ارزان‌فروشی ارز برای حمایت ازمسافران دبی و ترکیه / هیچ تولید کننده‌ای با نرخ بهره 45 درصدی قادربه تولید نیست
گروه اقتصادی: دارابی، تحلیلگرارشد بازار سرمایه گفت: ما شاید جز معدود کشورهایی در دنیا هستیم که واردات را تشویق می کنیم و صادرکننده را تنبیه می کنیم؛ به جای اینکه توریست داخلی را پوشش بدهیم، به افراد 13 میلیون تومان ارز را ارزان تر می‌فروشیم که برای مسافرت به ترکیه و دبی بروند این کار در دنیا بی معناست.
همایون دارابی در گفت وگو با بولتن نیوز با اشاره به اینکه در اقتصاد الاکلنگی به نام شاخص بورس داریم که در همه دنیا و همه اقتصاد دنیا هم جهت با سیاست‌های اقتصادی حرکت می‌کند، اظهارداشت: سال گذشته افزایش نرخ بهره را امتحان کردند، شاخص بورس رو به کاهش گذاشت.در اقتصاد یک مفهوم به نام ریسک وجود دارد، یعنی کسی که سهام می‌خرد یا برای تولید سرمایه‌گذاری می کند، یک نرخ بازدهی بدست می آورد. در خوشبینانه ترین حالت بازدهی شرکت های بورسی در ایران برای آنکه ریسک عملیات را انجام دهد، در طول یکسال حول و حوش 15 درصد بازدهی دارند. اما اگر همین پول را در گواهی اوراق سرمایه‌گذاری کنند، 34 درصد بدون مالیات و بیمه و دردسر سود بدست می‌آورند. این مقایسه نشان می دهد که ما در اقتصاد ایران با یک عدم تعادل در سمت سرمایه‌گذاری مواجه هستیم که سرمایه‌گذار ترجیح می‌دهد از بازار بدون ریسک استفاده کند.
وی افزود: از آنجایی که نرخ واقعی بهره، یعنی همان سود شرکت‌ها حدود 15 درصد است، اگر نرخ بهره را بالای 10 درصد فرض کنید، دیگر سرمایه‌گذاری در ایران از نظر منطق مالی پاسخ نمی‌دهد . امروز می‌بینیم که متاسفانه حتی سرمایه گذاری‌ها پاسخگوی استهلاک نیست و آسیب جدی به تولید وارد می‌کند. بنگاهی که بخواهد با این ارقام سود تامین مالی کند، باید 46 درصد هزینه مالی را تحمل کند و حتما بانک به عنوان منبع تامین مالی این رقم را از آن شرکت دریافت خواهد کرد.
دارابی با طرح این پرسش که کدام کسب و کاری در ایران داریم که بتواند با چنین سودی تامین کند، تصریح کرد: اگر حتی 50 درصد سرمایه در گردش خود را با وام بانکی تامین کند، هزینه های بنگاه افزایش خواهد یافت. این یک سیاست اشتباه تعیین نرخ بهره است که به ضرر اقتصاد کشور شده و رکود سنگینی را در اقتصاد بوجود آورده است.
او با تاکید براینکه با سیاست اشتباه مهار بازار ارز از طریق بالا بردن نرخ بهره نمی‌توان بازار ارز را کنترل کرد، گفت: این کار درست مثل این است که اگر غذای شما شور است داخل آن نمک بریزید؛ اولا بازار ارز هیچ ارتباط خاصی با نرخ بهره ندارد چون به صورت سنتی در ایران کسی به دنبال سرمایه‌گذاری در ارز به عنوان سرمایه‌گذاری بلندمدت نیست. مشکل ارز به کسری تراز تجاری ما برمی‌گردد که بسیار سنگین شده است. متاسفانه تحریم‌ها هم مزیت برعلت شده است. دوم آنکه، مشکل نوسان نرخ ارز در بازارهای مبدا است. همانطور که می‌دانید نرخ ارز در ایران تعیین نمی‌شود، بلکه در امارات متحده و دیگر بازارهای همسایه این نرخ تعیین می‌شود. اگر بانک‌مرکزی بتواند دراین بازارها دخالت موثر داشته باشد، می‌تواند قیمت ارز را کنترل کند؛ بنابراین هرچقدر هم نرخ بهره را در اقتصاد بالا و پایین شود روی نرخ ارز تاثیرجدی نخواهد گذاشت.
این تحلیلگر بازار سرمایه با اشاره به اینکه سرمایه‌گذاری در ایران معطوف به املاک و مستقلات و طلا است، یادآور شد: اگر شما به نمودار 30 ساله این بازارها را بررسی کنید، میبینید که بازدهی طلا و املاک بیش از نرخ ارز بوده است. نتیجه دیگری که این مدل رفتار سرمایه‌گذاری بدست می‌آید این است که اگر بخواهید شاید بتوان با بالا بردن نرخ بهره کمی تورم به تاخیر بیافتد، اما حتما روی نرخ ارز تاثیر نگذاشته است.
او افزود: از آنجا که اقتصاد ما با دیگر کشورها در مراوده نیست و نمی‌توان به راحتی ریال را به دیگر ارزها تبدیل کرد، در نتیجه سیاست مهار نرخ ارز از طریق افزایش نرخ بهره جواب نمی‌دهد. زمانی این سیاست موثر است که توام با مهارکسری بودجه و حل مشکلات عرضه در اقتصاد باشد که آنهم تحقیقات نشان می‌دهد که اقتصاد ایران به نرخ بهره چندان پاسخی نمی‌دهد. مثال واضح آن انتشار 280 همت اوراق گواهی سپرده با نرخ بهره 30 درصدی است که نه باعث جابجایی نرخ تورم شده و نه روی ارز تاثیری گذاشته است. این نتیجه بیانگر آن است که این سیاست اشتباهی برای تاثیرگذاری بر روی نرخ ارزبوده است.
دارابی خاطرنشان کرد: برای اینکه نرخ ارز مهار شود، باید ابتدا کسری تراز تجاری مهار شود و پس از آن باید صادرات تشویق شود. متاسفانه ما شاید جز معدود کشورهایی در دنیا هستیم که واردات را تشویق می‌کنیم و صادرکننده را تنبیه می‌کنیم. یعنی به جای اینکه از توریست داخلی حمایت کنیم، به افراد 13 میلیون تومان ارز را ارزان تر می‌فروشیم که برای مسافرت به ترکیه و دبی بروند.کاری که در دنیا بی‌معناست. یا اینکه به واردکننده اجازه می دهیم که ارز را 17-18 هزار تومان پایین تر بخرد تا واردات انجام دهد.این کار درست مثل این است که با ارز کشور برای کارگران کشورهای دیگر کار ایجاد شده است.نتیجه این سیاست‌های غیرمنطقی و اشتباه امروز شرکت‌های داخلی را دچار مشکل کرده است.
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com
