گروه هنرهای تجسمی: این روزها آثار بیژن بصیری و مهرداد بصیری در موزه هنرهای معاصر در حال نمایش است. بیژن بصیری هنرمند شناخته شده ایرانی مقیم ایتالیا است که حدود چهار دهه در خارج از ایران به فعالیتهای هنری در زمینه نقاشی و کارهای حجمی مشغول بوده و آثارش در بسیاری از رویدادهای مهم هنری جهان به صورت نمایشگاههای انفرادی و یا گروهی به نمایش در آمده است. مجموعه آثار او با عنوان "مطلق" اکنون روی دیوارهای موزه هنرهای معاصر است.
به گزارش بولتن نیوز، مهرداد صدری نیز متولد ۱۳۲۳ تهران و فارغالتحصیل رشته هنرهای تزئینی و نساجی از دانشگاه هنرهای کاربردی وین است. آثار او تاکنون در کشورهای مختلفی جهان از جمله اتریش، جمهوری چک، سوییس، ایتالیا، آمریکا، آلمان، ژاپن و لهستان به نمایش در آمده است. مجموعهای از آثار او با عنوان "در بودن با خویشتن" اکنون در موزه هنرهای معاصر پیش چشم مخاطبان است.
موزه هنرهای معاصر در نخستین گالری خود میزبان آثار بیژن بصیری است، نمایشگاهی که تا گالری چهار نیز ادامه دارد. در گالری شماره یک موزه هنرهای معاصر دو مجموعه از این هنرمند در کنار هم به نمایش گذاشته شده است. فضای میانی گالری به "کتاب یار" اختصاص دارد؛ اثری تشکیل شده از ۳۰ پایه آهنی به ارتفاع ۱۶۰ سانتی متر که هر یک کتاب دستنویس را روی خود جای دادهاند. این کتابها به خط بیژن بصیری هستند و در هر دو صفحه روبهروی هم نوشتههای شعرگونهای آورده شده است. در دو سوی این چیدمان بزرگ مجموعهای از پاپیهماشههای بیژن بصیری قرار دارد. این مجموعه که شکلها و مفهومهای مختلف را به تصویر میکشد به طور کلی "تبخیر(طوفان)" نام دارد و بین سالهای ۱۹۷۸ تا ۲۰۱۵ خلق شدهاست، در گالری شماره موزه هنرهای معاصر یک چیدمان ۱۶ لت از پاپیه ماشه روی بوم که پرترههایی را به تصویر میکشد قرار داده شده است.
بصیری مجموعهای از حجم به نام کلی "آیینه خورشیدی" نیز دارد که بین سالهای 1988 تا 2015 ساخته شدهاند. این حجمها در دو شکل دایره و مربع یا مربع مستطیل ساخته شدهاند و جنس آنها از فولاد است. این آیینهها که فولاد صیقلی اما خراش خوردهای هستند به آن اشکالی شباهت دارند که از به هم زدن آب و انعکاس نور در این شکستگی، پدید میآیند. در واقع آنچه ضامن بقای این آینههاست نور است، بدون نور کافی آنها همچون هر آینه دیگری دیده نخواهند شد گرچه آنها بیش از آنکه ظاهر مخاطب را به او نشان دهند برخلاف آینههای واقعی میتوانند بازنمایی چالشها، ایدهها و افکار درونی هر کسی باشند که به آنها نگاه میکند. در موزه هنرهای معاصر با خروج از گالری شماره یک شاهد یک آینه خورشیدی خواهیم بود که فرمی دو لته دارد. همچنین در محراب گالری شماره یک نیز یک آینه خورشیدی یک تکه در ابعادی بزرگ دیده میشود.
اما در دیوار روبهرویی گالری شماره ۲ یک تابلو از مجموعه "تبخیر" ها دیده میشود که "تبخیر سرخ" نام دارد. این اثر دایره بزرگ قرمز رنگی است که در سال ۲۰۱۳ و از پاپیه ماشه ساخته شده است و نمونه دیگری از آن نیز درست روبهروی همین تابلو در انتهای گالری شماره ۲ آویخته شده است. در این گالری و در فاصله این دو تابلو چیدمان "مارهای طلایی" و "تاسهای تقدیر" به نمایش گذاشته شده است که از طلا، روغن سرخ و گرد مرمر ساخته شده است. در دو سوی این چیدمان یک مجموعه ۱۶ لت دیگر از "تبخیر(طوفان)" آویخته شده است. برخلاف مجموعه نخست از این آثار در این تابلوها نه تنها پرترهای دیده نمیشود بلکه در هماهنگی با چیدمان میانی گالری شماره دو با اثری انتزاعی که تنها از دو رنگ سیاه و سفید تشکیل شده است مواجهیم. این تابلوها که به دو گروه هشتتایی تقسیم شدهاند هر یک بخشی از یک فرم مستقل هستند که هر هشت تابلو با هم ایجاد میکنند؛ فرمی که یک سراشیبی سیاه را بر زمینهای سفید ایجاد میکند.
در راهروهایی که به سمت گالری شماره ۳ موزه وجود دارند چند آینه خورشیدی دیگر دیده میشود، که نخستین آنها به شکل دایره است و دو آینه خورشیدی بعدی نیز به شکل مستطیل هستند. در محراب گالری شماره ۳ مجموعهای از ۴۰ طراحی از بیژن بصیری دیده میشود، این طراحیها با مرکب و روی کاغذهایی کوچکتر از قطع A۴ کشیده شدهاند که تصاویری از حیوانات ماقبل تاریخ را به ما نشان میدهند حیواناتی که بیشباهت به دایناسورها نیستند. مجموعهای ۴۰ طراحی دیگر با همین موضوع نیز روبهروی همین مجموعه و در محراب انتهای گالری شماره ۳ نیز به نمایش گذاشته است. مسیری که این دو مجموعه طراحی هر یک در ابتدا و انتهای آن قرار گرفتهاند به یک چیدمان بزرگ دیگر از بصیری اختصاص داده شده است. این چیدمان که " هرمس" نام دارد و در فاصله سالهای ۱۹۹۴ تا ۲۰۱۵ از آهن، سنگهای آتشفشانی، گرافیت و گرد مرمر ساخته شده است. این چیدمان در حقیقت دو ردیف ۱۵ تایی از پایههای آهنی به ارتفاع ۲ متر است که روی هر یک از آنها حجمی به شکل تودهای از گدازه قرار دارد که تداعی کننده سرهای حیوانات و به ویژه هیولاهای ابتدایی مانند دایناسورهاست. در دو سوی گالری شماره ۳ یک مجموعه ۱۶ لت دیگر از "تبخیر(طوفان)" و از سری پرترهها روی دیوار آویخته شده است به شکلی که گویی ۱۶ مقام عالی رتبه از لشکر حیوانات ماقبل تاریخ سان میبیند.
گالری شماره چهار موزه هنرهای معاصر به عنوان بخش مرکزی هشت گالری این مجموعه دارای فرم خاصی است، فرمی که همچون یک میدان نقطه عطف یا محل برخورد سه گالری ابتدایی با چهار گالری دیگر این موزه است. به علاوه این گالری خود از ۴ بخش کوچکتر تشکیل شده است که در هرکدان از آنها میتوان آثاری را به شکل مجزا به نمایش گذاشت. در این گالری و در هر یک از بخشهای چهارگانه آن یک آیینه خورشیدی به شکل مربع مستطیل به نمایش گذاشه شده است و در فضای میدانشکل گالری چهار آیینه خورشیدی قرار داده شده است. در کانون این فضا حجمی به نام "سنگ آسمانی" قرار دارد که از برنز ساخته شده است و ۲۲۰ سانتیمتر قرار داده شده است گویی این سنگ با فرود آمدن خود بر زمین داستانی را که بیژن بصیری از نخستین گالری آغاز کرده است را به پایان رسانده است و یا البته این آغاز خود نقطهای برای آغازی دیگر است.
گالری پنج اما فضایی متفاوت دارد و در آن نقاشیهای مهرداد صدری به نمایش گذاشته شده است. گذر از فضای آثار کمتر رنگین آثار بیژن بصیری به گالری شماره پنج که آثار صدری با هجومی از طیفهای مختلف قرمز در آن قرار دارد جالب توجه است. به ناگهان فضای ذهنی مخاطب همراه با آثاری هنری که در اطراف خود میبیند تغییر میکنند. در گالری شماره پنج ۱۰ تابلوی نقاشی از آثار این هنرمند به نمایش گذاشته شده است و در انتهای این گالری نیز حجمی با عنوان "مِهر" قرار دارد که از رشتههای نازک فولاد و برنج ساخته شده است. همه حجمهایی که از صدری در این نمایشگاه در معرض دید قرار گرفته است به لحاظ تکنیک ساخت مشابه هستند و در واقع از روش بافت رشتههای فلزی برای ایجاد آنها استفاده شده است.
به لحاظ رنگ غالب آنها دارای طیفی از طلایی هستند، رنگی که در کنار فرمهای خاص این حجم میتواند بیننده را به یاد فرمهای سنتی ایرانی و حتی آنچه در مکتب سقاخانه دیده شده است بیاندازد. این حجمها البته به لحاظ فرم با آن بخش از آثار صدری که به شکل تابلوهایی هندسی و با فرم دادن به پارچه بوم ساخته شده است نیز در ارتباط هستند و گاه از حالت انتزاعی صرف خارج شده و شکلی مشخص به خود میگیرند. در گالری شماره پنج یکی از تابلوهای صدری که با استفاده از تا زدن و فرم دادن به پارچه بوم حالتی هندسی و سه بعدی به خود گرفته است نیز وجود دارد. این اثر "ارگانیک۱" و "ارگانیک ۲ " نام دارد و تابلویی دو لته است. صدری در آثار نقاشی خود که با رنگ روغن کار شده است فضایی متشکل از فرمهای انتزاعی ایجاد میکند، فرمهایی که گاه در دل آنها چشمها یا اندام یک فیگور خودنمایی میکند گویی روح حاضر درون این آثار گاه و بیگاه خود را به مخاطب نشان میدهد.
در گالری شماره شش که به شکل یک راهرو طراحی شده است نیز چهار تابلو دیگر از این مجموعه نقاشی مهرداد صدری به نمایش گذاشته شده است. با آنکه در این تابلوها که "شعر زمین"، "آرامش ذهن"، "سپیده دمان" و "دافنه" نام دارند همچان طرحهای سرخرنگ و حریرگون صدری دیده میشود اما این فرمها کمی شکل فضای طبیعی و تپههای بیابانی را به خود میگیرد. ورودی گالری شماره هفت موزه نیز به حجم دیگری به نام "سیمرغ" و در ابعاد ۱۳۳ در ۱۳۳ در ۱۷ سانتیمتر اختصاص داده شده است این حجم فرمی مشابه دو تابلوی "ارگانیک۱" و "ارگانیک ۲ " دارد و در سال ۱۹۹۴ از برنج و مس ساخته شده است.
در گالری شماره هفت، شش تابلو نقاشی و یک اثر حجم با عنوان "هما" متعلق به سال ۱۹۹۲قرار دارد. نقاشیهای این گالری نیز همان حال و هوای نقاشیهای قبلی را دارند و هنوز رنگ غالب در آنها قرمز است.
در فضای میان گالری شماره هفت و هشت سه تابلوی نقاشی و یک اثر حجم به نام "آئورا" متعلق به سال ۱۹۹۰ و ساخته شده از فولاد، برنز و مس قرار دارد. محراب گالری شماره هشت نیز حجمی با عنوان "آناهیتا" مربوط به سال ۱۹۹۳ به همراه ۴ تابلوی نقاشی قرار دارد. این حجم تنها کار حجمی مجموعه مهرداد صدری است که فرم انتزاعی نداشته و به یک بطری شباهت دارد که بی ارتباط با عنوان اثر یعنی آناهیتا؛ ایزدبانوی آب در ایران باستان نیست. نقاشیها نیز از آن فضای سرخرنگ فاصله گرفتهاند و سبز زرد یا خاکستری را نشان میدهند.
در گالری شماره هشت و در نقطه پایانی این نمایشگاه ۱۰ تابلوی نقاشی آویخته شده است، نقاشیهای به نمایش درآمده در این گالری همچنان رنگ قرمز را در خود دارند اما به شکل سوالبرانگیزی ناگهان همان طرحهای پیشین به خاکستری و در نهایت سبز و آبی فیروزهای درخشان تبدیل میشوند. سفر از قرمز تند به آبی فیروزهای نکته جالب توجهی است، این سفر البته سفر از گرما و شور به سردی کرختی نیست زیرا آبی انتخاب شده از سوی صدری نیز رنگی شورمند است.
در این نمایشگاه ۴۴ اثر نقاشی و حجمی از مهرداد صدری و ۱۵ مجموعه آثار چیدمان نقاشی و حجمی از بیژن بصیری به نمایش در آمده است. علاقهمندان جهت باز دید از این نمایشگاه میتوانند تا ۱۶ مردادماه سال جاری روزهای یکشنبه تا پنج شنبه هرهفته از ساعت ۱۰صبح تا ۷ بعدازظهر و جمعهها از ساعت ۳ تا ۷ بعدازظهر به جز شنبهها و تعطیلات رسمی به موزه هنرهای معاصر تهران مراجعه کنند.
انتهای پیام/شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com