شوخی با اقوام، نشان‌دهنده سلامت روانی منفی است

به گزارش بولتن نیوز،بی‌نیاز در این نشست با اشاره به این که کتابی در زمینه روان‌شناسی شوخ‌طبعی تالیف کرده که‌ به زودی منتشر می‌شود، گفت:«در بخش آخر این کتاب، به نظریاتی که در این رابطه وجود دارد پرداخته شده است و در یکی از این نظریه‌ها این موضوع مد نظر قرار می‌گیرد که شوخ‌طبعی یک نوع نیست.»

وی ادامه داد: «بر اساس نظریه مارتین، می‌توان به چهار نوع شوخ‌طبعی اشاره کرد؛ اولین نوع آن شوخ‌طبعی پیونددهنده است، مثلا وقتی می‌گوییم کسی مجلس را گرم می‌کند، لطیفه می‌گوید، از شوخی به عنوان یک ارتباط اجتماعی استفاده می‌کنند و به چرخ‌دنده‌های ارتباط روغن می‌زنند بدون این که توهین یا تحقیری نسبت به دیگران یا خودشان انجام دهند و می‌توان گفت این شوخ‌طبعی با سلامت روان رابطه مثبتی دارد.»

بی‌نیاز همچنین گفت: «دومین نوع شوخ‌طبعی که با سلامت روان رابطه مثبت دارد، شوخ‌طبعی خودارزنده‌ساز است؛ این نوع شوخ‌طبعی به دیگران وابسته نیست؛ همانطور که فروید می‌گوید وقتی لطیفه تعریف می‌کنیم منتظر هستیم که بقیه بخندند ولی در شوخی، لزوما نیازی به حضور دیگران نیست، ما حتی می‌توانیم با خودمان و موقعیت خودمان هم شوخی کنیم. در این حالت، با موقعیت مصیبت‌باری که داریم شوخی می‌کنیم تا آن موقعیت را از سر بگذرانیم مثلا در اردوگاه‌های کار اجباری دیده می‌شد که زندانی‌ها به شدت شوخی می‌کردند.»

این کارشناس ارشد روان‌شناسی با اظهار این که دو نوع شوخ‌طبعی هم داریم که با سلامت روان رابطه منفی دارند، تاکید کرد: «اولین مورد، شوخ‌طبعی پرخاشگرانه است یعنی هرگاه شوخی می‌کنیم برای این است که دیگران را تخریب کنیم. طعنه یکی از این انواع این شوخ‌طبعی است که متاسفانه در فرهنگ و زبان ما هم رواج دارد. نوع دیگر نیز شوخ‌طبعی خودشکنانه است یعنی ما دیگران را می‌خندانیم به بهای این که خودمان را تخریب کنیم و مضحکه جمع شویم.»

بی‌نیاز گفت: «شوخ‌طبعی پیونددهنده ژنتیکی است، با ویژگی‌های زیستی افراد ارتباط دارد و تحقیقی که روی دوقلو‌های همسان انجام شده نشان داده کسانی که شوخ‌طبعی‌های مثبت داشتند هر دو دارای این ویژگی بودند حتی اگر جدا از هم زندگی کرده باشند. این شوخ‌طبعی با هوش هیجانی نیز رابطه مثبتی دارد یعنی هیجان‌ها را بشناسیم و آنها را مدیریت کنیم.»

وی که دبیرتحریریه ماهنامه «سپیده دانایی» نیز است، ادامه داد: «دو نوع شوخ‌طبعی پیونددهنده و خودارزنده‌ساز با بعضی ویژگی‌های شخصیتی هم رابطه مثبتی دارند به عنوان مثال با ثبات هیجانی، یعنی کسانی که این نوع شوخ‌طبعی را دارند اضطراب و افسردگی کمتری دارند، دچار استرس نمی‌شوند و نوعی ثبات شخصیتی دارند.»

بی‌نیاز درباره دو نوع دیگر شوخ‌طبعی که با سلامت روان رابطه منفی دارند،‌ توضیح داد: «این موارد بر اثر محیط به وجود می‌آیند و با یکسری باورهای بنادین منفی رابطه دارند؛ مثلا کسی که فکر می‌کند من در این دنیا تنها هستم و همه می‌خواهند سر من کلاه بگذارند یا افرادی که خودشیفته هستند، بیشتر احتمال دارد از شوخ‌طبعی پرخاشگرانه یا خودشکنانه استفاده کند.»

وی همچنین گفت: «در ایران هم نتایج این تحقیقات ثابت شده و دیده شده کسانی که شوخ‌طبعی‌های منفی دارند محافظه‌کارند، توافق‌پذیری کمتری دارند، همدلی زیادی با دیگران ندارند و ساز مخالف می‌زنند. این نوع شوخ‌طبعی‌های منفی در مردان بیشتر از زنان دیده می‌شود و شاید به دلایل هورمونی، این پرخاشگری‌ها که به بیرون و درون انجام می‌شود را بیشتر مردان هستند که انجام می‌دهند و در رفتارشان، از شوخ‌طبعی‌های منفی بیشتر استفاده می‌کنند.»
منبع:سپیده دانایی