پاسداشت حقوق شهروندی، شرط توفیق امر به معروف
«برای اجرای امر به معروف و نهی از منکر نیازی به قانون جدیدی نداریم چرا که این طرح در قوانین بالادستی وجود دارد.»
به گزارش بولتن نیوز،مرتضی میرباقری قائم مقام وزیر کشور در حاشیه شصت و هشتمین جلسه شورای
اجتماعی و فرهنگی کشور در جمع خبرنگاران با اعلام این مطلب که این نکته
موضع رسمی وزارت کشور و دولت محسوب می شود تأکید کرد: وزارت کشور بر اجرای
امر به معروف و نهی از منکر تأکید دارد اما نیازی به تصویب قانون جدید در
این زمینه نیست.
به گزارش «ایران» از ابتدای طرح این موضوع در مجلس، مباحث مهمی از سوی نهادهای مختلف وصاحبنظران درگرفت که از آن جمله می توان به چرایی لزوم تصویب چنین قانونی اشاره کرد. دامنه امر به معروف و نهی از منکر نیز یکی دیگر از مباحثی بود که دراین مدت به آن پرداخته شد تا جایی که برخی اشخاص حقوقی محدود کردن این فریضه را به حجاب یک خطای استراتژیک دانستند.
دکتر محمود روح الامینی حقوقدان و عضو هیأت علمی دانشگاه شهید باهنر کرمان معتقد است پیش از هر چیزی باید جامعه نسبت به تعریف امر به معروف و نهی از منکر آگاهی داشته باشد. وی در گفت و گو با «ایران» می گوید: «در سال های گذشته افرادی که احساس می کردند وظیفه مذهبی دارند دست به اقداماتی عملی زدند و امر به معروف و نهی از منکر از تذکر لسانی فراتر رفته و به مرحله برخورد کشیده شد و به جای اینکه شهروندان رفتارشان را اصلاح کنند گاه به عکس هم عمل کردند.»
وی عنوان می کند: «بنابراین از یک طرف خیلی ها نمی دانند چنین چیزی یک فریضه دینی است و متأسفانه از طرف دیگر آن را مساوی با برخورد فیزیکی تلقی می کنند.»
این حقوقدان نوع سیاستی را که قانونگذار از ایجاد قانون طرح اجرای امر به معروف و نهی از منکر دنبال می کند مهم می داند و می گوید: «در بسیاری از اوقات قانون جنبه اعلامی و آموزشی دارد و هدف از آن آگاهی مردم است. شاید در قالب این مسأله بتوان دامنه وظایف آمران به معروف و ناهیان از منکر را تعریف کرد. اینکه تا چه حد می توانند در این وظیفه عمومی ورود کنند. اما آن طور که پیداست قانونگذار می خواهد باطرح این قانون از بر خورد عملی جلوگیری کند زیرا افراد فقط درحد زبانی می توانند عمل کنند و حق برخورد فیزیکی ندارند.»
به بیان دکتر روح الامینی در اصول قانون اساسی از امر به معروف و نهی از منکر به عنوان وظیفه همگانی یاد می شود و آمران تنها حق تذکر زبانی دارند. این یک وظیفه ای است که در همه کشورها وجود دارد. مثلاً در فرانسه اگر کسی از چراغ قرمز عبور کند همه راننده ها بوق می زنند و راننده متخلف را به پلیس نشان می دهند یا اگر افرادی درکنار جنگل آتش روشن کنند همه تذکر می دهند و در عین حال به مسئولان نیز اطلاع می دهند. قاعده امر به معروف و نهی از منکر در همه کشورها هست و یک وظیفه شهروندی است.
هادی معتمد، آسیب شناس و کارشناس مسائل اجتماعی در گفت و گو با «ایران» از منظر دیگری این طرح را بررسی می کند.
او می گوید: «اگرطرحی با این عنوان یعنی «اجرای امر به معروف و نهی از منکر» در مجلس شورای اسلامی به تصویب برسد، ازمنظر جامعه شناختی و روان شناسی ذهنیت بدی در مردم ایجاد می کند، چون ما به مردمی که بیشترشان مسلمان و شیعه و پایبند به احکام اسلامی هستند، می گوییم شما آگاهی دینی، معرفتی و علمی ندارید و ما باید برایتان قانون بگذاریم تا امر به معروف و نهی از منکر کنید. این دقیقاً مثل این می ماند که ما برای «نمازخواندن» یا حتی «دوست داشتن همدیگر» هم قانون بگذاریم درحالی که همه اینها از بدیهیات دینی است و مردم خودشان به این مسائل آگاه ترند.»
وی با بیان اینکه نباید برای یک مسأله دینی که از جانب خداوند به انسان ها امر شده، قانون گذاشت، می گوید: «وقتی خداوند به ما فرموده است که نماز بخوانید دیگر به قانون چه نیازی هست که به ما تأکید کند باید نماز بخوانید یا همین طور درباره امر به معروف و نهی از منکر که در دین ما بویژه درحوزه مسائل اجتماعی بر آن سفارش زیادی شده است. البته ممکن است مجلس درباره نکات دیگری بحث داشته باشد که من از آن بی خبرم.»
معتمد تأکید می کند: «تصویب قانون در این زمینه از دید اجتماعی مثبت نیست و قانون تنها در موارد خاص می تواند تأثیرگذار باشد و نه درباره امور اعتقادی مردم، که همه به آن پایبند هستند. ضمن اینکه این طرح، نوعی افراطی گری را در جامعه رشد می دهـــــــــد و موجب می شود بر میزان جرم و مجازات افزوده شود.»
این آسیب شناس با انتقاد از نگاه امنیتی و پلیسی به مسأله امر به معروف و نهی ازمنکر ادامه می دهد: «این قانون از نظر اجتماعی مناسب حال افراد نیست و باید حتماً نظر کارشناسان و جامعه شناسان را در این زمینه لحاظ کرد. چراکه در غیراین صورت یا به طورکامل اجرا نمی شود یا بعد از چند سال لغو می شود و تنها وقت مجلس را می گیرد و به نظام هزینه اضافی تحمیل می کند.»
این کارشناس مسائل اجتماعی با اشاره به اینکه امر به معروف محدود به مسائل خاص دینی مثل حجاب و نماز نیست، می گوید: «گستره امربه معروف همه مسائل اجتماعی را در بر می گیرد و ما نباید تذکراتمان را محدود به مسائلی خاص کنیم. اینکه همه ما موظفیم تا حقوق دیگران را حتی با صرفه جویی در یک لیوان آب رعایت کنیم هم یک امر به معروف و نهی از منکر محسوب می شود که با قانون در ذهن مردم نمی گنجد.»
به گزارش «ایران» از ابتدای طرح این موضوع در مجلس، مباحث مهمی از سوی نهادهای مختلف وصاحبنظران درگرفت که از آن جمله می توان به چرایی لزوم تصویب چنین قانونی اشاره کرد. دامنه امر به معروف و نهی از منکر نیز یکی دیگر از مباحثی بود که دراین مدت به آن پرداخته شد تا جایی که برخی اشخاص حقوقی محدود کردن این فریضه را به حجاب یک خطای استراتژیک دانستند.
دکتر محمود روح الامینی حقوقدان و عضو هیأت علمی دانشگاه شهید باهنر کرمان معتقد است پیش از هر چیزی باید جامعه نسبت به تعریف امر به معروف و نهی از منکر آگاهی داشته باشد. وی در گفت و گو با «ایران» می گوید: «در سال های گذشته افرادی که احساس می کردند وظیفه مذهبی دارند دست به اقداماتی عملی زدند و امر به معروف و نهی از منکر از تذکر لسانی فراتر رفته و به مرحله برخورد کشیده شد و به جای اینکه شهروندان رفتارشان را اصلاح کنند گاه به عکس هم عمل کردند.»
وی عنوان می کند: «بنابراین از یک طرف خیلی ها نمی دانند چنین چیزی یک فریضه دینی است و متأسفانه از طرف دیگر آن را مساوی با برخورد فیزیکی تلقی می کنند.»
این حقوقدان نوع سیاستی را که قانونگذار از ایجاد قانون طرح اجرای امر به معروف و نهی از منکر دنبال می کند مهم می داند و می گوید: «در بسیاری از اوقات قانون جنبه اعلامی و آموزشی دارد و هدف از آن آگاهی مردم است. شاید در قالب این مسأله بتوان دامنه وظایف آمران به معروف و ناهیان از منکر را تعریف کرد. اینکه تا چه حد می توانند در این وظیفه عمومی ورود کنند. اما آن طور که پیداست قانونگذار می خواهد باطرح این قانون از بر خورد عملی جلوگیری کند زیرا افراد فقط درحد زبانی می توانند عمل کنند و حق برخورد فیزیکی ندارند.»
به بیان دکتر روح الامینی در اصول قانون اساسی از امر به معروف و نهی از منکر به عنوان وظیفه همگانی یاد می شود و آمران تنها حق تذکر زبانی دارند. این یک وظیفه ای است که در همه کشورها وجود دارد. مثلاً در فرانسه اگر کسی از چراغ قرمز عبور کند همه راننده ها بوق می زنند و راننده متخلف را به پلیس نشان می دهند یا اگر افرادی درکنار جنگل آتش روشن کنند همه تذکر می دهند و در عین حال به مسئولان نیز اطلاع می دهند. قاعده امر به معروف و نهی از منکر در همه کشورها هست و یک وظیفه شهروندی است.
هادی معتمد، آسیب شناس و کارشناس مسائل اجتماعی در گفت و گو با «ایران» از منظر دیگری این طرح را بررسی می کند.
او می گوید: «اگرطرحی با این عنوان یعنی «اجرای امر به معروف و نهی از منکر» در مجلس شورای اسلامی به تصویب برسد، ازمنظر جامعه شناختی و روان شناسی ذهنیت بدی در مردم ایجاد می کند، چون ما به مردمی که بیشترشان مسلمان و شیعه و پایبند به احکام اسلامی هستند، می گوییم شما آگاهی دینی، معرفتی و علمی ندارید و ما باید برایتان قانون بگذاریم تا امر به معروف و نهی از منکر کنید. این دقیقاً مثل این می ماند که ما برای «نمازخواندن» یا حتی «دوست داشتن همدیگر» هم قانون بگذاریم درحالی که همه اینها از بدیهیات دینی است و مردم خودشان به این مسائل آگاه ترند.»
وی با بیان اینکه نباید برای یک مسأله دینی که از جانب خداوند به انسان ها امر شده، قانون گذاشت، می گوید: «وقتی خداوند به ما فرموده است که نماز بخوانید دیگر به قانون چه نیازی هست که به ما تأکید کند باید نماز بخوانید یا همین طور درباره امر به معروف و نهی از منکر که در دین ما بویژه درحوزه مسائل اجتماعی بر آن سفارش زیادی شده است. البته ممکن است مجلس درباره نکات دیگری بحث داشته باشد که من از آن بی خبرم.»
معتمد تأکید می کند: «تصویب قانون در این زمینه از دید اجتماعی مثبت نیست و قانون تنها در موارد خاص می تواند تأثیرگذار باشد و نه درباره امور اعتقادی مردم، که همه به آن پایبند هستند. ضمن اینکه این طرح، نوعی افراطی گری را در جامعه رشد می دهـــــــــد و موجب می شود بر میزان جرم و مجازات افزوده شود.»
این آسیب شناس با انتقاد از نگاه امنیتی و پلیسی به مسأله امر به معروف و نهی ازمنکر ادامه می دهد: «این قانون از نظر اجتماعی مناسب حال افراد نیست و باید حتماً نظر کارشناسان و جامعه شناسان را در این زمینه لحاظ کرد. چراکه در غیراین صورت یا به طورکامل اجرا نمی شود یا بعد از چند سال لغو می شود و تنها وقت مجلس را می گیرد و به نظام هزینه اضافی تحمیل می کند.»
این کارشناس مسائل اجتماعی با اشاره به اینکه امر به معروف محدود به مسائل خاص دینی مثل حجاب و نماز نیست، می گوید: «گستره امربه معروف همه مسائل اجتماعی را در بر می گیرد و ما نباید تذکراتمان را محدود به مسائلی خاص کنیم. اینکه همه ما موظفیم تا حقوق دیگران را حتی با صرفه جویی در یک لیوان آب رعایت کنیم هم یک امر به معروف و نهی از منکر محسوب می شود که با قانون در ذهن مردم نمی گنجد.»
منبع: ایرنا
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com
