نگاهی متفاوت به فیلم سینمایی «شهر موشها 2»

گروه سینما و تلویزیون، فیلم «شهر موش‌ها 2» سری دوم فیلم خاطرانگیز و محبوب کودکان اواخر دهه 50 و دهه 60، به کارگردانی مرضیه برومند، از دیروز 5 شهریورماه اکران خود را به سرگروهی سینما قدس آغاز نمود.

به گزارش بولتن نیوز، این درحالی است که سری اول «مدرسه موش ها» برای آن که بچه‌ها را تشویق کند به مدرسه بروند در یک جنگ تلویزیونی درسال 1360 پخش شد و به علّت استقبال زیاد مردم «مدرسه موش ها» با 105 قسمت ساخته شد.

فیلم سینمایی «شهر موش ها 1» نخستین بار سال 1364 با بودجه یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان به کارگردانی مرضیه برومند و محمدعلی طالبی ساخته شد و فاطمه معتمد آریا، حمید جبلی و ایرج طهماسب ازجمله گویندگان«شهر موش ها 1» بودند.

به هر تفسیر پس از گذشت نزدیک به 30 سال، حالا مخاطبان «شهرموشها 1» که امروز بسیار بزرگ تر شده اند، می توانند به همراه فرزندان خود به تماشای «شهر موشها 2» بنشینند.

در خلاصۀ «شهر موشها 2» آمده است: "موش های «شهر موش ها 1» بزرگ شده اند و توانستند اسمشو نبر)گربه شهر موش ها) را شکست بدهند و شهری زیبا را برای خود بسازند. اما حالا بچه های موش های بزرگ وارد منطقه ممنوعه می شوند و سبدی پیدا می کنند و ..."

با این مقدمه در ادامه به برخی از نکات مهم در خصوص این تجربۀ فرهنگی هنری خواهیم پرداخت. یادداشت زیر توسط «مهدی سوفی» به تحریر درآمده است.

شهر موشها نه تنها یک اثر هنری بلکه یک اثر کاملا فرهنگی و سیاسی است و سرآغاز مجموعه حرکتها با راهکارهای مختلف جهت تاثیرگذاری همسو با زمینه های فرهنگی سیاسی خود در جامعه می باشد. این حرکتها شامل بازی های آنلاین؛ تولید و توزیع عروسک های کاراکتر ها؛ سایت خبری؛ تولید قسمت های شهر موشها ۳ و ...

همه اینها موجبات شخصیت سازی و نهادینه کردن کاراکترهای فیلم در ضمیرناخودآگاه کودکان ما می گردد.

موارد هنری

فیلم از دکور سازی بی نظیری برخوردار است. این دکور سازی تقریبا در اثرهای هنری عروسکی ما تا کنون بی سابقه بوده است. استفاده از تنوع رنگی مناسب و هماهنگ. برگردان تابلو ها و نوشته های معروف به مدل موشی آنها مثل آجیل تواضع و شهروند و ... . ریتم فیلم تا حدود بسیار زیادی مناسب بوده و فیلم غیر از انتهای آن ( مشخص شدن وضعیت بچه گربه و نحوه واگذاری به موش مادر و سایز و اندازه موش مادر ) نقطعه مبهمی ندارد.

استفاده خوب و مناسب از افکت های رایانه ای همچون ماتریکس در صحنه های درگیری با اسمش رو نبر و همچنین نوچه هایش قابل تقدیر است.

موارد فرهنگی

این فیلم غیر از عنوان های فارسی و یادآوری شعر ک مثل کپل که حدودا در ۳ جای فیلم (یکجا به صورت کامل برای ایجاد لینک ذهنی کاراکتر ها و فیلم با نسخه قبلی و در دو جای دیگر به صورت گذرا ) پخش می گردد بار فرهنگی همسو با ساختارهای ملی مذهبی ما ندارد. هرچند که اگر پیام فیلم را روی مهروزی و نگاه متفاوت به کودکان دشمنانمان قرار دهیم می توان بار فرهنگی دیگری را به آن اضافه کرد.

ساختار کلی فیلم شهر موشها نه به اندازه شهرستان های کپر نشین کرمان و نه به اندازه جنوب شهر تهران بلکه متناسب با بعضی شهرک های بالاشهر و یا شهرهایی همچون لوس آنجلس به تصویر کشیده شده است. شهری که در آن سیستم آموزشی از امکاناتی برخوردار است که تنها بخش کوچکی از سیستم فعلی کشور از این امکانات بهره مند است. مدرسه های مختلط با روابط دختر و پسر. ارتباط مشکی و صورتی. دکتر بازی عدسی و کپلک و ...

استفاده از موزیک های ۶-۸ راک و رپ در جای جای فیلم . لباس های موشهای بزرگسال به صورت میهمانی های غربی – پسر غمناک با گیتار کنار رودخانه با آوازخوانی دختر همسایه – عمو عمو جونم عمو دل بی قرارم عمو – رقص و حرکت های موزون زن و مرد بی دلیل و با دلیل در جای جای فیلم از زیرزمین گرفته تا در جشن عروسی – نشان دادن ماهواره و شو مرغ ها!!! در تلویزیون – نشان دادن صحنه های مست کردن – و علاوه بر نشان دادن افراد مست برای گروه کودک نشان دادن پاتیل ها و حرکت ها و کلمات و شعرها با ریتم نامناسب فرهنگی برای آنها

مسخره کردن لهجه های قومیت ها – اقوام همچون فیلم های دیگر نقش هایی مثل خدمتکار و ... را دارند .

.....

موارد سیاسی

این فیلم یکی از سیاسی ترین اثر های هنری با مخاطب کودک و نوجوان در سالهای اخیر می باشد . استفاده از مضامینی همچون خسته شدیم از باید ها و نباید ها در ابتدای فیلم ژست اعتراض را به فیلم می بخشد. همچنین گزاره اعتراضی ( دیوار راه حل نیست) و عدم تبعیت و توجه و همفکری با بزرگترها و پدر و مادر ها می تواند از بخش های قابل تامل دیگر فیلم باشد.

استفاده شخصی کنلل از امکانات اداری برای رساندن کودکانش به مدرسه؛ مسخره کردن کنلل با شلوار راه راه؛ و نکاتی همچوم خوشخواب بودن فرمانده نیروی انتظامی؛ آدم فروش بودن فرزندان کنلل و ... از دیگر مضامین این فیلم است.

این جهت گیری فرهنگی- سیاسی وقتی به اوج خود میرسد که یکی از کاراکتر ها مدیر آموزشی شهر را به استیضاح!!!!!! تهدید می کند آن هم با دلایل غیر عقلی که این عمل را بسیار مسخره نشان می دهد. ضمنا در ادامه می بینید که این مدیر تنها از اساتید آموزشی و قهرمان اعتراضی بسیار با ادب و شجاع فیلم حمایت می کند و تنها جرم او این است.!!!!!

چه جالب است همزمانی اکران این فیلم با استیضاح وزیر علوم.!؟!

موارد مذهبی

این فیلم نیز همچون اکثریت آثار هنری جز بخشی از آن که نتیجه را به خدا واگذار می کند دیگر در هیچ بخش فیلم اثری از کاراکترهای مذهبی نمی بینید.

موشهای این شهر به هر چیزی همچون آتی سازان؛ فروشگاه و بقالی؛ دکتر و مدرسه و اتوبان و کرمان موتور نیاز دارند ولی به هیچ چیزی که رنگ و بوی مذهبی از آن به مشام برسد نیاز ندارند.

موارد جالب

استفاده از شعار ما می توانیم در بخشی از فیلم

تمامی سرهنگ ها – کنلل ها و نیروی انتظامی و امنیتی شهر دارای لباس بنفش هستند.

(همزمانی استفاده از این دو نشانه هنری در فیلم یا نشان دهنده جهتگیری سیاسی اعتراضی فراداخلی است و یا نشان دهنده بی دقتی عوامل سازنده در توجه به نشانه های سیاسی)

موار قابل توجه و تامل

کنلل امنیت را در ۵ گوشه شهر برقرار می داند نه ۴ گوشه نه ۶ گوشه و نه ۱۰ گوشه تنها ۵ گوشه

در جایی از فیلم پیدا شدن بچه گربه (بچه دشمن) در سبد و شناور در رودخانه را مانند قصه ها بیان می کند خودتان در اینترنت جستجو کنید معروف ترین قصه ای که بچه ای در سبد در رودخانه پیدا شد.