روستاییان ترک نفت داعش را قاچاق می کنند

با وجود اینکه مقامات ترک بارها اتهام پشتیبانی از داعش را رد کرده اند اما شواهد میدانی ترکیه چیز دیگری را نشان می دهد. مردم مناطق هم مرز با سوریه به کمک لوله های آبیاری یا بشکه، نفت و گازوییل را از آن سوی مرز منتقل می کنند و می فروشند. گرچه دولت ترکیه بعد از ماهها انفعال و در پی انعکاس بین المللی بی توجهی اش به این مساله شروع به مبارزه با آن کرده است، اما مردم محلی در مناطق مرزی می گویند که مبارزان داعش به راحتی در این مناطق رفت و آمد دارند.

به گزارش بولتن نیوز به نقل از المانیتور، از مدتها پیش، ترکیه متهم به پشتیبانی یا نادیده گرفتن فعالیت های داعش شده است. امتناع ترکیه از پیوستن به ائتلاف واشنگتن برای مبارزه با داعش این اتهامات را تشدید کرده است. از زمانی که ترکیه مرزهایش را بدون هیچ محدودیتی به روی کسانی که با دولت سوریه مبارزه می کنند باز کرده است، افراد مطلع از سهل انگاری در کنترل مرزها خبر داده اند. جدا از تهسیل عبور و مرور مبارزان، خلاء امنیتی موجب شده که منابع مالی قابل توجهی برای گروه های مسلح حاکم بر رقه، حلب و دیرالزور به وجود بیاید. گروهی که بیشترین سود را از این اوضاع می برد داعش است. این گروه نفتی که با روشهای ابتدایی در مناطق تحت تصرف خود استخراج می کند را به ترکیه منتقل می کند.

در روستای هاکی پاسا از آلتینوزو در استان حاتای، نحوه قاچاق نفت مشخص است. در طرف ترکی رودخانه عاصی که محل مرز با سوریه است روستای هاکی پاسا قرار دارد، و روستای ازمرین نیز در سمت سوری این رودخانه قرار دارد. داستان هاکی پاسا یکی از نتایج آشکار سیاست ترکیه در قابل سوریه است که وزیرخارجه قبلی ترکیه یعنی احمد داووداوغلو در پارلمان با شور و حرارات زیاد از آن دفاع می کرد و گفت:‌« ما موج تغییرات در خاورمیانه را رهبری خواهیم کرد. یک خاورمیانه جدید در حال تولد است. ما همچنان مالک، پیشگام و خدمتکار این خاورمیانه جدید خواهیم بود.»

و اما داستان پرشدن جیب داعش با فروش نفت به قرار زیر است:

از روستای ازمرین حدود 500 لوله نفتی غیرقانونی، لوله هایی پلاستیکی با قطر کم که معمولا از آنها برای آبیاری استفاده می شود، به آن طرف رودخانه عاصی که ترکیه است کشیده شده اند. آنها زیر زمین های کشاورزی دفن شده اند تا به آن سو برسند. درست مانند لوله های آب زیرزمینی روستا، لوله های نفتی نیز زیر خیابان ها جولان می دهند تا به حیاط پشتی خانه های خصوصی برسند. سوخت گازوییل از یک کامیون در سمت سوری مرز تانکرها را در آن طرف مرز پر می کند. دستور "پمپ" و "توقف" را به سادگی می توان از طریق تلفن همراه اعلام کرد.

روستاییان در حال کارگذاری لوله های جدید، سپتامبر 2014

مصرف کنندگان به خانه های فروشندگان می روند و گازوییل را به قیمت 1.25 لیره به ازای هر لیتر (حدودا 1800 تومان) می خرند. نحوه کار این سیستم از آغاز به همین شکل بوده است.

تنها زمانی که رسانه های بین المللی سوالاتی در مورد پشتیبانی ترکیه از داعش و اینکه نفت داعش در ترکیه فروخته می شد مطرح کردند دولت شروع به دخالت کرد. در پایان ماه مارس، سربازانی که تا آن  زمان تنها از بالای تپه ای که 100 متر از رودخانه فاصله داشت نظاره گر اوضاع بودند، شروع به درآوردن لوله ها از مزارع و بریدن آنهایی کردند که در خیابانها به سادگی قابل تشخیص بودند. پست های بازرسی ایجاد شد تا از خروج گازوییل از هاکی پاسا جلوگیری شود. اما قاچاقچی ها همیشه راههایی برای دورزدن پلیس پیدا می کنند، که یکی از آخرین روشهای آنها انتقال نفت در بشکه بوده است.

سربازان ترک در حال بیرون کشیدن لوله ها

سردرگمی قاچاقچی ها

بعد از دیدن لوله ها، خبرنگار المانیتور با یک روستایی که در امر قاچاق فعالیت داشت گفتگو نمود. از بالکن خانه وی می شد پنج یا شش لوله را دید که به خانه های دیگر می رفتند. ساکنان خانه گفتند که حدود 80 تا 90 درصد خانواده های روستا در قاچاق سوخت مشارکت دارند. خیلی از لوله ها بریده شده اند، اما هنوز کمی سوخت می رسد، که به همین خاطر قیمت سوخت از 1.25 لیره به 3 لیره افزایش یافت. ضرب المثلی در روستا نقل است که می گوید:« اگر در کار قاچاق نباشید کسی به شما زن نمی دهد.»

روستاییان می گویند که دولت می داند که اینجا چه خبر است. همه این وقایع در جلوی چشمان سربازان ارتش اتفاق می افتاد. بعضی از افراد حتی ماشین هایی از ژاپن وارد کرده اند تا زمین را بکنند و لوله جاگذاری کنند. این کارها را نمی توان مخفیانه انجام داد. هرروز، حدود 30 تا 50 تانکر گازوییل منتقل می شود. در حاتای، بیش از 4،500 کامیون وجود دارد. تمام آنها از این سوخت استفاده می کنند. بعضی کامیون ها از آناتولی مرکزی به اینجا می آیند تا سوخت ارزان بخرند.

مردی گفت که یکبار وی در کنار یک لوله در گل گیر کرده بود، و سربازان آمدند و او را بیرون کشیدند. وی گفت:‌« قبلا کار ما قانونی بود اما الان غیرقانونی شده است؟ چه چیزی تغییر کرده است؟»

زمانی که لوله ها و بشکه های نفت توقیف شدند و بعضی از مردم دستگیر شدند، واکنش روستاییان برانگیخته شد. آنها تظاهرات کردند و سربازان تعدادی از مردم را کتک زدند.

روستاییان گفتند که زمانی که پناهندگان سوری به آنجا آمدند، درهایشان را به روی آنها باز کردند. این روستاییان به مدت سه سال این مساله تحمل کردند، بدون اینکه به آنها کمکی شود. یک مرد گفت:‌« ما کمک کردیم که آذوقه از عاصی به سوریه منتقل شود. ما زخمی ها را به بیمارستان بردیم. یک شب، از بلندگوهای مناره مسجد درخواست شد که هرکس ماشین دارد برود و زخمی ها را از رودخانه بیاورد. آن شب، من سه مجروح را به بیمارستان بردم. در عوض این کارها، ما از نفت پول در می آوردیم. همه خوشحال شده بودند. شرایط بعد از ماه مارس تغییر کرد. اکنون سربازان به افرادی که نزدیک مرز می روند شلیک می کنند. مردم کشته می شوند.»

مردم اکنون مراقب تعویض نگهبانها هستند، بعضی اوقات سه روز منتظر می مانند تا زمان مناسب برای کار آنها فرا برسد.

روستایی ها لوله های موقت خود را دوباره می کشند

آنها گفتند: « ما به همه سوریها کمک کردیم. ما حتی به مقامات ترک کمک کردیم که از مرز عبور کنند اما ناگهان همه ما مجرم شدیم. باشد، آنها ما را تنبیه کردند، اما اکنون باید ما را تنها بگذارند. آنها باید به ما اجازه دهند کارمان را ادامه دهیم، به مزارع مان برگردیم. اما سربازان اکنون می خواهند سند زمین را ببینند تا اجازه دهند به زمین هایمان برویم. اینجا کمتر کسی برای زمینش سند دارد. بعضی از سندها به نام بستگان در سوریه هستند. من سالهاست که در دادگاه ها می دوم تا سند خودم را بگیرم.»

ارتش آزاد سوریه، نه داعش

روستاییان هاکی پاسا که در انتخابات گذشته به حزب حاکم عدالت و توسعه رای دادند، درآمد غیرقانونی شان از راه فروش نفت را به عنوان هزینه حمایت شان از پناهندگان سوری در نظر می گیرند. زمانی که یادآوری شد که قاچاق نفت باعث می شود داعش پولدار شود، آنها مخالفت کردند و گفتند:«اگر این کار غیرقانونی بود، چرا دولت اجازه انجام آن را می داد؟» آنها ترجیح می دهند فکر کنند که ارتش آزاد سوریه از این تجارت منتفع می شود نه داعش.

از هاکی پاسا، جایی که خیابان ها بوی گازوییل می دهند به سیلوگوزو رفتیم، منطقه ای مرزی نزدیک ریحانلی، و با رانندگان کامیونی که به شرایط جدید اعتراض داشتند صحبت کردیم. آنها می گویند مشکل این است که رانندگانی که نفت و گازوییل را قاچاق می کردند مورد جریمه سنگینی قرار گرفته اند. کسانی که برای بار دوم به این اتهام دستگیر شوند کامیون شان را از دست می دهند. رانندگان می گویند تنها روستای هاکی پاسا نیست که از نفت پول در می اورد، بلکه روستای بساسلان نیز همینطور درآمد کسب می کند. یکی از رانندگان گفت:« هنوز دو خط لوله در بسالان کار می کند. روستاییان درآمدشان را تقسیم می کنند. اما چون شدت جریان نفت کاهش یافته است، شاید دو روزی معطل شوید.»

وقتی از آنها پرسیده شده که «شما به اقدامات انجام شده اعتراض می کنید، اما با اینکه داعش از این راه پول در می آورد مشکلی ندارید؟» آنها پاسخ دادند:« خوب، بیایید فرض کنیم آنها جریان نفت را به خاطر داعش قطع کردند. اما مبارزان به راحتی در مرزها تردد دارند. به اسن تپه بروید و خودتان این مساله را بینید.»  اسن تپه یکی از مناطق مجاور ریحانلی است که در آن اکثر خودروها پلاک سوری دارند. مردم معتقدند که مبارزان در این منطقه رفت و آمد دارند.

در استان حاتای، آلتینوزو و ریحانلی مردم هم به خاطر جنگ سوریه آسیب دیده اند و هم از طریق آن درآمد خود را تامین می کنند. کسانی که درآمدشان به خاطر اقدامات دولت قطع شده، اکنون از شرایط منحصر به فرد سابق و درآمدی که داشتند به نیکی  یاد می کنند.