اقامه نخستین نماز جمعه تا مرگ محمد‌رضا پهلوی

به گزارش بولتن نیوز، امروز برابر با 5 مرداد 1393 خورشیدی برابر با 29 رمضان 1435 هجری و 27 جولای 2014 میلادی است.

* دکتر علی امینی نخست وزیر اسبق با صدور اعلامیه‎ای فعالیت سیاسی خود را آغاز کرد. وی فقدان برنامه‎ها و وجود تورم را مشکل اقتصادی دانست که به صورت یک مشکل سیاسی ظاهر شده است و حل هیچ یک بدون دیگری ممکن نیست. (1357 ش)

* اقامه اولین نماز جمعه رسمی جمهوری اسلامی ایران در تهران به امامت آیت‎اللَّه طالقانی (1358 ش)

روز جمعه پنجم مرداد سال 1358 برابر با سوم ماه مبارک رمضان سال 1399 قمری، اولین نماز جمعه بعد از پیروزی انقلاب اسلامی به امامت مرحوم آیت‎‏اللَّه سیدمحمود طالقانی در دانشگاه تهران برگزار شد.

امام خمینی(ره)، چند روز قبل از این تاریخ، این مهم را به ایشان سپردند و حکم برپایی و اقامه نماز جمعه را صادر فرمودند. واگذاری این تکلیف عظیم و سنگین توسط رهبر فرزانه انقلاب در حساس‏‎ترین بُرهه از زمان انقلاب اسلامی برعهده آیت‎‏اللَّه طالقانی که زبان گویایی برای بازگویی حقایق و رسوا نمودن دشمنان انقلاب داشت، امر خطیری بود. جمعیت انبوه و میلیونی که از نخستین ساعات بامداد این روز از نقاط مختلف شهر تهران به دانشگاه و خیابان‏‎های اطراف هجوم آورده بودند، با مشاهده امام جمعه، تکبیرگویان، حمایت خویش را از رهبری امام خمینی(ره) و نهضت الهی ایشان اعلام داشتند. 

* مرگ «محمدرضا پهلوی» پادشاه ایران در قاهره (1359 ش)

*آغاز عملیات غرورآفرین «مرصاد» در منطقه اسلام‌‏آباد غرب (1367 ش)

گروهک منافقین در پی حملات عراق به خاک میهن اسلامی و عقب‌‏نشینی‏‌های موقت رزمندگان اسلام، با تصور این‏که پذیرش قطعنامه 598 ناشی از جدایی ملت و دولت است، به خیال واهی، فرصت را غنیمت شمرده و سعی در رسیدن به اهداف پلید خود کرد. منافقین با جمع‌‏آوری دیگر ضد انقلابیون سرخورده، از کشورهای مختلف اروپایی، نیرویی به استعداد تقریبی 15 هزار نفر فراهم کرده و با بهره‌‏گیری از جنگ‏‌افزارهای اهدایی صدام و دیگر اربابان خود، حمله خود را از غرب کشور به خاک جمهوری اسلامی ایران آغاز کردند. نیروی هوایی عراق با حمایت مقدماتی، آنها را برای ورود به عمق خاک ایران و در نهایت، فتح تهران، ترغیب می‏‌کند. با این اتحاد شوم، قسمت‏‌هایی از اراضی میهن اسلامی مورد تجاوز قرار می‏‌گیرد. ملت سلحشور و مسلمان ایران، پس از اطلاع از تجاوز منافقین به میهن اسلامی، به خروش آمده و به جبهه‌‏های جنگ اعزام می‏‌شوند. سرانجام عملیات مرصاد در پنجم مرداد ماه 1367، با رمز مبارک یا علی(ع) و به منظور مقابله با منافقین در منطقه اسلام‌‏آباد و کرند غرب در استان کرمانشاه، آغاز گردید. منافقین خلق، خوشحال از پیروزی‏‌های مقدماتی و در یک اقدام عجولانه، راهی باختران (کرمانشاه) شده و به خیال باطل خود، قصد حرکت به سمت تهران و سرنگونی نظام جمهوری اسلامی ایران را نمودند. رادیو منافقین، با ارسال پیام به مردم باختران، از آنها می‏‌خواهد که زمینه را برای ورود ارتش به اصطلاح آزادی‏‌بخش مهیا سازند و آماده جذب در گردان‏ها و لشکرها باشند. از آن طرف رزمندگان اسلام در 34 کیلومتری باختران، ناگهان راه را بر ستون‏‌های منافقین می‏‌بندند و واحدهای زرهی رزمندگان، در یک اقدام متهورانه، تعداد زیادی از ادوات سنگین زرهی منافقین را هدف قرار داده و به آتش می‏‌کشند. جاده باختران - اسلام‏آباد در همان لحظات اولیه، انباشته از ادوات سوخته شده می‌‏شود و عکس‌‏العمل سریع رزمندگان، منافقین را به فراری مفتضحانه وادار می‏‌سازد. این عملیات در روز بعد نیز با حمله هوانیروز ارتش جمهوری اسلامی ایران با سرکوبی شدید منافقان ادامه یافت و دشمن را دچار شکست سخت و سنگینی کردند.

بدین ترتیب، منافقان شکست خورده، در این تجاوز نابخردانه، متحمل تلفات و خسارات عظیمی شدند که بیش از 120 دستگاه تانک، 400 دستگاه نفربر، 90 قبضه خمپاره‌‏انداز 80 میلی‏متری، 150 قبضه خمپاره‌‏انداز 60 میلی‏متری و 30 قبضه توپ 106 میلی‏متری منهدم شد.

علاوه بر آن ده‌‏ها دستگاه تانک، نفربر، خودرو و نیز صدها قبضه سلاح سبک و نیز مقادیری تجهیزات پیشرفته الکترونیکی و مخابراتی به غنیمت نیروهای اسلامی درآمد. در این عملیات، 4800 نفر از منافقان نیز کشته و زخمی شدند.

رویدادهای مهم این روز در تقویم قمری (29 رمضان):

* وقوع غزوه‌ی "حنین" به فرماندهی پیامبر بزرگ اسلام(ص) (8 ق)

پس از فتح مکه به دست مسلمانان، گروهی از قبایل اطراف مکه به منظور مقابله با لشکر اسلام متحد شدند. خبر اجتماع این قبایل به رسول خدا(ص) رسید و آن بزرگوار برای درهم شکستن مقاومت مشرکان، سپاهی تجهیز کرد و به سوی حنین حرکت فرمود. در این نبرد ابتدا مسلمین شکست خورده و روی به هزیمت نهادند، اما با تدبیر و تلاش رسول اکرم(ص) و یاران وفادارش همچون علی(ع)، بار دیگر فراریان برگشتند و طی نبردی سهمگین، دشمنان را شکست دادند. بعد از شکست دشمن، غنایم بسیار زیادی نصیب سپاه اسلام شد. پس از این پیروزی، سپاه اسلام برای تعقیب دشمنان به سوی طائف حرکت کرد.

* تولد دانشمند کم نظیر و عالم بزرگوار شیعه "علامه حلّی" (648 ق)

ابومنصور حَسن بن سدید الدین یوسف بن زین الدین علی بن مطهّر حلی، ملقب به آیت‎اللَّه، جمال الدین و فاضل و معروف به علامه و نیز علامَةُ الدَّهر، در شب 29 رمضان سال 648 قمری از خاندانی پاک‎‏سرشت در شهر حله در عراق به دنیا آمد. پس از فراگیری مقدمات، به محضر عالمان بزرگواری همچون محقق حلی، خواجه نصیرالدین طوسی، کاتبی قزوینی و سید بن طاووس و... راه یافت و به مدارج عالی علمی رسید.

وی پس از درگذشت محقق حلی، در حالی مرجعیت مسلمانان را به عهده گرفت که تنها 28 سال از عمر شریف او می‎‏گذشت و این امر حاکی از نبوغ و شخصیت والای اوست که در این سنین، تمام دانش‎‏ها و فضایل اخلاقی و کرامت‎‏های معنوی را کسب کرده و به مقام شامخ مرجعیت نایل گشته بود. مورخان، عصر علامه‏‎ حلی را دوره‎‏ توسعه‏‎ی فقه شیعه و پیشرفت دانش در سراسر جهان اسلام دانسته‎‏اند. زیرا وی اُلجایتو فرمانروای مغولی را به پذیرش مذهب تشیع تشویق کرد که این امر در رواج مذهب تشیع بسیار موثر بود. علامه حلی برای نشر علوم اسلامی، تلاش خستگی‏‎ناپذیری انجام داد. او نخستین فقیهی بود که ریاضیات را واردِ فقه نمود و فقه استدلالی را تکامل بخشید.

کشفُ المَقال فی احوالِ الرِّجال، تبصِرَةُالمُتعَلِّمین، تَذکِرَةُالفُقهاء، الاَسرار و ده‏‎ها کتاب ارزشمند دیگر از آثار وی می‎‏باشد. علامه حلی در 21 محرم سال 726 قمری در 78 سالگی بدرود حیات گفت و در نجف اشرف مدفون شد.

رویدادهای مهم این روز در تقویم میلادی (27 جولای)

*شاه عباس شهر گنجه را از عثمانی‌ها پس گرفت. (1606 م)

لشکریان شاه عباس که برای اخراج عوامل عثمانی (ترکیه) از چند منطقه در قفقاز ایران وارد این منطقه شده بودند در این روز در سال 1606 میلادی که در آن تاریخ مصادف با ماه محرم بود شهر گنجه (زادگاه گنجوی شاعر معروف) را که اینک در جمهوری آذربایجان قرار گرفته است پس گرفتند. در جنگی که روی داد بیش از دو هزار و پانصد تن از عساکر عثمانی کشته شدند. شاه عباس سپس محمد پاشا فرماندار منصوب از سوی عثمانی در گنجه را که به اسارت گرفته شده بود به زندان مازندران فرستاد.

اندکی بعد، شماخی نیز با جنگ پس گرفته شد که عثمانی در این نبرد هم سه هزار کشته تلفات داد و تا آن سوی «قارص» عقب نشست. به مناسبت آزاد شدن گنجه، در همان روز این شعر ساخته شد: (در محرم گنجه از عباس شد). عثمانی‌ها قبلا با استفاده از منازعات داخلی شاهزادگان صفوی به قفقاز ایران تعرض کرده بودند.

در عملیات قفقاز بود که فرماندهان توپخانه ایران متوجه شدند که گلوله‌های توپ باید عینا مطابق کالیبر (اندازه لوله توپ) باشد و گرنه احتمال انفجار توپ می رود و از همان زمان مقرر شد که توپ و گلوله‌های مربوط باید در یک کارخانه ریخته شده باشند.

پس از اخراج عثمانی‌ها از قفقاز جنوبی، شاه عباس از شهر تفلیس (گرجستان) که از متعلقات ایران بود دیدار کرد؛ دستور ترمیم خرابی‌های وارده به شهر ایروان (ارمنستان) را صادر کرد، و سپس عازم پایتخت خود شد.

* تاسیس‌ وزارت‌ امور خارجه‌ آمریکا (1789 م)

* اعدام «ماکسیمیلیان روبسپیر» یکی از رهبران انقلاب کبیر فرانسه (1793 م)

ماکسیمیلیان روبْسْپیر، یکی از رهبران انقلاب کبیر فرانسه، در سال 1757میلادی در این کشور به دنیا آمد و پس از طی تحصیلات خود، به وکالت پرداخت. وی در جوانی وارد فعالیت‏‎های سیاسی شد و با ورود به مجلس طبقات عمومی فرانسه، مخالفت رسمی خود را با مفاسد لویى شانزدهم، پادشاه این کشور ابراز داشت. روبسپیر در همین اوان، حزب ژاکوِبْن را بنیاد نهاد و با ایراد نطق‏های مهیج و بیانات آتشین، مردم محروم و طبقه زحمتکش فرانسه را علیه دستگاه ظالمانه دربار تحریک کرد. هنگامی که لویى شانزدهم از طرف انقلابیون توقیف شده بود، روبسپیر با نفوذ خود توانست نمایندگان مجلس را مجبور کند تا لویى را محکوم به مرگ کنند. پس از اعدام لویى شانزدهم، روبسپیر اختیاردار فرانسه شد و راه‎‏اندازی کمیته نجات ملی و با تشکیل دادگاهای انقلابی برای اعدام‏‎های دسته جمعی، دوره ترور یا وحشت را در فرانسه به راه انداخت. این دوره یک ساله هنگامی آغاز شد که به دستور مجلسِ کنوانسیون که اداره امور فرانسه را پس از پیروزی انقلاب بر عهده داشت، دادگاهی برای مبارزه با مخالفین حکومت داخلیِ انقلاب فرانسه تشکیل شد. اما روبسپیر که قصد داشت قدرت را به طور کامل در این کشور در دست گیرد، با سوء استفاده از این موقعیت، بسیاری از مخالفانِ خود را به تیغ گیوتین سپرد. در دوره وحشت بیش از 17 هزار نفر، بدون محاکمه کشته شدند که در بین آن‏ها اشخاصی هم‏چون آنتوان لاوازیه شیمی‏دان، آندره شنْیِه شاعر معروف فرانسه و حتی دانتون، هم‏رزم و دوست نزدیک روبسپیر نیز وجود داشتند. به همین دلیل، این دوره باعث نارضایتی مردم فرانسه و مخدوش شدنِ چهره انقلاب این کشور گردید. سرانجام، در نتیجه خشونت و بی‏رحمی روبسپیر نسبت به مخالفان و بسیاری از همکاران و همفکران سابق خود، نقشه‏‎ای برای از میان برداشتن این رهبر تندرو چیده شد و پس از آنکه او را در 27 ژوئیه 1794میلادی دستگیر کردند، بی‏درنگ به تیغ گیوتین سپردند. با مرگ روبسپیر، مردم در 28 ژوئیه آن سال، پایان دوره حکومت ترور را جشن گرفتند.

*کشف ماده انسولین (1921 م)

انسولین ،هورمونی است که از لوزالمعده مهره داران ترشُّح می‌‏شود و به خون می‏ریزد. این پروتئین بر مقدار قند خون نظارت داشته و مقدارش را ثابت نگاه می‌‏دارد. بالا رفتن مقدار قند خون، عامل محرک ترشح انسولین است. در واقع انسولین، هورمونی است که ذخیره و سوخت و ساز مواد قندی بدن را تنظیم می‏‌نماید. کمبود این هورمون در بدن، موجب بروز بیماری دیابت می‏‌شود. انسولین برای نخستین بار در 27 ژوئیه 1921میلادی به وسیله فردریک بانتینگ محقق کانادایی و همکارش چارلز بِست کشف گردید و به همین دلیل موفق به اخذ جایزه نوبل پزشکی 1923 شد.

* معرفی وزیران دولت دکتر مصدق پس از بپاخیزی سی‌ام تیرماه (1952 م)

27 جولای 1952 (پنجم مرداد1331 ) دکتر مصدق وزیران خود را به مجلس شورای ملی معرفی کرد و نام وزارت جنگ را به وزارت «دفاع ملی» تغییر داد. اسامی وزیران 31 تیرماه انتشار یافته بود. مجلس پس از بررسی سوابق وزیران و اطمینان از شایستگی هریک از آنان بر انتصاب ایشان مُهر تایید گذارد. در کابینه تازه، دکتر مصدق خود سمت وزارت دفاع را بر عهده گرفته بود و باقر کاظمی را به عنوان نایب نخست وزیر تعیین کرده بود. در این کابینه، دکتر غلامحسین صدیقی وزیر کشور، دکتر مهدی آذر ملّی گرای بنام وزیر فرهنگ (شامل فرهنگ و هنر، آموزش و پرورش و ارشاد امروز)، حسین نوّاب وزیر امور خارجه، عبدالعلی لطفی وزیر دادگستری و مهندس طالقانی وزیر کشاورزی بودند.