كشورهاي در حال توسعه نشان داد كه نتايج به همين جا ختم نمي‌شود و مهاجرت بي رويه از روستا به شهر باعث ايجاد عدم تعادل‌هاي منطقه‌اي شديدي مي‌شود.

اين عدم تعادل‌ها با افزايش شديد عرضه نيروي كار در مقابل آهنگ كند رشد مشاغل شهري، باعث شد تا اقتصاددانان ديگر مهاجرت را «جرياني مفيد و لازم براي حل مسأله تقاضاي در حال رشد شهرها براي نيروي كار» ندانند.

اين اقتصاددانان حتي پا را از اين نيز فراتر نهاده و معتقدند امروزه بايد به پديده مهاجرت به عنوان عامل اساسي و تقويت‌كننده پديده «همه‌جا حاضر كارگر اضافي شهري» نگريست و مي‌بايد به عنوان نيرويي كه باعث تشديد مسائل جدي بيكاري شهري مي‌شود، مورد مطالعه قرار گيرد.

اما بسياري از صاحب‌نظران معتقدند كه اثرات مهاجرت در فرآيند توسعه شهري بسيار حادتر از تشديد بيكاري و كم‌كاري نيروي شهر است. اين آثار به طور شديدتر در رشد اقتصادي، خصوصيات رشد و به‌ويژه در توزيع درآمد خود را نمايان مي‌سازد.

برای جلوگیری از مهاجرت بی رویه روستاییان به شهرها در ایران راهکارهای زیر قابل عرضه است: درک نسل جوان جوامع روستایی و سوق دادن تسهیلات و امکانات روستایی در جهت انتظارات این نسل. ایجاد اشتغال در جوامع روستایی از طریق کارهای جنبی غیرکشاورزی بالا بردن تسهیلات آموزشی در جوامع روستایی. بالا بردن امنیت روستاها از طریق کاهش اختلافات محلی . ارائه تسهیلات بیشتر برای روستاییان در جهت به کارگیری زمینهای بایر . کاستن از جاذبه مشاغل کاذب شهری . ایجاد محدودیت هایی در جوامع شهری برای اسکان افراد در حاشیه شهرها . ایجاد نهادی برای سازمان دهی جریان های مهاجرت.