جام جم آنلاين: اولين جلسه بررسي صلاحيت وزراي پيشنهادي رئيسجمهور در مجلس شوراي اسلامي بيشتر از آن كه حول وزراي دولت دهم و برنامههايشان دور زند، بر محور نقد سياستهاي محمود احمدينژاد و البته پاسخهاي وي به نمايندگان حركت كرد و آنچه از ماحصل اين جلسه قابل ارزيابي بود، روند دشوار راهي است كه براي وزرا در مجلس پيشبيني ميشود.
دومين جلسه بررسي صلاحيت وزراي پيشنهادي كه عملا از ديروز كليد خورد، پيشبيني فوق را به واقعيت نزديك كرد، چه آن كه فضاي سنگين حاكم بر صحن علني مجلس آنچنان به سوسن كشاورز، وزير پيشنهادي احمدينژاد براي وزارت آموزش و پرورش تاثير داشت كه او مدتي طول كشيد تا به جايگاه سخنراني و تريبون مجلس بيايد و پشت آن قرار گيرد.
پيش از اين جلسات هم هنگامي كه احمدينژاد فهرست اعضاي كابينه خود را نه مستقيم به نمايندگان بلكه از صفحه تلويزيون به همه مردم معرفي و از آنان دفاع كرد، حساسيت مجلسنشينان را دوچندان كرد كه چرا احمدينژاد به جاي اين كه افراد مورد نظر خود را به نمايندگان ملت معرفي كند، چهره آنها را از رسانه ملي نمايان كرد.
شايد ساكنان بهارستان چنين اعتقاد داشتند كه احمدينژاد با اين كار قصد دارد نمايندگان مجلس را در مقابل افكار عمومي قرار دهد و به قول معروف، مجلس را دور زند؛ البته ترديدي نبايد كرد كه انتخابات رياستجمهوري و حواشي آن هم بر مساله راي به كابينه دهم بيتاثير نبوده و نيست از آن جهت كه اقدامات احمدينژاد چه در دوران رقابتهاي انتخاباتي و چه پس از پيروزي در انتخابات، مورد انتقاد برخي چهرههاي اصولگرا قرار گرفت كه از قرار، اين چهرهها از برجستههاي اين تشكل سياسي و عناصر بانفوذ در مجلس هستند كه در چنين فضايي يك بار ديگر مجال نقد و انتقاد يافته و البته تا حدي قصد دارند برخي اقدامات احمدينژاد را در موضوع راي به وزراي پيشنهادياش تلافي كنند.
در هر صورت، ديروز براي برخي وزراي پيشنهادي از جمله سوسن كشاورز روز سختي بود؛ چرا كه قبل از اين مراسم نيز حرف و حديثهاي زيادي درباره حضورش در مجلس گفته شده بود و همين امر نيز منجر شد كه سيد فاضل موسوي نماينده خدابنده، غلامحسن مسعودي ريحان نماينده اهر و علي عباسپور نماينده تهران در مخالفت با حضور اين وزير پيشنهادي اعلام كنند، كساني كه مديران مدعي بودند نتوانستند گوشهاي از مشكلات اين وزارتخانه را رفع كنند، چه برسد به خانم كشاورز كه هيچ سنخيتي با اين جايگاه ندارد.
مخالفان ديروز در انتقادات مطروحه با اشاره به اين كه وزير پيشنهادي سخناني خارج از برنامه كاري خود مطرح ميكند كه نشان از بيگانه بودن وي با آموزش و پرورش دارد، تاكيد كردند كه در برنامه وزير پيشنهادي روزنه اميدي براي بهبود وضعيت موجود ديده نميشود.
علي عباسپور نماينده تهران و رئيس كميسيون آموزش و تحقيقات مجلس نيز به عنوان مخالف با طرح اين مساله كه سوسن كشاورز مدت كمي در وزارتخانه مسووليت داشته است، اعلام كرد كه آموزش و پرورش به دليل تغيير مديريتهاي زياد در طول دوره نهم رياست جمهوري در اين دوره توان تغييرات را ندارد و به همين دليل بايد در خصوص انتخاب وزيرش دقت زيادي صورت گيرد؛ البته اين مخالف تاكيد كرد كه نگاه جنسيتي در مباحث وي ديده نميشود.
مخالفان وزير پيشنهادي آموزش و پرورش ازجمله فرهاد دلقپوش نماينده آستارا و رضا رحيمينسب نماينده خرمآباد در تاييد حضور سوسن كشاورز در اين سمت، برنامههاي وي را داراي هدفگذاري درست و بر مبناي منطق عنوان و خاطرنشان كردند، رئيسجمهور اين گزينه را از ميان 600 واجد شرايط برگزيده است كه همين امر نشان از توان مديريتي ايشان دارد.
نگاه به حضور زنان قدرتمند در كابينه و باور به ابتكار و نوآوري در اين قشر از دلايل موافقان بود و سختكوشي، آگاهي و اعتقاد به راه امام و داشتن تخصص مرتبط و ارائه برنامه براي ترقي و تعالي را از مجموعه شاخصه وزير پيشنهادي عنوان كردند.
سوسن كشاورز وزير پيشنهادي در دفاع از برنامههاي خود با تاكيد بر اندوختههاي ارزشمند در آموزش و پرورش، به شاخصههاي خانوادگي، تربيتي و تخصصي خود اشاره كرد و مديريتش در طول مدت حضورش در اين وزارتخانه را داراي برنامه و پيشرفت دانست.
اين وزير پيشنهادي برنامه آتي و اولويت خود را تصويب اسناد مربوط به فلسفه آموزش و پرورش تشكيل اتاق فكر عنوان كرد و گفت: تدوين و پيگيري پروژههاي تحقيقاتي و ارتقاي منزلت معلمان و احياي مراكز تربيت معلم و آموزشهاي ضمن خدمت از برنامههاي آينده من خواهد بود.
وي البته به برنامههاي بلندمدت خود در آينده اشاره نكرد و سوال مخالفان درخصوص لايحه خدمات كشوري، ساماندهي نيروي انساني، چگونگي بالا بردن معيشت و منزلت فرهنگيان را بيپاسخ گذاشت. اين وزير پيشنهادي عليرغم داشتن 8 دقيقه وقت، از فرصت باقيمانده خود نيز استفاده نكرد.
گزينههاي بيمخالف
ديروز در جلسه بررسي صلاحيتهاي كابينه پيشنهادي، گزينههاي وزارت ارتباطات و فناوري اطلاعات و اقتصادي و امور دارايي، از جمله كساني بودند كه مخالفاني در مجلس براي برنامههاي آنان ثبتنام نكرده بودند تا موافقان هم در موردشان صحبت كنند، لذا هر كدام به تنهايي در مورد برنامههايشان به اظهارنظر پرداختند.
رضا تقيپور، وزير پيشنهادي وزارت ارتباطات و فناوري اطلاعات در غياب مخالفان و موافقان خود در ارائه برنامههايش اعلام كرد كه ايجاد و توسعه اينترنت ملي و تعيين تكليف اپراتور سوم را دنبال خواهد كرد.
وي اين وزارتخانه را عامل پيشرفت و توسعه در كشورهاي دنيا دانست و گفت: بر اين اساس دستيابي به رشد اقتصادي مورد نظر در برنامه پنجم توسعه و سند چشمانداز به گونهاي كه جوابگوي نيازهاي كشور مبني بر مشاركت جوانان و نوگرايي باشد، نياز به رويكردهاي جديد براي دست يافتن به اقتصاد ديجيتال در وزارت ارتباطات دارد.
وزير پيشنهادي اقتصاد هم كه مخالفتي با برنامههايش در مجلس وجود نداشت، در ارائه برنامههايش اعلام كرد همچنان بر مدار قانون و بر مبناي منطق كارشناسي حركت خواهد كرد و مهمترين اولويت كاري آيندهاش را بر مبناي اجراي سياستهاي كلي اصل 44 قانون اساسي خواهد گذاشت. وي اصلاح يارانهها را يكي از بزرگترين طرحهاي اصلاحات اقتصادي كشور عنوان و خاطرنشان كرد اين طرح، علاوه بر تحول و ساختار بانكي، ايستادگي در برابر نابساماني بازارهاي جهاني و تداوم اقدامات، كاهش تورم و ايجاد فضاي مناسب براي جلب منابع خارجي را به دنبال خواهد داشت.
حواشي زياد در اطراف مصلحي
حيدر مصلحي، گزينه پيشنهادي براي وزارت اطلاعات هم مانند كشاورز مخالفان و موافقان زيادي داشت. مخالفان اين وزير پيشنهادي از جمله مصطفي كواكبيان نماينده سمنان و جمشيد انصاري نماينده زنجان در اظهاراتشان قرار نگرفتن اين وزارتخانه حساس در اختيار يك سليقه خاص را جزو ضرورتها عنوان كردند و تاكيد داشتند اين دستگاه بايد براي منويات كل نظام باشد.
اين مخالفان عقيده داشتند آيا وزير جديد تغييرات دو سه ماهه اخير بعد از انتخابات اين وزارتخانه را ميپذيرد؟ و اگر ميپذيرد، مفهوم آن اين است كه وزيري مسلوب اراده خواهيم داشت؟
جمشيد انصاري، عضو فراكسيون اقليت با تاكيد بر اين كه مصلحي تجربه كافي در اين وزارتخانه ندارد تاكيد كرد كه در جمعبندي برنامههاي وزير پيشنهادي اين نتيجهگيري به دست ميآيد كه گرايش وي به سمت پالايش نيروها و حذف آنها در اين نهاد است.
وي در عين حال با اشاره به تغييرات وزارت اطلاعات تاكيد كرد، به نظر ميرسد برخي از اين تغييرات به ناراضي بودن رئيسجمهور از عملكرد اين وزارتخانه طي اين مدت مربوط ميشود.
موافقان وزير پيشنهادي از جمله عليرضا زاكاني و روحالله حسينيان نمايندگان تهران در موافقت با وزير پيشنهادي با اشاره به سابقه و توانمنديهاي درخشان حيدر مصلحي اعلام كردند كه مسووليتهاي مهم اين گزينه و موفقيتهاي عملكرد وي نشان از تواناييهاي وي دارد.
اعتقاد به رابطه با مردم و حضور مصلحي در نمايندگي ولي فقيه در بسيج كه مردميترين نهاد انقلابي است، از ديگر اظهارات موافقان وزير بود.
اولويتهاي مصلحي
وزير پيشنهادي اطلاعات نيز در دفاع از برنامههاي پيشنهادي و اظهارات مخالفان خود اعلام كرد كه افزايش حداكثري اشراف اطلاعاتي، اولويت جدي است. وي با يادآوري سوابق كاري خود تاكيد كرد كه دشمنان ايران با داشتن اطلاعات مختلف دستاوردهاي انقلاب را به صورت جدي در معرض تهديد قرار دادهاند كه بايد با استفاده از اطلاعات به روز و همان پيچيدگيهاي موردنياز، انقلاب و نظام را حفظ كنيم و به دشمن رودست بزنيم.
وي با اشاره به رويكرد جديد وزارت اطلاعات گفت: در رويكرد جديد قبل از ظهور و بروز در هر پديده اي حوزههاي اجتماعي با مطالعه و شناخت و برآورد اطلاعاتي دقيق و تخصصي نه تنها قابل پيشبيني است كه اجازه ندهيم مسائل اجتماعي به بحران تبديل شود، بلكه ميتوان از آنها نيز پيشگيري كرد و نكته جالب توجه اين است كه ما بايد در مباحث امنيتي پيشگيري را يكي از مباحث جدي در مسائل مختلف قرار دهيم.
مصلحي، مهمترين سياست راهبردي خود در مديريت وزارت اطلاعات را تحقق بخشيدن به گفتمان امام راحل، رهبر معظم انقلاب، قانون اساسي، سند چشمانداز و قانون وزارت اطلاعات دانست و گفت: اين راهبردها دستهبندي شده و به منشور و مانيفست وزارت اطلاعات تبديل خواهد شد.
انتقاد از انفعال وزارت خارجه
منوچهر متكي، ديگر وزير پيشنهادي رئيسجمهور براي پست وزارت امور خارجه مخالفان جدي را از ميان طيف همسوي خود و غير همسو داشت. مخالفان از جمله جهانبخش محبينيا، نماينده مياندوآب و مصطفي كواكبيان، نماينده سمنان با انتقاد از ضعف سفرا و عدم تحقق وعدههاي وزير درخصوص سياست و اقتصاد تاكيد كردند كه برنامههاي ارائهشده از سوي متكي مملو از واژگان كلي و تئوريك است.
اين مخالفان با انتقاد از انفعال وزارت خارجه در قبال رفتارهاي توهينآميز ماموران عربستان سعودي، عراق، امارات متحده و كشورهاي همسايه با اتباع ايراني تاكيد كردند كه امروز همه پتانسيل و قدرت سياست خارجي ما مديون امام (ره) و رهبري است و اگر اين را از سبد وزارت خارجه خارج كنيم، چيزي براي دفاع وجود ندارد.
اين مخالفان با انتقاد از وجود پرونده ايران در شوراي امنيت سازمان ملل و نبود ارتباط خوب با كشورهاي اروپايي تاكيد كردند كه نامهنگاريهاي بيجواب، توهين به مردم ايران است.
البته موافقان وزير پيشنهادي از جمله حسين سبحانينيا، نماينده نيشابور و عليرضا زاكاني و زهره اللهيان 2 نماينده تهران با اشاره به تسلط و جديت وزير پيشنهادي در برقراري توازن در روابط خارجي تاكيد كردند كه وي زبان ديپلماتيك در حوزه روابط بينالملل را ميداند و با اقدامات وي ما توانستيم در صحنههاي بينالمللي براي احقاق حق ملت تلاش داشته باشيم.
منوچهر متكي، وزير پيشنهادي نيز در پاسخ به اين سوالات و انتقادات اعلام كرد كه سياست خارجي دولت مبتني بر اصولگرايي و واقعگرايي بوده و هيچوقت به اندازه دولت نهم كشور از دستگاه سياست خارجي مرتبط برخوردار نبوده است.
وي با بيان اينكه برنامه و راهبردي براي سياست خارجي كشور طراحي شده است، گفت: جهتگيريها روشن است و در حوزه سياست خارجي هرجا پيروي از رويكرد رهبري وجود داشته در آن ميدان موفق بوده و سياست خارجي مفتخر است كه در اين مسير گام برميدارد.
متكي در پاسخ به مخالفان خود درخصوص عدم موضعگيري در قبال كشتار مسلمانان در چين هم گفت: ما در اين قضيه با تدبير عمل كرديم و براي حمايت از مسلمانان چين با شيوه و روشهاي خاص، سعي كرديم وارد شويم.
وي در بحث شوراي امنيت نيز گفت: ما در تعاملات بينالمللي گاهي موفق ميشويم و گاهي هم موفق نميشويم.
غضنفري آخرين گزينه ديروز
مهدي غضنفري گزينه ديگر محمود احمدينژاد براي وزارت بازرگاني، آخرين نفري بود كه مورد ارزيابي نمايندگان قرار گرفت.
در ابتداي بحث بهمن محمدياري نماينده مردم تالش در مخالفت با برنامههاي وزير پيشنهادي، آن را بدون محاسبه و مطالعه كافي در مقابله با بحران اقتصادي جهاني دانست و گفت: يكي از اهرمهاي كنترلي درخصوص تنظيم بازار مبحث تعرفههاست، اما اين مساله در برنامه ايشان جايي ندارد. وي با انتقاد از واردات برنج و زمينگير شدن كشاورزان ايراني، گفت: وزارت بازرگاني بايد توضيح دهد كه اين وضعيت تا كي ادامه خواهد داشت، آيا دولت با مكانيزمهاي مختلف اين موضوع را حل ميكند؟
اما 2 نماينده موافق از جمله مويد حسينيصدر نماينده خوي و ارسلان فتحيپور در موافقت با برنامههاي وزير پيشنهادي، اهداف وي را منطبق با سند چشمانداز و برنامه پنجم دانستند و وي را فردي با روحيه تعامل و قدرت، در نحوه اداره وزارت بازرگاني عنوان كردند. موفقيتهاي علمي در توسعه تجارت الكترونيك و تسلط وي بر فناوري اطلاعات از ديگر مزايايي بود كه از سوي موافقان در مورد وزير پيشنهادي ارائه شد.
مهدي غضنفري، وزير پيشنهادي بازرگاني نيز در دفاع از برنامههاي خود اعلام كرد، برنامههايش براي رسيدن به اهداف سند چشمانداز به گونهاي تدوين شده كه تمامي اسناد فرابخشي را در بر ميگيرد.
وي با تاكيد بر اين كه در سه حوزه بازرگاني داخلي، خارجي و توسعه صادرات غيرنفتي و زيرساختهاي بازرگاني كشور برنامه خواهد داشت، اعلام كرد: تعامل با وزارتخانهها و كميسيونهاي اقتصادي، نوينسازي نظام توزيع، توسعه نظام جامع حمايت از مصرفكننده و برنامهريزي براي كاهش قيمت تمام شده در كل زنجيره تامين، توليد و توزيع و تنظيم بازار از جمله اين برنامههاست. وي در ادامه با اشاره به اين كه تعرفهها بايد به گونهاي تنظيم شود كه امنيت قضايي و توليد محصولات به خطر نيفتد، تاكيد كرد كه در اين زمينه اقدامات جدي خواهد داشت.
وزيري كه راه را گم كرد
* سوسن كشاورز، وزير پيشنهادي آموزش و پرورش در حركتي عجيب هنگامي كه قرار بود پشت تريبون مجلس قرار گيرد، ابتدا به سمت جايگاه هيات رئيسه حركت كرد و ماموران تشريفات، وي را به سوي جايگاه و تريبون سخنراني راهنمايي كردند؛ اما وي از يك طرف پلههاي تريبون بالا رفت و از طرف ديگر پايين آمد كه اين كار، تعجب همه را به همراه داشت به طوري كه نمايندگان حدود 2 دقيقه در سكوت يكديگر را تماشا كردند.
* وقتي محسن كوهكن، عضو هيات رئيسه مجلس، خواستار تذكر به رئيس مجلس شد، اعلام كرد جزو ارادتمندان لاريجاني است كه رئيس مجلس هم در پاسخ به وي گفت، او هم جزو ارادتمندان است.
* سيدشمسالدين حسيني، وزير پيشنهادي اقتصاد در پايان اظهاراتش با قرائت شعري گفت: آمدهام كه سر نهم، عشق تو را به سر برم؛ ور تو بگوييام كه نه، نيشكنم شكر برم؛ اوست نشسته بر نظر، من به كجا نظر كنم؛ اوست گرفته شهر دل، من به كجا سفر كنم. با پايان قرائت اين شعر علي لاريجاني با شوخي خطاب به حسيني گفت: اقتصاد شعري هم اينجا به وجود آمد!
* علي لاريجاني كه روز گذشته با تذكرات پياپي و زياد نمايندگان به هر دليلي مواجه بود، از نمايندگان خواست حتيالمقدور از دادن تذكر خودداري كنند و حتي به مزاح به آنان گفت: اگر بخواهيد تذكر دهيد، بايد پنجشنبه و جمعه هم براي راي اعتماد در خدمتتان باشيم.
* الياس نادران، نماينده تهران هنگام بررسي صلاحيت نمايندگان نسبت به توزيع برگههاي نظرسنجي در مورد وزرا در صحن علني مجلس انتقاد و خطاب به رئيس مجلس اعلام كرد كه اين خواسته به دستور آقاي رحيمي، معاون پارلماني دولت بوده و بايد نظرسنجي استخراجي قبل از معرفي وزرا صورت ميگرفت.
* رايزنيها و لابي كردن معاونان پارلماني با نمايندگان، نمايندگان حامي دولت با همكارانشان و حتي با فراكسيون اقليت از مناظري بود كه به طور گسترده در صحن علني مجلس جريان داشت.
* بعد از پايان سخنان يكي از نمايندگان گيلان كه در مخالفت با وزير بازرگاني انتقاد گستردهاي درباره واردات برنج كرد و به انباشته شدن اين كالاها در انبارهاي گيلان اشاره داشت، چند تن از نمايندگان با انتقاد از اظهارات وي اعلام كردند كه اين نطق گيلاننامه بوده نه مخالفت با برنامههاي وزير.