کد خبر: ۲۰۶۸۸۴
تاریخ انتشار:

دورنمای باثبات بازار نفت در آستانه نشست اوپک

نخستین نشست وزرای نفت 12 کشور عضو سازمان کشورهای صادر کننده نفت (اوپک) در سال 2014 روز 21 خردادماه در وین برگزار خواهد شد.

به گزارش بولتن نیوز به نقل از شانا_ حشمت الله رضوی، این نشست در شرایطی برگزار می شود که به نظر می رسد اوپک امسال، همچون دو سال گذشته، در زمینه عرضه و تقاضای نفت و یا قیمتهای مورد نظر اوپک با چالش عمده ای روبرو نخواهد بود.

وزرای نفت اوپک از ابتدای سال 2012 پیوسته در نشستهایشان سقف کنونی تولید نفت این سازمان را، 30 میلیون بشکه در روز، تمدید کرده اند و این تلویحا به آن معناست که اوپک در دو سال گذشته از میزان تولید و قیمتها رضایت داشته است.

نگاهی به رویدادهای دو سال گذشته نشان می دهد که میانگین سالانه بهای نفت از سال 2012 تاکنون همواره بالای 100 دلار درهر بشکه بوده است که از نظر کسب عواید برای کشورهای صادر کننده نفت عضو اوپک مطلوب می نماید و سرمایه مورد نیاز را برای توسعه میدانهای نفت و گاز فراهم می آورد.

 اگر چه هزینه تولید نفت در شماری از کشورهای عضو اوپک در مواردی بسیار اندک است، اما برای عادلانه بودن بهای حدود یکصد دلار در هر بشکه صرفا در نظر گرفتن هزینه های تولید در کشورهای عضو اوپک کافی نیست. اوپک تنها 30 درصد نفت جهان را عرضه می کند و بقیه نفت جهان توسط کشورهای غیر عضو اوپک تولید می شود که هزینه تولید در آنها بالاست. کافی است به یاد داشته باشیم که بدون افزایش قیمتهای نفت تا سطح 100 دلار در هر بشکه، توسعه ذخایر شیل گاز و شیل اویل در آمریکا مقرون به صرفه نبود.

به این ترتیب می توان گفت که قیمتهای نفت هم از نظر مصرف کنندگان و هم از نظر تولید کنندگان مطلوب می نماید و همین اجماع نسبی تصمیم گیری در نشستهای اوپک را تسهیل می کند.

اما اگر چه اوپک در دو ساله گذشته پیوسته سقف تولید را در سطح 30 میلیون بشکه در روز تمدید کرده و از سطح قیمتها راضی بوده است اما  زیر پوست رضایت عمومی اوپک از وضع بازار، شماری از اعضای اوپک نوسانهای شدیدی را در زمینه تولید و صادرات نفت تجربه کرده اند.

در این میان آنچه "بهار عربی" و در نگاهی دیگر "بیداری اسلامی"نامیده می شود در دو سال گذشته تولید و صادرات نفت را در شماری از کشورهای منطقه خاورمیانه اعم از عضو اوپک و غیر عضو اوپک مانند مصر، سوریه و لیبی مختل کرد و در مواردی قیمتهای نفت را به میزان قابل ملاحظه ای افزایش داد.

در این میان، مصر اگر چه صادر کننده عمده نفت به شمار نمی آید، اما ناآرامیهای سیاسی در این کشور به دلیل عبور میزان قابل توجهی از صادرات نفت از کانال سوئز نگرانیهایی را در زمینه امنیت عرضه انرژی موجب شد.

کشور دیگری که تولید نفت در آن تحت تاثیر بهار عربی با اختلال روبرو شد سوریه بود که البته تولید کننده عمده نفت به حساب نمی آید.

اما کشور سومی که متاثر از ناآرامیهای دو سال گذشته جهان عرب دچار بی ثباتی سیاسی شد و تولید و صادرات نفت آن با اختلال روبرو شد لیبی بود که عضو اوپک است و کاهش صادرات نفت آن بیش از تحولات مصر و سوریه قیمتهای نفت را در بازار جهانی تحت تاثیر قرار داد.

اکنون که اوپک آماده می شود تا نشست 165 را در روز 21 خردادماه برگزار کند اگر چه بی ثباتی در این هر سه کشور ادامه دارد اما تاثیر تحولات آنان بر بازار جهانی نفت کاهش یافته است، هرچند که به نظر می رسد وضع تولید در لیبی که پیش از آغاز قیام علیه قذافی در سال 2011 روزانه یک میلیون و 600 هزار بشکه نفت در روز بود برای بازگشت به سطح تولید پیشین با چالشهایی روبروست.

در دو سالی که گذشت ایران نیز به عنوان یکی از اعضای کلیدی اوپک شرایط ناشی از تحریم را تجربه کرد، وضعی که با روی کارآمدن دولت جدید و بازگشت مهندس زنگنه به وزارت نفت در حال تغییر است.

از ابتدای سال 2012 که اوپک پیوسته سقف تولید را در سطح سی میلیون بشکه در روز تمدید کرد، ایران درگیر تحریمهای یکجانبه ای بود که به میزان زیادی تولید نفت و صادرات آن را کاهش می داد.

می توان گفت که از آغاز سال 2012 تا پایان سال 2013 صادرات نفت ایران بیش از یک میلیون بشکه در روز کاهش یافت.

اما از زمان روی کارآمدن دولت جدید در ایران در مرداد ماه 1392 (آگوست 2013) و در پیش گرفتن دیپلماسی انرژی توسط وزیر جدید نفت و نیز تصمیم دولت روحانی برای مذاکره با گروه 5+1 ایران روند پیوسته ای را برای کسب سهم بازار و افزایش صادرات نفت در پیش گرفته و در مسیر اعاده جایگاه پیشین خود در اوپک به موفقیتهای قابل قبولی دست یافته است به نحوی که می توان انتظار داشت بر خلاف سالهای 2012 و 2013 صادرات نفت ایران در سال جاری میلادی پیوسته روند رو به رشدی را تجربه کند.

تصور می رود به خطر افتادن جایگاه ایران به عنوان دومین تولید کننده و صادر کننده بزرگ اوپک  سبب شد تا وزیر نفت ایران، مهندس زنگنه،  در نخستین حضورش در نشست 164 اوپک در وین در دسامبر سال گذشته میلادی اعلام کند که اولویت ایران در بازار جهانی نفت، افزایش تولید و صادرات نفت است و موضوعاتی مانند بهای نفت و احراز پست دبیرکلی اوپک در درجه دوم اهمیت قرار دارند.

همچنین احتمالا به همین دلیل بود که حضور زنگنه در نشست 164 اوپک در رسانه های جهانی تحت الشعاع  دیدار وی با مقامات شرکتهای بین المللی نفتی و بویژه دیدار با مقامات اجرایی شرکتهای اروپایی قرار گرفت که مایلند در شرایط جدید دوباره به بازار ایران بازگردند.

اما جدای از رضایت عمومی اوپک از ثبات قیمتها و سقف تولید، موضوع دیگری که در ساختار اوپک در دو سال گذشته راه حلی برای آن یافت نشد موضوع دبیر کلی اوپک است.

 در حال حاضر عبدالله سالم البدری از لیبی تا پایان سال پست دبیرکلی اوپک را برای هفتمین سال در اختیار خواهد داشت و این در حالی است که ایران، عراق و عربستان نامزد احراز پست دبیرکلی اوپک هستند. 

رویداد جانبی که می تواند تا اندازه ای بر روند انتخاب دبیر کل اوپک تاثیر گذار باشد خبر دعوت وزیر خارجه عربستان از همتای ایرانی اش برای سفر به آن کشور است که اخیرا رسانه ای شد. اگر روابط سیاسی دو کشور مهم اوپک بهبود یابد می توان انتظار داشت که نزدیکی روابط تهران-ریاض انتخاب دبیرکل جدید را در نشستهای آتی این سازمان تسهیل کند. به یاد داشته باشیم که بهبود روابط ایران با آن دسته از کشورهای عربی که علاوه بر اوپک در مجمع کشورهای صادر کننده گاز عضویت دارند، انتخاب دبیرکل این نهاد بین المللی مرتبط با صنعت گاز را تسریع کرد و سبب شد نامزد ایران در نشست این مجمع در سال گذشته در تهران به عنوان دبیرکل انتخاب شود.

اگر تجربه دو سال گذشته  را ملاک قرار دهیم می توان گفت در نشست 165 اوپک در بر همان پاشنه ای خواهد چرخید که در دو سال گذشته چرخیده است و بر این مبنا می توان انتظار داشت نشست وزارتی اوپک در  21 خردادماه سقف تولید 30 میلیون بشکه در روز را یک بار دیگر تمدید کند.

رضایت اوپک از وضع کلی بازار نفت و سهم آن در بازار جهانی سبب شده تا مقامهای نفتی 12 کشور عضو به تازگی کمتر در باره باید و نبایدهای بازار نفت اظهار نظر کنند و یا خواستار تغییر در سیاستهای اوپک شوند. 

اظهارات گاه و بیگاهی نیز که در مورد بازار جهانی نفت می شود حکایت از رضایت مقامهای اوپک از شرایط کنونی بازار دارد.

دبیر کل اوپک، عبدالله سالم البدری، اواخر ماه گذشته در چهاردهمین نشست مجمع انرژی جهانی (IEF ( در مسکو طی سخنانی اعلام کرد که "بازار نفت نسبتا با ثبات است و شاخصهای بازار گویای آن است که در ادامه سال 2014 همین وضع ادامه یابد.

به گفته دبیرکل اوپک "بازار جهانی با رشد با ثبات تقاضا روبروست، نفت کافی برای پاسخگویی به تقاضا در بازار موجود است و ذخایر نفت و ظرفیت اضافی تولید درسطح قابل قبولی است و در همین حال قیمتهای نفت در سطوحی قرار دارد که هم برای مصرف کنندگان و هم تولید کنندگان قابل قبول است. "

با این ارزیابی می توان انتظار داشت که نشست 165 اوپک روند دو سال گذشته را ادامه دهد و در شرایطی که  نفت بیش از یکصد دلار در هر بشکه به فروش می رسد سقف تولید 30 میلیون بشکه در روز را یک بار دیگر تمدید کند.

 

برای مشاهده مطالب اجتماعی ما را در کانال بولتن اجتماعی دنبال کنیدbultansocial@

شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.

bultannews@gmail.com

نظر شما

آخرین اخبار

پربازدید ها

پربحث ترین عناوین